Skip to main content
Menu Αναζήτηση
espa-banner

«Ξανάνιωσαν» κύτταρα δέρματος 53χρονης – Ο στόχος της συναρπαστικής ανακάλυψης

Η προέλευση της τεχνικής και η τεράστια επιστημονική πρόκληση της αναστροφή; της γήρανσης

ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ "ΤΥΠΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ"

Επιστήμονες στη Βρετανία αναπρογραμμάτισαν και “ξανάνιωσαν” τα κύτταρα του δέρματος μιας 53χρονης γυναίκας έτσι ώστε όχι μόνο να μοιάζουν αλλά και να συμπεριφέρονται όπως εκείνα μιας 23χρονης, γυρίζοντας κατά κάποιο τρόπο το βιολογικό ρολόι 30 χρόνια πίσω.

Οι ερευνητές στο Κέμπριτζ πιστεύουν ότι μπορούν να κάνουν το ίδιο πράγμα με άλλους ιστούς του σώματος στο μέλλον,  όπως μύες, ήπαρ και κύτταρα του αίματος.

7-kyttaro.jpg

Ο τελικός στόχος είναι η ανάπτυξη αντιγηραντικών θεραπειών για παθήσεις που εξαρτώνται σημαντικά από την ηλικία, όπως ο διαβήτης, η καρδιοπάθεια, οι νευρολογικές διαταραχές κ.α. Μερικοί οραματίζονται ένα «ελιξίριο» νεότητας με τη μορφή αντιγηραντικού χαπιού που θα ξανανιώνει όλο το σώμα - κάτι που ασφαλώς απέχει πολύ ακόμη από το να γίνει πραγματικότητα (αν γίνει ποτέ), όπως επισημαίνει το ΑΠΕ-ΜΠΕ.

Οι ερευνητές του Ινστιτούτου Babraham του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ, με επικεφαλής τον καθηγητή Γουλφ Ρέικ, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό eLife, εξέφρασαν την ελπίδα ότι η τεχνική κάποια μέρα θα αξιοποιηθεί για να μένουν οι άνθρωποι υγιείς όσο γίνεται περισσότερο χρόνο, έτσι ώστε η ολοένα μεγαλύτερη επιμήκυνση του προσδόκιμου ζωής να συνδυάζεται και με πιο υγιή ζωή. «Ονειρευόμασταν κάτι τέτοιο. Πολλές κοινές ασθένειες χειροτερεύουν με την ηλικία και το να σκεφτόμαστε να βοηθάμε τους ανθρώπους με αυτόν τον τρόπο είναι εξαιρετικά συναρπαστικό", δήλωσε ο επικεφαλής της ομάδας καθηγητής Γουλφ Ρέικ, στο BBC News.

Σε αρχικό στάδιο η έρευνα - Η προέλευση της τεχνικής

Πάντως η έρευνα βρίσκεται ακόμη σε αρχικό στάδιο, όπως τονίζουν οι επιστήμονες. Πολλά εμπόδια πρέπει να υπερπηδηθούν (μεταξύ άλλων η μέθοδος αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου), προκειμένου η τεχνολογία να βγει από το εργαστήριο και να αξιοποιηθεί κλινικά με ασφάλεια. Όμως η νέα μελέτη δείχνει ότι κατ' αρχήν είναι εφικτή η αναζωογόνηση των κυττάρων.

7_dolly.jpg

Σύμφωνα με το BΒC η προέλευση της τεχνικής προέρχεται από τη δεκαετία του 1990, όταν ερευνητές στο Ινστιτούτο Roslin λίγο έξω από το Εδιμβούργο ανέπτυξαν μια μέθοδο μετατροπής ενός ενήλικου κυττάρου μαστικού αδένα που είχε ληφθεί από ένα πρόβατο σε έμβρυο. Οδήγησε στη δημιουργία του κλωνοποιημένου προβάτου” Ντόλι”.

Στόχος της ομάδας Roslin δεν ήταν να δημιουργήσει κλώνους προβάτων ή ακόμη και ανθρώπων, αλλά να χρησιμοποιήσει την τεχνική για τη δημιουργία των λεγόμενων ανθρώπινων εμβρυϊκών βλαστοκυττάρων. Αυτά, ήλπιζαν, ότι θα μπορούσαν να αναπτυχθούν σε συγκεκριμένους ιστούς, όπως μυς, χόνδροι και νευρικά κύτταρα για να αντικαταστήσουν τα φθαρμένα μέρη του σώματος. Η τεχνική Dolly έγινε πιο απλή το 2006 από τον καθηγητή Shinya Yamanaka, που ήταν τότε στο Πανεπιστήμιο του Κιότο.

Η νέα μέθοδος, που ονομάζεται IPS, περιελάμβανε την προσθήκη χημικών ουσιών σε ενήλικα κύτταρα για περίπου 50 ημέρες. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα γενετικές αλλαγές που μετέτρεψαν τα ενήλικα κύτταρα σε βλαστοκύτταρα.

