Ποιότητα νερού και τροφίμων, κίνδυνος επιδημιών, ψυχολογική στήριξη πλημμυροπαθών. Αυτό είναι το τρίπτυχο στο οποίο πρέπει να επικεντρωθεί η κρατική μέριμνα την επόμενη μέρα της φονικής πλημμύρας στη Θεσσαλία, σύμφωνα με τον καθηγητή Υγιεινής του Τμήματος Ιατρικής του Πανεπιστημίου Πατρών, Απόστολο Βανταράκη.
Ο καθηγητής, με ειδίκευση στην υγιεινή περιβάλλοντος και την επιδημιολογία, περιγράφει στο iatronet.gr τις προκλήσεις που θα αντιμετωπίσει η ευρύτερη περιοχή μετά από το καταστροφικό φαινόμενο.
Προτείνει την απαγόρευση χρήσης νερού για πόση, ακόμα και εκεί που είναι διαθέσιμο, μέχρι να επιβεβαιωθεί από επανειλημμένους ελέγχους ότι είναι κατάλληλο για χρήση.
Προβλέπει τη δημιουργία ελών που σε συνδυασμό με τις υψηλές θερμοκρασίες θα ευνοήσουν την ανάπτυξη κουνουπιών, με κίνδυνο μετάδοσης μολυσματικών ασθενειών και ζητά εκτεταμένους ψεκασμούς.
Για τους πληγέντες πλημμυροπαθείς επισημαίνει την ανάγκη να στηριχθούν, όχι μόνο σε τρόφιμα, νερό και εισόδημα, αλλά και ψυχολογικά, ώστε να μπορέσουν να ξεπεράσουν την απογοήτευση για την απώλεια των περιουσιών τους.
Ποιότητα νερού και τροφίμων
"Σε οποιοδήποτε καταστροφικό φαινόμενο –είτε λέγεται πλημμύρα, είτε σεισμός, φωτιά ή κάτι άλλο- αλλοιώνεται η κανονικότητα σε ό,τι αφορά την ποιότητα του νερού και των τροφίμων που τρώγονται ωμά, όπως τα λαχανικά και τα φρούτα", αναφέρει ο κ. Βανταράκης και προσθέτει: "υπάρχει εν δυνάμει μόλυνση από παθογόνους μικροοργανισμούς, μέσω της παρουσίας των ζώων, μέσα από την αναταραχή των νερών που μεταφέρουν φερτά υλικά, λύματα και ό,τι άλλο βρεθεί στο διάβα τους, μέσω όλης αυτής της ανώμαλης κατάστασης που δημιουργεί το καταστροφικό φαινόμενο".
Σε παρόμοιες περιπτώσεις, όπως υπογραμμίζει, το κράτος σταματάει επί τόπου την παροχή νερού και ελέγχει την ποιότητά του. "Αυτό είναι προαπαιτούμενο, έτσι κι αλλιώς, από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, αλλά και από το υπουργείο Υγείας. Πρέπει να διασφαλίσουμε πρώτα με επαναλαμβανόμενες δειγματοληψίες και αναλύσεις ότι το νερό πληροί τους κανόνες μικροβιολογικής και χημικής ποιότητας και στη συνέχεια το απελευθερώνουμε για χρήση στους πολίτες", σημειώνει ο καθηγητής, και συνιστά στους πολίτες των περιοχών που επλήγησαν να μην κάνουν χρήση νερού, ακόμα και εκεί που είναι διαθέσιμο, ή να το χρησιμοποιεί μετά από βράσιμο.
"Εγώ θα μηδένιζα την ποιότητα του νερού και θα έλεγα ξεκινάω από το μηδέν, βήμα προς βήμα να δω τι ποιότητα νερού έχω. Τουλάχιστον μέχρι το τέλος του χρόνου, μην πω και παραπάνω, θα πρέπει να ελέγχεται τακτικότατα, σε εβδομαδιαία βάση, η ποιότητα του νερού, αλλά και του δικτύου, γιατί οι σπασμένες σωληνώσεις αποτελούν εν δυνάμει σημεία εισόδου μικροοργανισμών και χημικών ουσιών.
Σε δεύτερο χρόνο, χρειάζεται προσοχή στην κατανάλωση τροφίμων που είναι βρώσιμα ωμά, όπως κυρίως τα λαχανικά, όσα σωθούν από την καταστροφή. Επιπλέον, χρειάζεται μέριμνα για εξασφάλιση επάρκειας τροφίμων μέσω εισαγωγών, ενώ απαιτείται στήριξη των πληγέντων παραγωγών, καθώς η μεγάλη έκταση της πλημμύρας εκτιμάται πως θα έχει επιπτώσεις και στην ικανότητα της γης να παράγει για το επόμενο διάστημα".
Κίνδυνος επιδημιών
Τα έντομα και τα τρωκτικά είναι οι δύο φορείς για ενδεχόμενες επιδημίες έπειτα από ακραία πλημμυρικά γεγονότα σαν αυτό που έπληξε τις προηγούμενες μέρες μεγάλη μέρος του θεσσαλικού κάμπου.
"Η πλημμύρα συνέβη μέσα στο καλοκαίρι. Η αύξηση της θερμοκρασίας των επόμενων ημερών θα δημιουργήσει ελώδεις καταστάσεις στα χωριά. Μεγάλη συγκέντρωση νερού και υψηλή θερμοκρασία δημιουργούν τις καλύτερες συνθήκες για την ανάπτυξη κουνουπιών", επισημαίνει ο κ. Βανταράκης και προσθέτει: "Κατά τη γνώμη μου, πρέπει να γίνουν ραντίσματα εντατικά και σε μεγάλη έκταση, όπως αυτά που γίνονται τον Απρίλιο, ώστε να αποφευχθεί ο κίνδυνος επιδημιών".
Ο ίδιος αποδίδει στην ποιότητα του νερού τα κρούσματα γαστρεντερίτιδας που άρχισαν να εμφανίζονται, ενώ βλέπει ως επιπλέον δυνητικό κίνδυνο ανάπτυξης ασθενειών τα τρωκτικά που βγαίνουν και κυκλοφορούν ελεύθερα προκειμένου να μην πνιγούν.
Ψυχολογική στήριξη πληγέντων
Ένα ζήτημα που συχνά υποτιμάται είναι αυτό των ψυχολογικών επιπτώσεων μεγάλων φυσικών καταστροφών. "Συνήθως, σε τέτοια έντονα φαινόμενα υπάρχει άμεση ανάγκη αρωγής στους πληγέντες, όχι μόνο για εξασφάλιση νερού, τροφίμων, στήριξη εισοδήματος κ.ά., αλλά και στήριξη από ειδικούς ψυχικής υγείας", επισημαίνει ο κ. Βανταράκης και προσθέτει:
"Πρέπει να βοηθηθούν αυτοί οι άνθρωποι να απαλλαγούν απ’ αυτή την απογοήτευση που νιώθουν ότι έχασαν τα πάντα και δεν μπορούν να κάνουν κάτι άλλο. Στο εξωτερικό έχουμε δει ακόμα και μεταναστευτικά ρεύματα για τέτοιους λόγους. Όχι ότι θα γίνει κι εδώ, έχουμε ισχυρούς δεσμούς με τα σπίτια και τη γη μας. Αλλά χρειάζεται ένα σήμα πως το κράτος είναι εδώ και θα σας βοηθήσει σε ό,τι χρειαστείτε. Δεν είμαστε συνηθισμένοι σε τέτοια φαινόμενα".
