του Χαρίση Μιχαήλ, Ορθοπαιδικού Χειρουργού*
Μετά την ηλικία των 40, πολλοί παρατηρούν δυσκαμψία, πόνο ή περιορισμένη κινητικότητα στις αρθρώσεις, ειδικά στα γόνατα, τα ισχία, τους ώμους και τη σπονδυλική στήλη. Ο χόνδρος χάνει σταδιακά την ελαστικότητά του και η φυσική επουλωτική ικανότητα μειώνεται. Παρόλο που οι εν λόγω αλλαγές συνιστούν κατά κανόνα μέρος της φυσιολογικής φθοράς, αυτό δεν συνεπάγεται ότι πρέπει να γίνονται αποδεκτές αδιαμαρτύρητα. Με κατάλληλη φροντίδα, είναι εφικτή η προστασία των αρθρώσεων και η διατήρηση ενός ενεργού τρόπου ζωής για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Παράγοντες που συμβάλλουν στη διατήρηση της υγείας των αρθρώσεων μετά την ηλικία των 40:
1. Σωματική άσκηση
Η τακτική, μέτριας έντασης φυσική δραστηριότητα, όπως το περπάτημα, η κολύμβηση ή η ποδηλασία, συμβάλλει στη διατήρηση της ευκαμψίας και στην ενδυνάμωση των μυϊκών ομάδων που υποστηρίζουν τις αρθρώσεις. Η αποφυγή καθιστικού τρόπου ζωής αποτελεί καθοριστικό παράγοντα πρόληψης.
2. Έλεγχος σωματικού βάρους
Η παχυσαρκία ασκεί αυξημένη μηχανική επιβάρυνση κυρίως στις αρθρώσεις των κάτω άκρων, όπως τα γόνατα και τα ισχία. Ακόμη και η μέτρια απώλεια βάρους μπορεί να μειώσει αισθητά την πίεση και τα επίπεδα πόνου.
3. Μυϊκή ενδυνάμωση και βελτίωση της ισορροπίας
Η συστηματική ενδυνάμωση, με έμφαση στους τετρακέφαλους και στους γλουτιαίους μυς, υπό την καθοδήγηση εξειδικευμένου επαγγελματία, περιορίζει την καταπόνηση των αρθρώσεων, ενισχύει τη σταθερότητα και προλαμβάνει ανεπιθύμητες πτώσεις.
4. Επαρκής ενυδάτωση και ισορροπημένη διατροφή
Η πρόσληψη θρεπτικών συστατικών, πλούσια σε ασβέστιο και βιταμίνη D, είναι κρίσιμη για την υγεία των οστών και των αρθρώσεων. Η επιπρόσθετη χορήγηση συμπληρωμάτων όπως η γλουκοζαμίνη, η χονδροϊτίνη και το υαλουρονικό οξύ ενδέχεται να προσφέρει οφέλη, εφόσον κριθεί απαραίτητη από τον θεράποντα ιατρό.
5. Έγκαιρη ιατρική αξιολόγηση
Η παρουσία επίμονου πόνου ή περιορισμένης κινητικότητας, που επηρεάζει την ποιότητα ζωής, δεν πρέπει να θεωρείται πάντα αυτονόητο επακόλουθο της ηλικίας. Σε περιπτώσεις όπου τα συμπτώματα δεν υποχωρούν, απαιτείται κλινική εκτίμηση από εξειδικευμένο Ορθοπαιδικό, προκειμένου να αποκλειστούν ή να αντιμετωπιστούν έγκαιρα υποκείμενες παθολογικές καταστάσεις, όπως η οστεοαρθρίτιδα.
Όταν η φθορά είναι προχωρημένη: υπάρχουν λύσεις
Σε περιπτώσεις όπου η βλάβη στις αρθρώσεις είναι εκτεταμένη και ο πόνος επηρεάζει την καθημερινότητα, η σύγχρονη Ορθοπαιδική προσφέρει εξελιγμένες λύσεις. Η εισαγωγή βιολογικών ενέσιμων μεθόδων θεραπείας αποτελεί σημαντική καινοτομία στη θεραπευτική προσέγγιση της οστεοαρθρίτιδας, με ιδιαίτερα θετικά κλινικά αποτελέσματα. Στο κομμάτι της χειρουργικής αντιμετώπισης η αρθροπλαστική γόνατος, ισχίου και ώμου πραγματοποιείται πλέον με ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές, υψηλής ακρίβειας, αναίμακτα και με υλικά που εξασφαλίζουν μακροχρόνια διάρκεια και αποκατάσταση της φυσικής κίνησης.
Η ρομποτικά υποβοηθούμενη χειρουργική και οι εξατομικευμένες προθέσεις έχουν μειώσει τον μετεγχειρητικό χρόνο αποκατάστασης και προσφέρουν εξαιρετικά λειτουργικά αποτελέσματα, ακόμη και σε ασθενείς που μέχρι πρόσφατα θα θεωρούνταν δύσκολες περιπτώσεις. Σε κάθε περίπτωση η επιλογή της κατάλληλης θεραπευτικής προσέγγισης καθορίζεται από την κλινική αξιολόγηση, την ιατρική κρίση και την εμπειρία του θεράποντος Ορθοπαιδικού.
Καταλήγοντας, η καλή υγεία των αρθρώσεων μετά τα 40 εξαρτάται από την πρόληψη, τη φυσική δραστηριότητα και τη σωστή καθοδήγηση. Και για όσους αντιμετωπίζουν πιο σοβαρά προβλήματα, η σύγχρονη Ορθοπαιδική προσφέρει ασφαλείς, μακροχρόνιες λύσεις που βελτιώνουν ουσιαστικά την ποιότητα ζωής.
*Ο Μιχαήλ Χαρίσης είναι Ορθοπαιδικός Χειρουργός, υπεύθυνος του Χειρουργικού Κέντρου Arthroiasis στη Θεσσαλονίκη.
Μετεκπαιδεύτηκε στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Sahlgrenska, Γκέτεμποργκ, Σουηδία. Είναι συνεργάτης του Ιατρικού Διαβαλκανικού και του Euromedica Κυανού Σταυρού.