Και στις δύο τεχνικές, Dolly και IPS, τα βλαστοκύτταρα που δημιουργούνται πρέπει να αναπτυχθούν εκ νέου στα κύτταρα και τους ιστούς που χρειάζεται ο ασθενής.

Αυτό έχει αποδειχθεί δύσκολο και παρά τις προσπάθειες δεκαετιών, η χρήση βλαστοκυττάρων για τη θεραπεία ασθενειών είναι επί του παρόντος εξαιρετικά περιορισμένη, όπως γράφει το BBC news.

Η ομάδα του καθηγητή Reik χρησιμοποίησε την τεχνική IPS σε κύτταρα δέρματος 53 ετών.

Αλλά περιόρισαν το χημικό λουτρό από 50 ημέρες σε περίπου 12.

Ο Δρ Dilgeet Gill έμεινε έκπληκτη όταν διαπίστωσε ότι τα κύτταρα δεν είχαν μετατραπεί σε εμβρυϊκά βλαστοκύτταρα - αλλά είχαν αναζωογονηθεί σε κύτταρα δέρματος που έμοιαζαν και συμπεριφέρονταν σαν να προέρχονταν από άτομο 23 ετών.

Είπε: "Θυμάμαι την ημέρα που πήρα τα αποτελέσματα πίσω και δεν πίστευα ότι μερικά από τα κύτταρα ήταν 30 χρόνια νεότερα από ό,τι υποτίθεται ότι ήταν. Ήταν μια πολύ συναρπαστική μέρα!"

Η τεχνική δεν μπορεί να μεταφραστεί αμέσως στην κλινική γιατί η μέθοδος IPS αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου. Αλλά ο καθηγητής Reik ήταν σίγουρος ότι τώρα που είναι γνωστό ότι είναι δυνατή η αναζωογόνηση των κυττάρων, η ομάδα του θα μπορούσε να βρει μια εναλλακτική, ασφαλέστερη μέθοδο.

Ο μακροπρόθεσμος στόχος

«Ο μακροπρόθεσμος στόχος είναι να παραταθεί η διάρκεια της ανθρώπινης υγείας και όχι η διάρκεια ζωής, έτσι ώστε οι άνθρωποι να γερνούν με πιο υγιή τρόπο», είπε.

Ο καθηγητής Ρέικ λέει ότι μερικές από τις πρώτες εφαρμογές θα μπορούσαν να είναι η ανάπτυξη φαρμάκων για την αναζωογόνηση του δέρματος σε ηλικιωμένους σε μέρη του σώματος όπου έχουν κοπεί ή καεί - ως ένας τρόπος για να επιταχυνθεί η επούλωση. Οι ερευνητές απέδειξαν ότι αυτό είναι κατ' αρχήν δυνατό δείχνοντας ότι τα ανανεωμένα δερματικά τους κύτταρα κινούνται πιο γρήγορα σε πειράματα που προσομοιώνουν πληγή.

Το επόμενο βήμα είναι να δούμε αν η τεχνολογία θα λειτουργήσει και σε άλλους ιστούς όπως οι μύες, το συκώτι και τα κύτταρα του αίματος.

Η καθηγήτρια Melanie Welham, η οποία είναι η εκτελεστική πρόεδρος του Ερευνητικού Συμβουλίου Βιοτεχνολογίας και Βιολογικών Επιστημών, το οποίο εν μέρει χρηματοδότησε την έρευνα που οδήγησε στο πρόβατο Dolly, είπε στο BBC News ότι τα κλινικά οφέλη της τεχνολογίας μπορεί να μην είναι τόσο μακριά.

«Εάν παρόμοιες προσεγγίσεις ή νέες θεραπείες μπορούσαν να αναζωογονήσουν τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος, τα οποία γνωρίζουμε ότι ανταποκρίνονται λιγότερο καθώς γερνάμε, τότε στο μέλλον μπορεί να είναι δυνατό να ενισχυθεί η ανταπόκριση των ανθρώπων στον εμβολιασμό καθώς και η ικανότητά τους να καταπολεμούν τις λοιμώξεις».

Το μεγάλο ερώτημα είναι εάν οι ερευνητικές προσπάθειες σε αυτόν τον τομέα θα οδηγούσαν σε μια μέθοδο αναγέννησης ολόκληρου του σώματος, ένα ελιξίριο νεότητας ή ένα χάπι κατά της γήρανσης. Ο καθηγητής Ρέικ είπε ότι αυτή η ιδέα δεν ήταν εντελώς τραβηγμένη, σύμφωνα με το BBC News.

"Η τεχνική έχει εφαρμοστεί σε γενετικά τροποποιημένα ποντίκια και υπάρχουν κάποια σημάδια αναζωογόνησης. Μια μελέτη έδειξε σημάδια αναζωογονημένου παγκρέατος, κάτι που είναι ενδιαφέρον για τις δυνατότητές του για αντιμετώπιση του διαβήτη."

