Της ΜΑΡΙΑΣ ΚΟΥΖΟΥΦΗ
Εντός χρονοδιαγράμματος κινείται το φιλόδοξο και σύνθετο πρότζεκτ της ανάπλασης του Διεθνούς Εκθεσιακού Κέντρου Θεσσαλονίκης, που θα ανεβάσει επίπεδο εκθεσιακά την πόλη και θα αυξήσει την ποιότητα ζωής των κατοίκων της με έναν «πνεύμονα» πρασίνου, διαδρομές και ελεύθερους χώρους.
Η διοίκηση της ΔΕΘ-Helexpo εκτιμά ότι τα έργα κατασκευής θα ξεκινήσουν το 2024 και εκφράζει την αισιοδοξία ότι είναι εφικτό να εγκαινιαστεί το νέο εκθεσιακό το 2026, χρονιά που συμπληρώνονται 100 χρόνια από τη διοργάνωση της πρώτης ΔΕΘ.
Δεν αλλάζει το χρονοδιάγραμμα
Το σύνολο των μελετών που θα απαιτηθούν θα ολοκληρωθούν το 2022-2023 και μέσα στο 2023 θα προκηρυχθεί ο διαγωνισμός για την κατασκευή του έργου, ώστε το 2024 να ξεκινήσουν τα έργα. «Ελπίζουμε να κάνουμε εγκαίνια του 2026. Όμως το έργο είναι πολυσύνθετο και δύσκολο. Φανταστείτε ότι συνολικά πρέπει να κατεδαφιστούν 37 κτίρια, ενώ στο διάστημα κατασκευής η απόφαση είναι ότι δεν θα σταματήσει η λειτουργία της έκθεσης ούτε για μία μέρα», είπε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος της ΔΕΘ-Helexpo κ. Τάσος Τζήκας στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που δόθηκε χθες, Πέμπτη για την παρουσίαση της τεχνικής προμελέτης που έγινε από την ομάδα που κέρδισαν το πρώτο βραβείο στον σχετικό διαγωνισμό. «Είμαστε αποφασισμένοι να εγκαινιάσουμε το εκθεσιακό το 2026. Πιθανώς να απαιτηθεί μια μικρή παράταση για την ολοκληρωμένη κατασκευή του έργου», όπως διευκρίνισε.
Την Προμελέτη που έλαβε την τελική έγκριση πριν λίγο καιρό, παρουσίασαν οι μελετητές Λούκας Γιάνγκ και Νιλ Πόρτερ. Η ομάδα είναι έτοιμη να προχωρήσει στην επόμενη φάση του σχεδιασμού, τόνισε η ελληνίδα partner του πρότζεκτ, κ. Έλενα Σταυροπούλου (Elena Stavropoulou Architects). Υπενθυμίζεται ότι η ομάδα Sauerbruch Hutton (Γερμανία), Gustafson Porter + Bowman (Βρετανία) και Έλενας Σταυροπούλου (Ελλάδα) κέρδισε την πρώτη θέση στον διεθνή αρχιτεκτονικό διαγωνισμό της ΔΕΘ.
Ο εκθεσιακός χώρος θα καταλαμβάνει 69.000 περίπου τ.μ. ενώ ο συνολικός δομημένος χώρος 91.500 τ.μ. ενώ για ελεύθερη χρήση στους πολίτες δίνεται πάνω από το 55% των 166 στρεμμάτων της έκθεσης εκ των οποίων τα 60 στρέμματα θα είναι πάρκο.
