Ένα νέο «ζωντανό / δυναμικό» εργαστήριο που διαμορφώνει μια νέα κουλτούρα μετακίνησης μέσα στο αστικό περιβάλλον πιστοποιήθηκε από το European Network of Living Labs (ENoLL) στην Θεσσαλονίκη. Πρόκειται για το Thessaloniki Smart Mobility Living Lab (Thessm@all), η ένταξη του οποίου στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο ανακοινώθηκε κατά τη διάρκεια της ετήσιας διεθνούς συνάντησης -συνεδρίου «Ζωντανών/Δυναμικών Εργαστηρίων» (Living Labs) του ENoLL, με τίτλο Open Living Lab Days 2019, που για πρώτη φορά φιλοξενείται στην Ελλάδα, και συγκεκριμένα στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης(3-5 Σεπτεμβρίου).
Ουσιαστικά πρόκειται για την ίδρυση του 2ου «ζωντανού εργαστηρίου» στην Ελλάδα, αφού τον δρόμο των Living Labs άνοιξε το 2014 το Thessaloniki Active & Healthy Ageing Living Lab (Thess-AHALL), που αποτελεί ένα «Ζωντανό» Εργαστήριο Ενεργούς & Υγιούς Διαβίωσης, του Εργαστηρίου Ιατρικής Φυσικής του ΑΠΘ, το οποίο φέρει και την ευθύνη της φετινής συνάντησης «Ζωντανών/Δυναμικών Εργαστηρίων» (Living Labs) στην συμπρωτεύουσα.
Το Thessaloniki smart mobility living Lab ουσιαστικά αποτελεί την συνέχεια των πρωτοβουλιών του Ινστιτούτου Βιώσιμης Κινητικότητας και Δικτύου Μεταφορών (ΙΜΕΤ) του Εθνικού Κέντρου Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ) και στοχεύει στην ένταξη καινοτόμων λύσεων στη βιώσιμη αστική κινητικότητα και στην σύνθεση, μέσα από την συνεργασία, των προσπαθειών βασικών φορέων της πόλης (όπως η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, Δήμοι του Πολεοδομικού Συγκροτήματος Θεσσαλονίκης, εταιρειών του κλάδου των μεταφορών και των διανομών όπως η TAXIWAY, ΤΡΑΙΝΟΣΕ, THESSBIKE, εταιρειών του κλάδου της πληροφορικής, κ.ά). Οι παραπάνω φορείς τα τελευταία 15 χρόνια εμπλέκονται με την κυκλοφορία, τις μεταφορές, και τις αστικές διανομές για την επίτευξη, με την υποστήριξη της τεχνολογίας και της συνεργασίας, καινοτόμων λύσεων κινητικότητας με χαμηλό περιβαλλοντικό αποτύπωμα.
Η ενίσχυση του τοπικού οικοσυστήματος «ευφυούς» αστικής κινητικότητας και η ενσωμάτωσή αυτού στο European Network of Living Labs (ENoLL) αποτελεί τον κυρίαρχο στόχο για τα επόμενα χρόνια. Αρκετές από τις εφαρμογές αυτού του οικοσυστήματος βρίσκονται ήδη σε λειτουργία, όπως π.χ. ο ιστότοπος mobithess.gr. που παρέχει δωρεάν υπηρεσίες πληροφόρησης μετακινούμενου για τις συνθήκες κυκλοφορίας στην πόλη ή την εύρεσης βέλτιστης διαδρομής με αυτοκίνητο, με ΜΜΜ, πεζή ή συνδυασμένη μετακίνηση.
Με την ενσωμάτωση του Thessaloniki smart mobility living Lab στο ευρωπαϊκό δίκτυο (ENoLL) σηματοδοτείται και η αλλαγή στη φιλοσοφία της διαχείρισης της αστικής κινητικότητας, που εμπλέκει τους πολίτες πιο ενεργά τόσο στο σχεδιασμό όσο και την παροχή/συν-δημιουργία εναλλακτικών τρόπων μετακίνησής τους. Μέσα από ανοικτές διαδικασίες καινοτομίας και πειραματισμού σε πραγματικό χρόνο, οι πολίτες θα συμβάλουν/επηρεάσουν ενεργά στην επιλογή πράσινων και αποδοτικών μετακινήσεων στην αναβάθμιση της γνώσης των διαχειριστών των μέσων μεταφορών για τις πραγματικές ανάγκες και την ανάδραση τους στην δυναμική εξέλιξη της μεταφορικής ζήτησης και τελικά την αναβάθμιση του αστικού περιβάλλοντος στο οποίο ζουν και κινούνται.
«Η κινητικότητα στις πόλεις θα αλλάξει δραστικά μέχρι το 2030» δηλώνει η συγκοινωνιολόγος, Διευθύντρια Ερευνών του Ινστιτούτου Μεταφορών του ΕΚΕΤΑ κ. Γεωργία Αϋφαντοπούλου και υπεύθυνη του «Ζωντανού» Εργαστηρίου “ευφυούς” κινητικότητας. «Η τεχνολογία οδηγεί σε αυτόματα/αυτόνομα, ηλεκτρικά και κοινόχρηστα οχήματα, δημόσιες συγκοινωνίες που προσφέρονται με βάση τη ζήτηση αλλά και νέες μορφές μικροκινητικότητας (ποδήλατα & scooter) κλπ. Η αποδοχή των χρηστών είναι κρίσιμη και συχνά υποτιμάται. Λόγω της τεχνολογίας, δεδομένα από διαφορετικές πηγές και σε πραγματικό χρόνο γίνονται διαθέσιμα και μεγιστοποιούν την δυνατότητα για την ανάπτυξη ψηφιακών υπηρεσιών προστιθέμενης αξίας από μικρομεσαίες επιχειρήσεις στηρίζοντας την καινοτόμο ανάπτυξη στο τομέα των μεταφορών». Το «ζωντανό» εργαστήριο εστιάζει στη στήριξη της καινοτομίας και στην τοποθέτηση των χρηστών στο κέντρο του σχεδιασμού, της παρακολούθησης της λειτουργίας και βέβαια της περιβαλλοντικά φιλικής χρήσης των νέων μορφών κινητικότητας στις πόλεις του μέλλοντος. «Μας ενδιαφέρει πολύ η αλληλεπίδραση τεχνολογίας και ανθρώπων στον τομέα της βιώσιμης αστικής κινητικότητας για αυτό και θα εστιάσουμε στις επιθυμίες και αντιδράσεις των πολιτών», εξηγεί ο πολιτικός μηχανικός και συγκοινωνιολόγος, ερευνητής του ΙΜΕΤ Josep Maria Salanova Grau και συνεχίζει: «δεν αφήνουμε λίγο πίσω την έρευνα βάσει σχεδίων και θεωρητικών μοντέλων αλλά προσανατολιζόμαστε προς τις τεχνολογικά υποστηριζόμενες λειτουργικές και ανθρωποκεντρικά δομημένες πόλεις».
Το Thessaloniki Smart Mobility Living Lab (Thessm@all) υποστηρίζεται από μια ομάδα 50 ερευνητών του Τομέα Υποδομές & Δίκτυα Βιώσιμη Κινητικότητα και Εμπορευματικές Μεταφορές του ΙΜΕΤ, το οποίο, εκτός από τη Θεσσαλονίκη, διαθέτει γραφεία στην Αθήνα, στη Ρόδο (με έμφαση στις μεταφορές και τον τουρισμό) και στον Βόλο.
