Της ΜΑΡΙΑΣ ΚΟΥΖΟΥΦΗ
Επτά στις δέκα επιχειρήσεις των κλάδων της βιομηχανίας, της μεταποίησης και των κατασκευών στη Θεσσαλονίκη βρίσκονται σε διαδικασία αναζήτησης προσωπικού, ωστόσο από αυτές, σχεδόν το σύνολο (93%) δηλώνει ότι γενικά δυσκολεύεται να βρει το προσωπικό που αναζητά.
Τα συμπεράσματα αυτά προκύπτουν από έρευνα που διενήργησε το ΕΒΕΘ, σε συνεργασία με την εταιρεία δημοσκοπήσεων Palmos Analysis, για τα κρίσιμα ζητήματα της επιλογής και της κατάρτισης του προσωπικού των επιχειρήσεων και η οποία παρουσιάστηκε το απόγευμα της Πέμπτης στο πλαίσιο της συμμετοχής του Επιμελητηρίου στην 88η ΔΕΘ.
Από την έρευνα, που πραγματοποιήθηκε το διάστημα 25 Ιουνίου – 17 Ιουλίου 2024 σε δείγμα 180 επιχειρήσεων μελών του ΕΒΕΘ, και την οποία παρουσίασε ο κ. Πασχάλης Τεμεκενίδης, Δ/ντης Ερευνών της εταιρείας δημοσκοπήσεων Palmos Analysis προέκυψαν συμπεράσματα σχετικά με το πόσο ικανοποιημένες είναι οι επιχειρήσεις από το προσωπικό τους, ποιες είναι οι γνώσεις και δεξιότητες που αναζητούν σήμερα περισσότερο στους εργαζόμενους και πόσο σημαντική θεωρούν την κατάρτιση, ενώ ακολούθησε σχολιασμός από εκπροσώπους του επιχειρηματικού και ακαδημαϊκού χώρου.
Ποιες γνώσεις /δεξιότητες έχουν ανάγκη
Τις ειδικές επαγγελματικές γνώσεις και δεξιότητες σχετιζόμενες άμεσα με τον τομέα και το αντικείμενο του επαγγέλματος θεωρούν βασικές για τους εργαζόμενους και τους υποψήφιους εργαζόμενούς τους σχεδόν 7 στις 10 επιχειρήσεις της Θεσσαλονίκης που συμμετείχαν στην έρευνα, ενώ με ποσοστό 62% ακολουθεί η ικανότητα συνεργασίας σε ομάδα και η κριτική σκέψη και επίλυση προβλημάτων (50%). Ο κ. Τεμεκενίδης σχολίασε ότι συγκριτικά με την αντίστοιχη έρευνα που είχε γίνει πριν τρία χρόνια, το 2021, μετά τον κόβιντ, αυξήθηκε σημαντικά το ποσοστό όσων αναφέρουν ως σημαντικά στοιχεία την ευελιξία και την προσαρμοστικότητα (στο 49% από 35% το 2021) και η οργανωτικότητα και τεχνικές διαχείρισης χρόνου (στο 41% από 28% το 2021).
Προφανώς το τι θεωρείται βασική γνώση/δεξιότητα διαφέρει από κάδο σε κλάδο. Για παράδειγμα προκύπτει ότι για τις επιχειρήσεις βιομηχανίας, μεταποίησης και κατασκευών η κριτική σκέψη και η επίλυση προβλημάτων αποτελούν σε ποσοστό 65% βασικές γνώσεις, ενώ για τις υπηρεσίες, όπως π.χ. ο τουρισμός, σημαντική είναι η γνώση αγγλικών και για το εμπόριο οι επικοινωνιακές δεξιότητες.
