Της ΜΑΡΙΑΣ ΚΟΥΖΟΥΦΗ
Λόγω κλιματικών συνθηκών πέφτει η παροχή νερού με αποτέλεσμα να κινδυνεύουν οι καλλιέργειες ρυζιού, βαμβακιού, καλαμποκιού στον κάμπο της Θεσσαλονίκης. Ήδη εφαρμόζονται περιοριστικά μέτρα. Κρίσιμος ο Ιούλιος, είμαστε «οριακά και επικίνδυνα», τονίζει ο γ.γ. του Αγροτικού Συνεταιρισμού Αγίου Αθανασίου.
Ξεναγώντας στον Αγροτικό Συνεταιρισμό Αγίου Αθανασίου τους συμμετέχοντες του θεματικού εργαστηρίου με τίτλο «Γαστρονομικές, βιωματικές διαδρομές αυθεντικότητας στον εύφορο κάμπο του Αξιού», που διοργάνωσε την περασμένη εβδομάδα στη Θεσσαλονίκη η ΑΝΕΘ ΑΟΤΑ, στο πλαίσιο του σχεδίου διακρατικής συνεργασίας «LOCAL TOUR», που εντάσσεται στο τοπικό πρόγραμμα LEADER CLLD του Νομού Θεσσαλονίκης, ο γ.γ. και παραγωγός ρυζιού κ. Παναγιώτης Γκούτας, αναφέρθηκε στην ιστορία του συνεταιρισμού που σήμερα μετρά 80 μέλη και για το πώς μια άγονη περιοχή έγινε παραγωγική και βγάζει «καθαρό, ποιοτικό και εξαγώγιμο προϊόν». Ο ίδιος μίλησε και για τις προκλήσεις που φέρνει η κλιματική αλλαγή και η ξηρασία στις καλλιέργειες, εξαιτίας της μείωσης των αποθεμάτων του νερού.
Λόγω των κλιματικών συνθηκών ειδικά την εποχή του καλοκαιριού, μειώνονται τα αποθέματα νερού, που είναι απαραίτητα στην καλλιέργεια ρυζιού και όχι μόνο.
Μειώνεται η παροχή νερού από τα μεγάλα ποτάμια της περιοχής, Αξιό και Αλιάκμονα. "Ειδικά ο Αξιός στηρίζεται στις βροχές. Σιγά σιγά πέφτει η παροχή νερού με αποτέλεσμα να κινδυνεύουν καλλιέργειες όπως είναι το ρύζι, το βαμβάκι και το καλαμπόκι. Δεν αρδεύονται επαρκώς", τονίζει ο κ. Γκούτας, σημειώνοντας ότι ήδη εφαρμόζονται περιοριστικά μέτρα και η άρδευση γίνεται με οικονομία, για να φτάνει το νερό παντού. «Πέντε μέρες έχουμε νερό και 5 δεν έχουμε για να μπορέσουμε να κάνουμε οικονομία», όπως τόνισε, σημειώνοντας ότι κρίσιμος είναι ο Ιούλιος λόγω των υψηλών θερμοκρασιών. «Είμαστε οριακά και επικίνδυνα. Μπορεί να φτάσει το νερό ή και να μη φτάσει και να γίνουν μεγάλες ζημιές λόγω ξηρασίας», όπως τονίζει, κρούοντας «καμπανάκι».
Σημειώνεται ότι το πλημμύρισμα των χωραφιών ξεκινά στις αρχές Μαΐου συνήθως για να γίνει η σπορά του ρυζιού και αυτό συνεχίζεται μέχρι αρχές Σεπτεμβρίου. Τον Σεπτέμβριο στεγνώνουν τα χωράφια και στα τέλη του ξεκινούν οι θερισμοί.
Το καλαμπόκι σπέρνεται αρχές του Απριλίου και μαζεύεται Δεκαπενταύγουστο και Οκτώβριο , ενώ το βαμβάκι σπέρνεται τέλη Απριλίου και μαζεύεται Οκτώβριο-Νοέμβριο.
Σημειώνεται ότι στην περιοχή της Θεσσαλονίκης παράγεται το 70% του ελληνικού ρυζιού.
10.000 τόνοι ρυζιού το χρόνο
Ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Αγίου Αθανασίου μετρά 100 χρόνια ζωής. Ιδρύθηκε το 1925. Τότε κάθε χωριό είχε το δικό του συνεταιρισμό. Συνολικά υπήρχαν 7, οι οποίοι συνενώθηκαν σε έναν.
Το κτίριο όπου σήμερα λειτουργεί ως το σπίτι του αγρότη, με τα γραφεία του συνεταιρισμού, τα αγροτικά εφόδια, τον γεωπόνο κλπ είναι από το 1980 και λειτούργησε αρχικά ως σιλό για σιτάρι και καλαμπόκι. Οι αποθήκες όπου αποθηκεύεται η παραγωγή ρυζιού σήμερα λειτουργούν σε εγκαταστάσεις απέναντι από το κτίριο γραφείων.