Περίπτερα σαν «νησιά»
Εκθεσιακά κέντρα σαν «νησιά» που θα είναι συνδεδεμένα και θα επικοινωνούν μεταξύ τους με υπερυψωμένο διάδρομο ο οποίος θα περνάει και από το νέο συνεδριακό κέντρο που θα βρίσκεται προς την πλευρά της Γ΄Σεπτεμβρίου, ξενοδοχείο στην πλευρά της Εγνατίας απέναντι από τη στάση του Μετρό και επιχειρηματικό κέντρο με γραφεία, εμπόριο λιανικής και χώρους εκδηλώσεων, περίπου 1000 νέες θέσεις πάρκινγκ, βιοκλιματικά χαρακτηριστικά για την εξοικονόμηση ενέργειας, όπως συλλογή βρόχινου νερού για το πότισμα του πρασίνου και δημιουργία πολιτισμικού μονοπατιού, προβλέπει η τεχνική προμελέτη που παρουσιάστηκε από τους αρχιτέκτονες που στη διάρκεια του τελευταίου εξαμήνου δούλεψαν εντατικά για την προσαρμογή της στα νέα δεδομένα και ανάγκες, πραγματοποιώντας και αρκετές επισκέψεις στην πόλη. Ουσιαστικά η ομάδα προσάρμοσε τον αρχικό σχεδιασμό στις πραγματικότητες της Θεσσαλονίκης και των εκθεσιακών της αναγκών.
Πέρα από την αύξηση του ποσοστού της έκτασης που δίνεται για ελεύθερη χρήση στην πόλη, μειώθηκε η δομημένη επιφάνεια κατά 12%, εξορθολογίστηκαν τα logistics, βελτιώθηκε η κυκλοφορία ανάμεσα στις εκθέσεις και περιορίσθηκε ο όγκος του επιχειρηματικού κέντρου.
Όπως προβλέπεται, θα δημιουργηθεί ένα μεγάλο πάρκο με απόλυτο σεβασμό στις αρχές της αειφορίας, ενώ ο χώρος αυτός θα είναι διαπερατός και συνεχώς προσβάσιμος από τους πεζούς και τους ποδηλάτες, ακόμη και όταν βρίσκονται σε εξέλιξη οι εκθεσιακές δραστηριότητες.
Ο προϋπολογισμός έχει αναθεωρηθεί και το κόστος θα αγγίξει τα 280 εκατ. Ευρώ μαζί με τα τυχόν απρόβλεπτα έξοδα που είναι πιθανό να προκύψουν, ενώ όπως αναφέρθηκε η χρηματοδότηση θα προέλθει από δημόσιους και ιδιωτικούς πόρους και θα γίνει διαγωνισμός. Μάλιστα, η διοίκηση της ΔΕΘ- Helexpo αποκάλυψε απαντώντας σε σχετικές ερωτήσεις ότι έχει εκφραστεί ήδη μεγάλο ενδιαφέρον από ελληνικά και διεθνή funds και εταιρίες, ένα εκ των οποίων είναι και από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, που φέτος θα είναι η τιμώμενη χώρα στη ΔΕΘ. Σε κάθε περίπτωση θα προηγηθεί διαγωνισμός, όπως ξεκαθάρισε ο διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΘ-Helexpo κ. Κυριάκος Ποζρικίδης, ο οποίος χαρακτήρισε το έργο αναγκαίο για την πόλη.
Για ένα συναρπαστικό πρότζεκτ έκανε λόγο ο Lucas Young ο αρχιτέκτονας της Sauerbruch Hutton, μιλώντας για ένα «καταπληκτικό δώρο για την πόλη».
Τι αλλάζει
Το ConfEx Park της Θεσσαλονίκης, όπως είναι γνωστό το πρότζεκτ, θα είναι μια αστική περιοχή με μοναδικές ιδιότητες. Η πρόταση των αρχιτεκτόνων είναι για μια αστική δομή βασισμένη σε τρεις χωρικές αρχές: Πρώτον όλες οι νέες παρεμβάσεις στο πάρκο είναι σχεδιασμένες για να είναι προσβάσιμο. Δεύτερον προτείνεται ένα πάντρεμα μεγεθών που ελαχιστοποιεί την επίδραση των πολύ μεγάλων εκθεσιακών περιπτέρων. Όπως είπε ο Lucas Young βελτιώνεται η λειτουργία της έκθεσης και παράλληλα μειώνεται το δομημένο αποτύπωμα.
