*Της Λεμονιάς Βασβάνη | Από την έντυπη έκδοση "Τύπος Θεσσαλονίκης"
Ποια η σχέση των Ρομά με την Ρομανί γλώσσα; Την γνωρίζουν ή αποφεύγουν να την μιλούν;
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα της Ρομανί Γλώσσας στις 5 Νοεμβρίου και καταρρίπτοντας γλωσσικά και κοινωνικά στερεότυπα, το SolidarityNow και η ΑΜΚΕ REVMA μας προσκαλούν σε ένα εκπαιδευτικό εργαστήριο γνωριμίας με την τσιγγάνικη γλώσσα και προβληματισμού γύρω από ζητήματα διγλωσσίας.
Θα γίνει την Τρίτη 5 Νοεμβρίου, 17:00-19:00, στα γραφεία του SolidarityNow, Πτολεμαίων 29Α, στο κέντρο της Θεσσαλονίκης.
Εξηγώντας την ιδέα για την δράση αυτή η Γεωργία Καλπαζίδου που είναι φιλόλογος γλωσσολόγος, και ασχολείται με το ζήτημα της τσιγγάνικης γλώσσας ανέφερε στο «ΤyposThes»: «Θελήσαμε μα κάνουμε ένα εργαστήριο στο πλαίσιο του έργου «Tζαφ Ανγκλάλ» δηλαδή «Πάμε Μπροστά!», που υλοποιείται από το SolidarityNow και την ΑΜΚΕ REVMA και αφορά στην εκπαίδευση και υποστήριξη μαθητών Ρομά. Μέσα από το έργο προωθείται η ενδυνάμωση των παραπάνω μαθητών/τριών, τονίζοντας τη σημασία της αξιοποίησης της Ρομανί γλώσσας στο σχολικό πλαίσιο, αλλά και της κατανόησης ζητημάτων διγλωσσίας. Στο εργαστήριο θα μιλήσουμε για την ιστορία της ελληνικής ρομανί. Θα γίνει μια πρώτη γνωριμία ώστε να αποστιγματιστεί η γλώσσα και να δώσουμε παραδείγματα πώς μπορεί να λειτουργήσει για την άρση των στερεοτύπων. Σκοπός μας είναι να κάνουμε μια συνάντηση γνωριμίας και επαφής».
Στη χώρα μας η Ελληνική και η Ρομανί αποτελούν τις μητρικές γλώσσες των Ρομά.
Από το 2015 η 5η Νοεμβρίου έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα της Ρομανί Γλώσσας, δηλαδή της γλώσσας που μιλούν χιλιάδες Τσιγγάνοι στον κόσμο! Στην Ελλάδα η Ρομανί συγκαταλέγεται μεταξύ των κυριότερων γλωσσών που μιλούν μικρά τμήματα του ελληνικού πληθυσμού, μαζί με την Αρβανίτικη, την Αρωμουνική (βλαχική) και άλλες γλώσσες, οι οποίες δεν χαίρουν επαρκούς θεσμικής προστασίας.
Η ελληνορομανί διγλωσσία αποτελεί την καθημερινότητα πολλών ομιλητών/ριών που ανήκουν σε τσιγγάνικες κοινότητες.
Υπάρχουν άραγε εμπόδια για τους ομιλητές της ρομανί; «Τα στερεότυπα για τους Ρομά συχνά επηρεάζουν και τους ομιλητές της ρομανί. Στο πλαίσιο αποφυγής ρατσισμού και του κοινωνικού στιγματισμού, κάποιοι γονείς αποφεύγουν την μετάδοση γλώσσας στις νεότερες γενιές. Όμως βλέπουμε και την τάση των νέων να υπερασπιστούν τα γλωσσικά τους δικαιώματα και την κληρονομιά τους. Και αυτό το βλέπουμε από παιδιά που πάνε σχολείο και αναπτύσσουν μεγαλύτερη συνείδηση», ανέφερε η κυρία Καλπαζίδου που είναι και η ίδια Ρομά.
Στην ερώτησή μας αν τα παιδιά πάνε στο σχολείο είπε πως «αυτό εξαρτάται από τις οικογένειες και την κοινότητα. Σημαντικό πρόβλημα είναι κατά την μετάβαση από το δημοτικό στο γυμνάσιο. Εκεί υπάρχει μαθητική διαρροή. Η είσοδος στην εφηβεία και η δημιουργία διάφορων κοινωνικών προσδοκιών, πρώιμοι και ανήλικοι γάμοι βγάζουν το σχολείο από τις προτεραιότητες των νέων».
Όσο για το εργαστήριο σημείωσε πως «είναι ανοιχτό δωρεάν και διαδραστικό. Όσοι έρθουν να μιλήσουν και τη γλώσσα. Ίσως να βρούμε και κοινά στοιχεία με άλλες γλώσσες. Η ελληνική έχει επηρεάσει την ρομανί σε όλα της τα επίπεδα. Η Ελληνική ρομανί έχει αυτό το πλεονέκτημα. Οπότε εμείς στο εργαστήρι μας θα εντοπίσουμε τα κοινά σημεία και θα δούμε και δάνεια από άλλες γλώσσες», πρόσθεσε η κυρία Καλπαζίδου.
*Για τη συμμετοχή απαιτείται η συμπλήρωση της Φόρμας συμμετοχής: https://forms.gle/8Ssp8v7FrCydwSua6 (θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας).
Το πρόγραμμα «Building a robust and democratic civic space» (BUILD) έχει ως στόχο την προστασία, την προώθηση και την ευρεία αναγνώριση των θεμελιωδών δικαιωμάτων και αξιών της Ε.Ε., μέσω της στήριξης οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών (OKοιΠ) στην Ελλάδα και την Κύπρο και της ενίσχυσης των ικανοτήτων και της βιωσιμότητάς τους.
