Τον διορισμό μόνιμων εκπαιδευτικών, ψυχολόγων, κοινωνικών λειτουργών και διαμεσολαβητών μέσα σε καταυλισμούς ρομά προκειμένου να ασχολούνται με θέματα σχολικής διαρροής, προτείνουν οι συμμετέχοντες σε ευρωπαϊκό πρόγραμμα με θέμα την στήριξη της εκπαίδευσης.
«Απώτερος σκοπός είναι να γίνει η εκπαίδευση μέρος της καθημερινότητας των ρομά και να έρθει η οικογένεια κοντά στο σχολείο και το σχολείο κοντά στην οικογένεια» τονίζει ο επιστημονικός υπεύθυνος του προγράμματος «Υποστηρικτικές παρεμβάσεις σε κοινότητες ρομά για την ενίσχυση της πρόσβασης και μείωση της εγκατάλειψης της εκπαίδευσης από παιδιά και εφήβους στην Κεντρική και Δυτική Μακεδονία», αναπληρωτής καθηγητής του Τμήματος Γερμανικής Γλώσσας και Φιλολογίας του ΑΠΘ, Κωνσταντίνος Χατζηδήμου.
Η δράση που υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση 2014-2020», αφορά παρεμβάσεις τα τελευταία δυόμιση χρόνια σε καταυλισμούς ρομά στην Κεντρική και τη Δυτική Μακεδονία.
«Πρόκειται για τους οικισμούς Κυμίνων - Μαλγάρων, Χαλάστρας, Συμμαχικής οδού και Αγίας Σοφίας, στη Θεσσαλονίκη, τον οικισμό Αγίου Γεωργίου στην Αλεξάνδρεια Ημαθίας, τους οικισμούς Ηράκλεια και Ποντισμένο στις Σέρρες και Γκιόλα στην Πτολεμαΐδα. Κύριος σκοπός του προγράμματος είναι η εφαρμογή στην πράξη των θεωρητικών αρχών της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης, στη λογική μιας παιδαγωγικής προσέγγισης ολιστικού χαρακτήρα, η οποία δεν περιορίζεται μόνο στην εκπαίδευση, αλλά αφορά την κοινωνία συνολικά και βασίζεται στην έννοια της συμπερίληψης» εξήγησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ.Χατζηδήμου.
Συνολικά στο πρόγραμμα που έχει διάρκεια έως 31.05.2023 αλλά αναμένεται να πάρει παράταση λίγων μηνών, συμμετείχαν 53 σχολεία κυρίως Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης όπου φοιτούν περίπου 1800 ρομά, εκ των οποίων οι 300 ήταν και οι ωφελούμενοι του προγράμματος.
Αιτίες που δυσχεραίνουν την πρόσβαση και την παραμονή παιδιών και έφηβων ρομά στην εκπαίδευση
Στις βασικές αιτίες που δυσχεραίνουν τη σχολική φοίτηση των παιδιών ρομά εντάσσονται, σύμφωνα με τον κ.Χατζηδήμου, οι συχνές μετακινήσεις των οικογενειών τους είτε για εργασιακούς λόγους είτε ως μέσο αντιμετώπισης των δύσκολων καιρικών συνθηκών στην εκάστοτε περιοχή διαμονής τους, καθώς και το ασταθές οικογενειακό περιβάλλον εντός του οποίου μεγαλώνουν αρκετές φορές τα παιδιά. Παράλληλα, παρατηρούνται ακόμη στερεοτυπικές αντιλήψεις από την πλευρά εμπλεκομένων στην εκπαιδευτική διαδικασία οι οποίες οδηγούν σε μορφές συμπεριφοράς εντός και εκτός σχολικής τάξης που δεν ευνοούν τη συμπεριληπτική εκπαίδευση.
«Δυστυχώς, η εκπαίδευση και το σχολείο, δεν αποτελούν τις περισσότερες φορές, μέρος της καθημερινότητάς τους. Ιδίως τα κορίτσια, γίνονται μητέρες σε πολύ μικρή ηλικία και σε μερικές περιπτώσεις, προσπαθούν να πάρουν απολυτήριο δημοτικού αφού έχουν πλέον ενηλικιωθεί» ανέφερε ο κ.Χατζηδήμου.
Στο πρόγραμμα περιλαμβάνονται εκπαιδευτικές, παιδαγωγικές, διδακτικές, ψυχοκοινωνικές και εμψυχωτικές δραστηριότητες και δράσεις. Οι ενισχυτικές εκπαιδευτικές παρεμβάσεις σχεδιάζονται και πραγματοποιούνται, μέσω εξατομικευμένων και ομαδικών προσεγγίσεων, εντός των κοινοτήτων ρομά και στοχεύουν στη βελτίωση της επίδοσης και στην προσφορά μαθημάτων γραμματισμού εφήβων και ενήλικων ρομά.
Δυσκολίες και αντιμετώπισή τους
Τα ζητήματα προς επίλυση που έχουν προκύψει, σύμφωνα με τον επιστημονικό υπεύθυνο του προγράμματος, δεν είναι μόνο εκπαιδευτικής φύσης, αλλά και θέματα ψυχοκοινωνικής υποστήριξης και, κατά κύριο λόγο, αξιοπρεπούς, αλλά και ασφαλούς διαβίωσης, τα οποία διαφέρουν ανάλογα με την περιοχή και την κοινότητα. «Σε σχέση με αυτά», πρόσθεσε, «έχει γίνει από την πλευρά μας καταγραφή των αναγκών και των προβλημάτων και ακολούθησαν παραπομπές στους αρμόδιους φορείς και ενημερώσεις των σχετικών υπηρεσιών».
Μία άλλη δυσκολία προκύπτει από την επιφυλακτικότητα που παρατηρείται αρκετές φορές από μέλη της εκάστοτε κοινότητας των ρομά όσον αφορά τους σκοπούς του προγράμματος.
«Αυτή επιδιώκεται να αρθεί μέσα από την καλλιέργεια κλίματος εμπιστοσύνης για την οποία μεριμνούν οι συνεργάτες/ιδες στο πεδίο, οι οποίοι/ες έχουν συχνή παρουσία εκεί και υποστηρίζονται και καθοδηγούνται επιστημονικά μέσα από τακτικές επιμορφωτικές συναντήσεις με ειδικούς/ές επιστήμονες του ΑΠΘ» καταλήγει.
Περισσότερα στοιχεία για τις δράσεις του προγράμματος θα δοθούν σε ημερίδα με τίτλο «Μένουμε σχολείο! Υποστηρικτικές παρεμβάσεις σε κοινότητες Ρομά στην Κεντρική και Δυτική Μακεδονία» που θα πραγματοποιηθεί σήμερα και ώρες 15:30-20:00, στο ΚΕΔΕΑ του ΑΠΘ (Αμφιθέατρο Ι).