Παράλληλα διατηρούνται πολιτιστικά κτίρια που αποτελούν οικεία τοπόσημα, όπως η Αψίδα της ΧΑΝΘ, ο πύργος του ΟΤΕ μαζί με το περίπτερο της Esso Pappas και το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, τα οποία συνδυάζονται με το νέο ξενοδοχείο στο σταθμό του μετρό Συντριβάνι/Έκθεση για να αποτελέσουν τοπόσημο του χώρου και να βοηθούν στον προσανατολισμό.
Ο χαρακτήρας των νέων εκθεσιακών περιπτέρων ως «νησιά» υποδηλώνει τα ανοιχτά όρια, τη χωρική διαφάνεια και προσβασιμότητα. Όταν δεν θα είναι προσβάσιμα λόγω της προετοιμασίας εκθέσεων, οι χώροι υποδοχής θα αντιμετωπίζονται ως ανεξάρτητες μονάδες «χώρου εντός χώρου» που θα είναι ανοιχτές προς δημόσια χρήση για να λειτουργήσουν ως πολιτιστικοί και κοινωνικοί χώροι.
Επιχειρηματικό κέντρο και ξενοδοχείο
Με τη μεγάλη στρογγυλεμένη οροφή του, το ξενοδοχείο και το επιχειρηματικό κέντρο (όχι Mall) αποτελούν μέρος της οικογένειας των «νησιών». Το επιχειρηματικό κέντρο θα ενσωματώνει ένα συνδυασμό χρήσεων συμπεριλαμβανομένου ενός ξενοδοχείου, χώρων ψυχαγωγίας και αναψυχής, καθώς και γραφείων, εμπόριο λιανικής και χώρους εκδηλώσεων. Όπως αναφέρθηκε μειώθηκε σε ύψος και αποτύπωμα σε σχέση με την αρχική μελέτη. Σύμφωνα με τους μελετητές, το κτίριο του ξενοδοχείου παρέχει ένα ορατό τοπόσημο στη βορειοδυτική γωνία του πάρκου, αντίστοιχο του πύργου του ΟΤΕ. Ο πύργος του ξενοδοχείου δηλώνει εμφανώς τη βόρεια είσοδο του ConfEx Park από μακριά, αλλά ταυτόχρονα ενσωματώνεται με το αστικό δομημένο περιβάλλον, όπως τονίζουν. Θα έχει τα χαρακτηριστικά ενός πολυτελούς επιχειρηματικού ξενοδοχείου τουλάχιστον 4 αστέρων. Ο σχεδιασμός του θα λαμβάνει υπόψη της αρχές προσβασιμότητας, ενώ το μέγιστο ύψος του κτιρίου στα 32 μέτρα που ορίζεται από το Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο επιτρέπει τη διαμόρφωση ταράτσας και Sky Bar με θέα το ConfEx Park και την πόλη.
To Συνεδριακό Κέντρο
Το Συνεδριακό Κέντρο θα είναι προσβάσιμο από την οδό 3ης Σεπτεμβρίου, τη Λεωφόρο Στρατού ή απευθείας από το πάρκο. Μετακινήθηκε 40 μέτρα πιο μέσα από το σημείο που βρίσκεται τώρα το Βελλίδειο, ώστε να δημιουργηθεί ένας χώρος πρασίνου προς τα γύρω μουσεία.
