*Της Λεμονιάς Βασβάνη | Από την έντυπη έκδοση "Τύπος Θεσσαλονίκης"
Αντιμέτωποι με ολοένα και περισσότερα περιστατικά λεκτικής ή και σωματικής βίας που συμβαίνουν μεταξύ μαθητών έρχονται οι δάσκαλοι τα τελευταία χρόνια. Μάλιστα, όταν τα παιδιά φτάσουν στο γυμνάσιο ή στο λύκειο, και οι ίδιοι οι εκπαιδευτικοί πέφτουν θύματα bullying από τους μαθητές.
Πτυχές αυτών των φαινομένων εξετάστηκαν το απόγευμα της Παρασκευής στην επιστημονική εσπερίδα με τίτλο «Βία και Παραβατικότητα παιδιών και εφήβων: Αιτίες και αντιμετώπιση», που διοργάνωσε ο Σύλλογος Αποφοίτων Παιδαγωγικής Σχολής του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης (ΣΑΠαιΣ) στον Πύργο της Παιδαγωγικής Σχολής.
«Στα σχολεία έχουν αυξηθεί τα κρούσματα βίας, αλλά και η επιθετικότητα στην συμπεριφορά των παιδιών μικρότερης ηλικίας. Βλέπουμε περιστατικά με λεκτική βία ακόμη και από το νηπιαγωγείο…. Η ένταση που φέρνουν τα παιδιά στο σχολείο συνήθως προέρχεται από ένταση στο οικογενειακό περιβάλλον. Την περίοδο της πανδημίας τα παιδιά βίωσαν συσσωρευμένη ένταση από τις συνθήκες εγκλεισμού και ανασφάλειας. Αυτό το μεταφέρουν τώρα στα σχολεία. Στην τάξη είναι πολύ πιθανό να εμφανιστούν όλες αυτές οι δυσκολίες από τις ανακατατάξεις που περνάει ένα παιδί», εξήγησε στο «ΤyposThes» η Κατερίνα Τζαβάρα, Συγγραφέας - Εκπαιδευτικός, και Μέλος ΔΣ του ΣΑΠαιΣ. Η ίδια συμπλήρωσε «η βία είναι ένα φαινόμενο που το βλέπουμε όλο και πιο συχνά στην καθημερινότητά μας, πχ σε ένα σούπερ μάρκετ, στο λεωφορείο, στον δρόμο. Τα παιδιά το εισπράττουν αυτό και σε συνδυασμό με την ολοένα αυξανόμενη χρήση κινητών τηλεφώνων, υπολογιστών και τάμπλετ, έχουν μάθει μόνο να αντιδρούν, και όχι να ακολουθούν το πρότυπο μιας ήρεμης συζήτησης».
Παράλληλα σχολίασε πως πέρα από τα προβλήματα που μπορεί να υπάρχουν στο σπίτι, στα προγράμματα σπουδών στα σχολεία υπάρχει και μέριμνα για την ψυχική υγεία, θεσμοί με δράσεις περιβαλλοντικές και πολιτιστικές που καλύπτουν το κομμάτι της ενδυνάμωσης και της ψυχικής ανάπτυξης, όμως όσο αυξάνεται η σχολική βαθμίδα είναι πιο δύσκολο να ασχοληθούν οι εκπαιδευτικοί με αυτά. «Το πρόγραμμα των παιδιών μετά το δημοτικό είναι τόσο βαρύ που οι εκπαιδευτικοί δεν ξέρουν πώς να το χειριστούν. Έπειτα τα παιδιά περνάνε συνέχεια από την διαδικασία των εξετάσεων από το γυμνάσιο και μέχρι να φτάσουν στις πανελλαδικές», σημείωσε η εκπαιδευτικός.