Άλλοι επιστήμονες, όπως ο καθηγητής Ρόμπιν Λόβελ-Μπατζ του Ινστιτούτου Κρικ του Λονδίνου, σύμφωνα με το BBC, είναι πιο επιφυλακτικοί, θεωρώντας ότι τα εμπόδια μέχρι ακόμη και την πιο απλή πρακτική ιατρική εφαρμογή δεν θα είναι καθόλου αμελητέα.

Ούτε πιστεύει ότι θα είναι μια ασήμαντη διαδικασία να μεταφραστεί η διαδικασία αναζωογόνησης σε άλλους τύπους ιστών ή μάλιστα σε ένα χάπι κατά της γήρανσης.

Τεράστια επιστημονική πρόκληση η αναστροφή γήρανσης

Η αναστροφή της γήρανσης είναι μια τεράστια επιστημονική πρόκληση για το ευρύτερο πεδίο της αναγεννητικής βιολογίας και ιατρικής - και ένα «χρυσωρυχείο» για όποιον το πετύχει πρώτος. Ήδη αρκετοί ερευνητές από αυτούς που εργάστηκαν στην έρευνα του βρετανικού Ινστιτούτου Babraham, έφυγαν για τις ΗΠΑ, προκειμένου να εργαστούν για λογαριασμό της νέας εταιρείας Altos Labs της Σίλικον Βάλεϊ στην Καλιφόρνια, σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ. Η φιλόδοξη εταιρεία έχει χρηματοδοτηθεί με 2,2 δισεκατομμύρια λίρες από πλούσιους επενδυτές και έχει εντάξει αρκετούς Νομπελίστες στο δυναμικό της, με απώτερο στόχο να «φρενάρει» τη γήρανση και τις ασθένειες που τη συνοδεύουν.

Όπως μπορεί να διαβάσει κανείς στην ιστοσελίδα της, η Altos Labs είναι μια νέα εταιρεία βιοτεχνολογίας που επικεντρώνεται στον προγραμματισμό κυτταρικής αναζωογόνησης για την αποκατάσταση της υγείας και της ανθεκτικότητας των κυττάρων, με στόχο την αναστροφή της ασθένειας για να μεταμορφώσει την ιατρική.

Μια κοινότητα κορυφαίων επιστημόνων, κλινικών ιατρών και ηγετών τόσο από τον ακαδημαϊκό χώρο όσο και από τη βιομηχανία θα συνεργαστεί προς αυτή την κοινή αποστολή.

Η Altos θα εδρεύει αρχικά στις ΗΠΑ στην περιοχή του κόλπου του Σαν Φρανσίσκο και στο Σαν Ντιέγκο και στο Ηνωμένο Βασίλειο στο Κέιμπριτζ. Η εταιρεία θα έχει σημαντικές συνεργασίες και στην Ιαπωνία.

Το Διοικητικό Συμβούλιο και οι σύμβουλοι της Altos περιλαμβάνουν βραβευμένους με Νόμπελ και επιστημονικούς ηγέτες.

H Altos είναι προσηλωμένη στην αποκάλυψη της βαθιάς βιολογίας του προγραμματισμού κυτταρικής αναζωογόνησης. «Η αποστολή μας είναι να αποκαταστήσουμε την υγεία και την ανθεκτικότητα των κυττάρων για να αντιστρέψουμε τις ασθένειες, τους τραυματισμούς και τις αναπηρίες που εμφανίζονται στη διάρκεια της ζωή», αναφέρεται.

Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ, BBCnews

ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΣΗΜΕΡΑ:

Θεσσαλονίκη: Ο Γιώργος Καλαπόδης νικητής στον Μαραθώνιο «Μέγας Αλέξανδρος»

Σκρέκας: Όσο είναι ακριβό το φυσικό αέριο θα είναι και το ρεύμα (VIDEO)

Γεωργιάδης: Στο «τραπέζι» η μείωση του ΦΠΑ σε βασικά προϊόντα (VIDEO)

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Βρετανικό Μουσείο: Νέος διευθυντής μετά το σκάνδαλο κλοπής αρχαιοτήτων - Ποιος είναι
Ο Κάλιναν εγκρίθηκε από το Διοικητικό Συμβούλιο και τον πρωθυπουργό Ρίσι Σούνακ και αναμένεται να αναλάβει καθήκοντα το καλοκαίρι
Βρετανικό Μουσείο: Νέος διευθυντής μετά το σκάνδαλο κλοπής αρχαιοτήτων - Ποιος είναι
Ρωσία: Δύο χρόνια φυλακή σε δημοσιογράφο επειδή επέκρινε τον πόλεμο στην Ουκρανία
«Δεν σκότωσα, δεν λεηλάτησα, δεν έκλεψα, δεν βίασα και, κυρίως, δεν ξεκίνησα κατακτητικό πόλεμο εναντίον μιας γειτονικής χώρας»
Ρωσία: Δύο χρόνια φυλακή σε δημοσιογράφο επειδή επέκρινε τον πόλεμο στην Ουκρανία