Τα μέλη του συνεταιρισμού καλλιεργούν σήμερα πάνω από 10.000 στρέμματα ρύζι και ετησίως συλλέγονται πάνω από 10.000 τόνοι ρυζιού, το οποίο αποθηκεύεται και πωλείται σταδιακά στους μεγάλους ορυζόμυλους. Κατόπιν, το 80% γίνεται εξαγωγή από τους ορυζόμυλους.
Να επιλέγουμε ελληνικό ρύζι Θεσσαλονίκης
Δίνοντας μερικά μυστικά για το πώς να ξεχωρίζουμε το καλό ρύζι «που μιλάει ελληνικά», ο κ. Γκούτας είπε κρατώντας ένα σακουλάκι με καρολίνα που ενδείκνυται για γεμιστά, σούπες και ντολμαδάκια, ότι αρχικά ο καταναλωτής πρέπει να βλέπει την ομοιομορφία στους κόκκους ρυζιού και το χαρακτηριστικό λευκό σαν πέρλα.
«Αφού καταφέραμε έπειτα από πολλά χρόνια να αξιοποιήσουμε τον κάμπο, να βγάλουμε μια παραγωγή ποιοτική, ανακαλύψαμε ότι οι καταναλωτές που μένουν στη Θεσσαλονίκη, τρώνε τα πάντα εκτός από ελληνικό ρύζι», όπως είπε ο κ. Γκούμας χαρακτηριστικά. Αυτό που θέλουμε είναι οι καταναλωτές να γνωρίζουν τι ρύζι καταναλώνουν, αν είναι από Θεσσαλονίκη ή από οπουδήποτε άλλου, όπως πρόσθεσε. Σημείωσε ότι η πεδιάδα της Θεσσαλονίκης είναι από τις πιο πρωτοπόρες. Εξηγώντας είπε ότι η αξία της γης είναι μεγάλη λόγω γειτνίασης με Θεσσαλονίκη και Σίνδο, όπως και τα ενοίκια και άρα το κοστολόγιο είναι μεγάλο. Για το λόγο αυτό δόθηκε βάρος στην τεχνολογία, στη μείωση των ουσιών, λιπασμάτων κλπ και στην αύξηση της απόδοσης. «Αυτό μας κάνει να είμαστε πρωτοπόροι στην Ελλάδα στην τεχνολογία, κάνουμε πραγματικότητα τη γεωργία ακριβείας στα λιπάσματα και στα φάρμακα, όπως είπε.
Γνωστότερη είναι η περιοχή της Χαλάστρας αλλά η πεδιάδα της Θεσσαλονίκη όπου παράγεται ρύζι είναι μεγάλη, ξεκινάει από τον Άγιο Αθανάσιο, μέχρι το Άδενδρο και φτάνει στο Κλειδί και στη Βραχιά. Υπάρχουν σοβαρές εταιρίες που παίρνουν το προϊόν κατευθείαν από εμάς με συμβολαιακή γεωργία. Το προϊόν είναι ατόφιο, είναι μεν πιο ακριβό αλλά ισχύει η λογική όταν θες κάτι καλό μην πάρεις πολλά κιλά. Το ζητούμενο είναι να ξέρεις τι τρως. Είναι πιο ακριβό γιατί το κοστολόγιο στην Ευρώπη είναι πιο ακριβό λόγω μεροκάματων, ενώ και τα φάρμακα είναι πιο ακριβά γιατί είναι πιο εξελιγμένα, είπε ο κ. Γκούτας. «Η τεχνολογία δεν αφήνει εσάς τους καταναλωτές να τρώτε φάρμακα», όπως τόνισε. «Έχουμε ένα προϊόν που είναι εδώ κοντά, θέλουμε να το γνωρίσετε, να δείτε τη διαδικασία παραγωγής, την τεχνολογία ώστε να ξέρουν οι καταναλωτές ότι και τον εαυτό τους προστατεύουν διαλέγοντας προϊόν που το γνωρίζουν και δίνουν τα χρήματά τους σε ελληνικές οικογένειες, που θέλουν να συνεχίσουν τη δουλειά», σημειώνει.
Σε ό,τι αφορά τους νέους αγρότες, ο κ. Γκούτας επισημαίνει ότι λιγοστεύουν τα «χέρια» καθώς αποσύρονται από την παραγωγή οι αγρότες του ΄40 και του ’50, όμως η περιοχή βγάζει νέους αγρότες, λόγω της δυναμικής του ρυζιού, της γειτνίασης με τη Θεσσαλονίκη και της τεχνολογίας, ενώ σε διπλανές περιοχές υπάρχει μαζική εγκατάλειψη.
«Το κακό όπως είπε είναι πως αυτό το καθαρό ποιοτικό προϊόν δεν μπορούμε εύκολα να το μεταφέρουμε δίπλα μας, στη Θεσσαλονίκη και στις άλλες περιοχές», τόνισε.