Πόσο ικανοποιημένες είναι από τους εργαζόμενούς τους
Γενικά, οι επιχειρήσεις του δείγματος εμφανίζονται ικανοποιημένες από τις τεχνικές γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες του ανθρώπινου δυναμικού της επιχείρησής τους. Πολύ ή αρκετά απαντούν περίπου 7 στις 10, με την απάντηση «αρκετά» πάντως να υπερτερεί του «πολύ», γεγονός που δείχνει ότι υπάρχει περιθώριο για βελτίωση και ανάπτυξη των δεξιοτήτων των εργαζομένων. Αυτό εξάλλου προκύπτει και από επόμενη ερώτηση, όπου το ίδιο ποσοστό επιχειρήσεις, δηλαδή 7 στις 10 δηλώνουν ότι «ναι» και «μάλλον ναι» το προσωπικό τους χρειάζεται να εκπαιδευτεί σε θέματα δεξιοτήτων και επαγγελματισμού.
Έξι στις 10 επιχειρήσεις αναφέρουν ότι υπάρχει κάποιο σύστημα αλλά άτυπο για την επιβράβευση των εργαζομένων στην επιχείρησή βάσει της απόδοσής τους και μόλις 7% απαντά ότι υπάρχει θεσμοθετημένο σύστημα. Το ποσοστό αυτό αφορά κυρίως μεγάλες και οργανωμένες επιχειρήσεις με πολλούς εργαζόμενους, όπως σχολίασε ο κ. Τεμεκενίδης.
Προγράμματα κατάρτισης
Παρόλο που 7 στις 10 επιχειρήσεις αναγνωρίζουν την ανάγκη για προγράμματα κατάρτισης επιδοτούμενης ή μη για τους εργαζόμενούς τους όταν ερωτώνται αν οι εργαζόμενοι της επιχείρησής τους έχουν συμμετάσχει κατά την τελευταία τριετία σε κάποιο πρόγραμμα το ποσοστό αυτό μειώνεται στο 40%. Μάλιστα ο κ. Τεμεκενίδης σχολίασε ότι η διείσδυση τέτοιων προγραμμάτων είναι χαμηλή στο εμπόριο, ενώ είναι μεγαλύτερη στις υπηρεσίες. Σε επιχειρήσεις που απασχολούν από 6 εργαζόμενους και πάνω το ποσοστό συμμετοχής σε προγράμματα είναι υψηλότερο συγκριτικά με όσες απασχολούν από 1-5 εργαζόμενους. Διαφορές παρατηρούνται και ανάλογα με τον τζίρο της επιχείρησης. Αξιοσημείωτο είναι ότι 1 στις 3 δεν βρήκαν πολύ χρήσιμα τα προγράμματα στα οποία συμμετείχαν γεγονός που βάζει στο «τραπέζι» το κατά πόσο ανταποκρίνονται αυτά τα προγράμματα στις ανάγκες και τις προσδοκίες των επιχειρήσεων.
Ως προς τα εμπόδια που αντιμετωπίζει η επιχείρησή για την κατάρτιση/εκπαίδευση των εργαζομένων της φαίνεται ότι οι παράγοντες είναι εξωγενείς.
Ψάχνουν εργαζόμενους με πάθος για την εργασία τους
Το 52% των επιχειρήσεων που ερωτήθηκαν απάντησαν ότι η επιχείρησή τους το διάστημα πραγματοποίησης της έρευνας βρίσκονταν σε διαδικασία αναζήτησης προσωπικού. Ειδικότερα, προσωπικό ψάχνει το 69% των επιχειρήσεων βιομηχανίας, μεταποίησης και κατασκευών το 54% των επιχειρήσεων υπηρεσιών και το 46% των εμπορικών επιχειρήσεων. Όσον αφορά τους λόγους που θέλουν να αυξήσουν το προσωπικό τους, αυτοί έχουν να κάνουν με την αύξηση παραγωγής/πωλήσεων (47%), με την αντικατάσταση προσωπικού λόγω αποχώρησης/συνταξιοδότησης (37%), ή με την εκκίνηση νέας/επέκταση υφιστάμενης δραστηριότητας. Όπως προαναφέραμε η συντριπτική πλειοψηφία όσων αναζητούν προσωπικό δηλώνουν ότι δυσκολεύονται να βρουν αυτό που αναζητούν αναφέροντας ως κύριους λόγους (ερώτηση πολλαπλής επιλογής) την έλλειψη κατάλληλων δεξιοτήτων/ικανοτήτων υποψηφίων (70%) και την απουσία ενδιαφέροντος από υποψηφίους εργαζόμενους (59%). Πάντως, όπως σχολίασε και ο κ. Τεμεκενίδης, δεν λείπουν τα πτυχία και τα τυπικά προσόντα από τους εργαζόμενους.