Ένα μεγάλο σκιερό μπαλκόνι θα χρησιμεύει ως η «μπροστινή βεράντα» καθώς και ως πανόραμα και υπαίθρια σκηνή με θέα στο φυσικό αμφιθέατρο στο γκαζόν. Αυτό το μπαλκόνι συνδέεται απευθείας με ένα ηλιόλουστο φουαγιέ που εξακολουθεί να φαίνεται σαν τμήμα του πάρκου και παρέχει άμεση πρόσβαση στην κύρια αίθουσα συνεδρίων στο ισόγειο. Τα φιλόξενα και ευρύχωρα φουαγιέ συνδέουν διάφορα επίπεδα και τις αίθουσες του κτιρίου και επιτρέπουν την ταυτόχρονη λειτουργία διαφορετικών δραστηριοτήτων ενώ προσφέρουν τον απαραίτητο χώρο για τις εγγραφές και τη φύλαξη. Μπορούν επίσης να λειτουργήσουν ως μικροί εκθεσιακοί χώροι. Το business lounge είναι προσβάσιμο με κυλιόμενες σκάλες ή ανελκυστήρα από το χώρο του φουαγιέ.
Το πάρκο και οι διαδρομές
Οκ. Niel Porter ο αρχιτέκτονας τοπίου της Gustafson Porter+Bowman, αναφέρθηκε στο σχεδιασμό του περιβάλλοντος χώρου. Όπως είπε, ο σχεδιασμός εισάγει μια νέα διαδρομή, το Πολιτισμικό Μονοπάτι, που συνδέει την ανατολική και τη δυτική πλευρά της πόλης, τα σημαντικότερα μνημεία και μουσεία της και τον νέο σταθμό του μετρό στην Εγνατία. Το ίδιο μονοπάτι συνδέει τους διαμορφωμένους χώρους του πάρκου με τα νέα Εκθεσιακά Περίπτερα. Το τοπίο χωρίζεται φυσικά σε τρία μέρη: η δυτική περιοχή μεταξύ Αγγελάκη και του κεντρικού άξονα που γίνεται χώρος για παιχνίδια και προσωρινές εγκαταστάσεις. Η κεντρική περιοχή που απλώνεται ανάμεσα στην πλατεία της ΧΑΝΘ και του Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης και φιλοξενεί μικρής κλίμακας πολιτιστικούς κήπους και υπαίθρια καφέ που διατάσσονται γύρω από το υπάρχον καμπύλο στέγαστρο. Στην πλατεία απέναντι από τη ΧΑΝΘ θα φυτευθούν δένδρα και περισσότερο πράσινο, θα υπάρχουν ντεκς, πέργκολες και καφέ-εστιατόρια.
Η νότια περιοχή δίπλα στη Λεωφόρο Στρατού που δημιουργείται το νέο Συνεδριακό Κέντρο θα γίνει ένα μεγάλο αμφιθέατρο για παραστάσεις και εκδηλώσεις.
Στο πάρκο θα χρησιμοποιηθεί ποικιλία αυτοφυών και εγκλιματισμένων φυτών που φύονται στην περιοχή της Θεσσαλονίκης και παράλληλα θα υπάρχουν χώροι για άθληση και ψυχαγωγία των κατοίκων, για δημιουργία εκθέσεων, εκδηλώσεων ή απλά για πικ νικ. Θα υπάρχει επίσης και το στοιχείο του νερού, δημιουργία τοπίου τύπου υδροβιότοπου, ενώ όπως τονίστηκε, η αειφορία αποτελεί προτεραιότητα για το σχεδιασμό και εκτείνεται από τη δυνατότητα ανακύκλωσης δομικών υλικών στη φάση της κατεδάφισης μέχρι την κατασκευή και τη συντήρηση του έργου. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι στις οροφές των Περιπτέρων θα υπάρχουν φωτοβολταϊκά και σύστημα συλλογής του βρόχινου νερού. Η ενεργειακή κατανάλωση αναμένεται ότι θα είναι μειωμένη κατά 70% σε σχέση με σήμερα.
Η τρισδιάστατη απεικόνιση έχει δημιουργηθεί από τους μελετητές του υπαιθρίου χώρου (Landscape architects) του ConfEx Park, Gustafson Porter & Bowman.
