Άρθρο του δημοσιογράφου ΧΡΗΣΤΟΥ ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ*
Ιστορικά ο Εθνικός Διχασμός (1915-1917) είχε έδρα τη Θεσσαλονίκη και ήταν σειρά από εμφύλιες διαμάχες οι οποίες διαίρεσαν τη χώρα αλλά και την πόλη σε δύο αντίπαλες παρατάξεις. Η Θεσσαλονίκη στο επίκεντρο, ο λαός στα κάγκελα και ο διχασμός προάγγελος μιας εθνικής καταστροφής.
Στη νεότερη ιστορία, από τη μεταπολίτευση και μετά, η Θεσσαλονίκη υπήρξε η «πρωταγωνίστρια πόλη» ενός άλλου «διχασμού» απέναντι σε υπερβατικές περιπτώσεις ανάδειξης και υλοποίησης μεγάλων και θεμελιωδών αστικών παρεμβάσεων.
Ας δούμε μερικές.
-Ανεδαφικές αποδείχτηκαν οι έντονες αντιδράσεις των οικολόγων στις αρχές της δεκαετίας του ‘80 για τη διάνοιξη και κατασκευή της περιφερειακής οδού ενός έργου πνοής για τη Θεσσαλονίκη όπως αποδείχτηκε.
-Αντιδράσεις υπήρξαν και προς το τέλος της δεκαετίας του ΄80 για την ανέγερση του Μεγάρου Μουσικής. Αντιδράσεις φορέων και ιδιωτών για την αρχική χωροθέτηση του Μεγάρου εν χορδαίς και οργάνοις.
-Πόλεμος προσφυγών εκδηλώθηκε την ιδία εποχή περίπου για τη δημοπράτηση της υποθαλάσσιας αρτηρίας που θα ένωνε τη δυτική είσοδο της πόλης με τη λεωφόρο Μ Αλεξάνδρου. Το έργο ακυρώθηκε, αλλά τον Απρίλιο του 2020 το Εφετείο Αθηνών επιδίκασε στον ανάδοχο 65 εκατ. για ένα έργο που δεν έγινε.
-Υπήρξαν προσφυγές στο ΣτΕ για την κατασκευή της νέας παραλίας και δεν έλειψαν οι εκκωφαντικές διαμαρτυρίες για την ανέγερση του νέου δημαρχιακού Μεγάρου. Ακόμα και οι διαμαρτυρόμενοι με αεροπανό και πλακάτ κατά τη διάρκεια των εγκαινίων στο απέναντι πεζοδρόμιο, αποδέχτηκαν το έργο ως μείζον της ιστορίας της πόλης. Αν όχι όλοι, οι περισσότεροι.
- Μαύρες σημαίες αναρτήθηκαν από κατοίκους των 40 Εκκλησιών κατά τη διάρκεια ανέγερσης του Τελόγλειου ,ενώ έγιναν καταλήψεις και παραστάσεις διαμαρτυρίας σε πολλά υπουργεία στην προοπτική ανάδειξης και αξιοποίησης των εντυπωσιακών αλλά ανενεργών κτιριακών εγκαταστάσεων του Παπαφείου. Ακόμα οι περίφημες αυτές εγκαταστάσεις παραμένουν ανενεργές.
- Φρένο, ύστερα από ηχηρές παρεμβάσεις επωνύμων, είχαμε στον σχεδιασμό «ανοίγματος» του Επταπυργίου για το ευρύ κοινό καθώς και δυναμικές αντιδράσεις στην επέκταση του αεροδιαδρόμου, στην κατασκευή της προβλήτας 6 και της expo village.
-Οι εγκαταστάσεις κεραιών του Δημοτικού Ραδιοφώνου δέχτηκαν την επίθεση των ΜΑΤ ανοίγοντας έναν ακόμα κύκλο αντιπαράθεσης και «εμφυλίου» με επίκεντρο την ελεύθερη ραδιοφωνία.
Η σημερινή πραγματικότητα είναι επίσης βαθύτατα διχαστική με την «κατάρα» να έχει αναζωπυρωθεί και να επικρέμεται άνωθεν των σχεδιασμών για την ανάπλαση της ΔΕΘ, για τα αρχαία του Μετρό στη στάση Βενιζέλου και για τη σχεδιαζόμενη ανέγερση του νέου γηπέδου της Τούμπας.
Η «κατάρα» επί τέσσερεις δεκαετίες ματαίωσε ή καθυστερεί σημαντικά έργα υποδομής που τα έχει ανάγκη η Θεσσαλονίκη. Για την αναπτυξιακή πορεία της πόλης τα τελευταία χρόνια ούτε λόγος. Ακόμα και η Ζώνη Καινοτομίας που θεσπίστηκε με το νόμο 3486/2006 βρίσκεται σε φάση προγραμματισμού για την ενίσχυση και προβολή της καινοτομικής δραστηριότητας της ευρύτερης περιοχής της Θεσσαλονίκης. Απ΄ την άλλη, η ανάδειξη της Θεσσαλονίκης σε κέντρο καινοτομίας και νεοφυούς επιχειρηματικότητας αποτελεί τον στόχο της στρατηγικής συνεργασίας του Δήμου Θεσσαλονίκης με τη Cisco, το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης και το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων.
Ίσως αυτό που χρειάζεται μεσοπρόθεσμα η Θεσσαλονίκη για την αποτίναξη της… «κατάρας του διχασμού» να είναι ένα «τεχνοκρατικό» και γενναιόδωρα χρηματοδοτούμενο Σχέδιο Μάρσαλ και σ΄αυτό συμφωνούμε με τον Δήμαρχο Κωνσταντίνο Ζέρβα.
«Μετά την πανδημία, τόνισε πρόσφατα ο δήμαρχος, η Θεσσαλονίκη θα χρειαστεί ένα μικρό σχέδιο Μάρσαλ. Όλα αυτά, όμως, πρέπει να γίνουν μέσα στο πλαίσιο ενός ουσιαστικού σχεδιασμού για το ποια είναι η Θεσσαλονίκη που θέλουμε, ποια είναι η Θεσσαλονίκη της επόμενης δεκαετίας».
Διαφωνεί κανείς;
*Ο ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ είναι δημοσιογράφος , μέλος του Δ.Σ. του Κέντρου Πολιτισμού Θεσσαλονίκης.