Ενδιαφέρον εύρημα είναι ότι το νο1 που αναζητούν από τους εργαζόμενους οι επιχειρήσεις είναι να έχουν πάθος για την εργασία τους, ενώ ακολουθεί η ομαδικότητα και η περιέργεια/θέληση για μάθηση. Τέλος, 6 στις 10 αναζητούν προσωπικό μέσω αγγελιών στο διαδίκτυο ή στον Τύπο, το 58% μέσω εργαζομένων της επιχείρησης ή γνωστών και φίλων ενώ έχει αυξηθεί σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια το ποσοστό που αναζητεί προσωπικό μέσω πρακτικής άσκησης από εκπαιδευτικούς φορείς.
Τις βασικές υποχρεώσεις των εργοδοτών που απασχολούν αλλοδαπούς εργαζόμενους είτε αυτοί προέρχονται από την ΕΕ είτε από τρίτες χώρες, παρουσίασε η Αναστασία Καμπανέλλου, Επιθεωρήτρια Εργασιακών Σχέσεων, Ανεξάρτητη Αρχή Επιθεώρησης Εργασίας.
Ακολούθησε πάνελ στο οποίο συμμετείχαν εκτός από τους προαναφερθέντες και ο Εμμανουήλ Βλαχογιάννης, Α΄ Αντιπρόεδρος του ΕΒΕΘ, ο Δρ Απόστολος Αιγυπτιάδης, Πρόεδρος Εταιρείας Διοίκησης Επιχειρήσεων Βόρειας Ελλάδας (ΕΔΕΒΕ) και ο Δρ Φώτης Βούζας, Καθηγητής Πανεπιστημίου Μακεδονίας (ΠΑ.ΜΑΚ), Τμήμα Οργάνωσης & Διοίκησης Επιχειρήσεων, κατά τη διάρκεια του οποίου κατατέθηκαν προτάσεις για την καλύτερη δυνατή αντιστοίχιση των δεξιοτήτων του εργατικού δυναμικού με τις απαιτήσεις της αγοράς εργασίας.
Ο κ. Αιγυπτιάδης μεταξύ άλλων μίλησε για τις συνέργειες που αναπτύσσονται με τα πανεπιστήμια και τα εκπαιδευτικά ιδρύματα και την ύπαρξη προγραμμάτων που είναι «στραμμένα» στην αγορά, ωστόσο επεσήμανε ότι και οι επιχειρήσεις πρέπει να ενστερνιστούν την ανάγκη εκπαίδευσης του προσωπικού τους και να καταλάβουν ότι δεν είναι δαπάνη αλλά επένδυση. Η ανάπτυξη του προσωπικού δημιουργεί το λεγόμενο loyalty του εργαζόμενου στην επιχείρηση, το οποίο είναι πολύ σημαντικό για τις αντοχές των επιχειρήσεων προκειμένου να μη χάνουν εργαζόμενους που πηγαίνουν "απέναντι", όπως είπε. Ο άνθρωπος παράγει τη μεγαλύτερη αξία, επεσήμανε από την πλευρά του ο κ. Βούζας. Την ανάγκη ανανέωσης του εκπαιδευτικού συστήματος επεσήμανε ο κ. Τεμεκενίδης.
Συντονιστής της εκδήλωσης που πραγματοποιήθηκε στο Περίπτερο του ΕΒΕΘ στη ΔΕΘ ήταν ο κ. Παναγιώτης Μενεξόπουλος, Γενικός Γραμματέας ΕΒΕΘ.