Τι μπορεί να κάνει το σχολείο αν διαπιστωθεί ένα κρούσμα βίας; «Υπάρχουν συγκεκριμένα βήματα που ακολουθεί η διοίκηση του κάθε σχολείου όταν διαπιστώνονται περιστατικά βίας ή παραβατικότητας», εξήγησε η κυρία Τζαβάρα και συμπλήρωσε: «Η διαμεσολάβηση και ο/η κοινωνικός λειτουργός βοηθούν. Παράλληλα υπάρχουν και νέα νομικά δεδομένα για αυστηροποίηση ποινών σε κρούσματα βίας. Δυστυχώς τελευταία βλέπουμε σε γυμνάσια και λύκεια μέχρι και απειλές εναντίον καθηγητών. Είναι δύσκολο μια σχολική μονάδα να προστατευθεί, ειδικά όταν βρίσκεται σε απομακρυσμένες περιοχές ή έχουν σχηματιστεί ομάδες παραβατικότητας».
Ακόμη και οι γονείς δεν είναι έτοιμοι να ακούσουν
Μετά υπάρχει και το κομμάτι της ετοιμότητας του γονέα. «Ως παιδαγωγός θα πω ότι μερικοί γονείς έρχονται στο σχολείο και ζητούν βοήθεια χωρίς να είναι έτοιμοι να ακούσουν. Δεν είναι εύκολο να καταλάβει ο γονιός ότι η συμπεριφορά του παιδιού του αλλάζει όταν αλλάζει και το περιβάλλον μέσα στο οποίο κινείται. Το "αθώο" αστείο που γίνεται πχ στο σπίτι μπορεί να είναι μια συμπεριφορά μη αποδεκτή σε άλλο περιβάλλον. Υπάρχουν φορές που και οι ίδιοι οι γονείς χρειάζονται επιμόρφωση. Αυτό που διαπιστώνουμε είναι πως λείπει ο ποιοτικός χρόνος που θα αφιερώσουν οι γονείς στα παιδιά τους για να τους μάθουν συγκεκριμένα πρότυπα συμπεριφοράς. Πάντα το πρώτο παράδειγμα που βλέπει και αναπαράγει ένα παιδί είναι η οικογένεια. Το σχολείο όσο και να παρεμβαίνει, δεν μπορεί να αντικαταστήσει το πρότυπο της οικογένειας», σχολίασε.
Ένας νέος σύλλογος υπέρ των δασκάλων και νηπιαγωγών
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Σύλλογος Αποφοίτων Παιδαγωγικής Σχολής του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης συγκροτήθηκε πέρυσι έπειτα από προσπάθειες από την Κοσμητεία και του Προέδρου του τμήματος κ. Χρήστου Τζήκα. «Καταβάλαμε μεγάλη προσπάθεια. Δεν είχαμε κάτι έτοιμο σε τεχνογνωσία. Στόχος μας είναι να μάθουν οι απόφοιτοί μας την ύπαρξη του συλλόγου. Μπορούν να εγγραφούν όχι μόνο απόφοιτοί πρώτου πτυχίου αλλά και από το μεταπτυχιακό, διδακτορικό, την εξομοίωση και το διδασκαλείο. Θέλουμε να υποστηριχθούν οι απόφοιτοί μας και να συνδεθούν με την επιστημονική κοινότητα και με την κοινωνία. Θεωρούμε πως οι παιδαγωγοί πρέπει να παίξουν πρωτεύοντα ρόλο στην κοινωνία.
Επόμενο βήμα μας είναι ένα διαδικτυακό φόρουμ και η δημιουργία ενός ηλεκτρονικού περιοδικού, όπου θα έχουμε άμεση επαφή με τα μέλη μας ώστε αρχικά να δούμε την επαγγελματική τους απορροφητικότητα, αν πχ υπάρχει κορεσμός στο επάγγελμα, τι γίνεται με την ιδιωτική εκπαίδευση και τους διορισμούς. Είναι μια εργασία που μπορεί πια να προσφέρει αξιοπρεπή διαβίωση; Οι μισθοί των εκπαιδευτικών είναι μικροί σε σχέση με τον όγκο δουλειάς και τον χρόνο που διαθέτουν για τις επιμορφώσεις τους. Οι γραφειοκρατικές υποχρεώσεις μεγαλώνουν, όπως και ο αριθμός των μαθητών ανά τάξη και αυτό δημιουργεί περισσότερο άγχος και δυσκολίες στο καθημερινό πρόγραμμα νηπιαγωγών και δασκάλων», τόνισε η κυρία Τζαβάρα.
