Για δεκαετίες, η συμβουλή ήταν σαφής: οκτώ ώρες ύπνου την ημέρα είναι το «χρυσό πρότυπο» για καλή υγεία. Όμως νέα έρευνα από το Πανεπιστήμιο της Βρετανικής Κολούμπια έρχεται να ανατρέψει αυτή την εκτίμηση, τονίζοντας ότι η διάρκεια δεν είναι το μόνο ζήτημα, καθώς σημασία έχει και ο τρόπος ζωής και η ποιότητα του ύπνου.
Διεθνής ομάδα επιστημόνων ανέλυσε δεδομένα από περισσότερες από 70 χώρες, συνδυάζοντας στατιστικά για τη διάρκεια ύπνου με δείκτες υγείας όπως καρδιοπάθειες, διαβήτη και παχυσαρκία. Τα αποτελέσματα ήταν ανατρεπτικά: δεν υπάρχει άμεση συσχέτιση ανάμεσα στις ώρες ύπνου και στην υγεία.
Για παράδειγμα, στην Ιαπωνία οι κάτοικοι έχουν το μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής στον κόσμο ενώ δεν κοιμούνται πολύ. Αντίθετα, σε χώρες όπου ο ύπνος είναι περισσότερος καταγράφονται αυξημένα ποσοστά παχυσαρκίας.
«Έζησα για χρόνια στην Ιαπωνία και πάντα με εξέπληττε πόσο λίγο κοιμούνται οι άνθρωποι εκεί» λέει ο Στίβεν Χάιν, καθηγητής ψυχολογίας και μέλος της ερευνητικής ομάδας. «Κι όμως, οι Ιάπωνες είναι από τους πιο υγιείς λαούς στον κόσμο».
Η ποσότητα δεν εγγυάται ποιότητα
Στη δεύτερη φάση της μελέτης, οι επιστήμονες επικεντρώθηκαν σε περισσότερους από 5.000 ανθρώπους από 20 χώρες, καταγράφοντας συνήθειες ύπνου, αντιλήψεις για το τι θεωρείται «φυσιολογικό» και την προσωπική αίσθηση ξεκούρασης. Το αποτέλεσμα ήταν ξεκάθαρο: εκείνοι που αισθάνονταν ότι είχαν κοιμηθεί καλά -ανεξαρτήτως ωρών- εμφάνιζαν καλύτερη σωματική και ψυχική υγεία.
Παράλληλα, παρατηρήθηκε ότι όσοι κοιμούνταν υπερβολικά είχαν συχνά χειρότερους δείκτες υγείας, αποκαλύπτοντας ότι η υπνηλία μπορεί να κρύβει και άλλες παθολογίες.
Πόσο κοιμόμαστε στην Ελλάδα;
Στην Ελλάδα, αν και δεν υπάρχουν τόσες αναλυτικές μελέτες όσο σε άλλες χώρες, τα στοιχεία δείχνουν παρόμοια τάση μείωσης του ύπνου τις τελευταίες δεκαετίες.
Σύμφωνα με ευρωπαϊκά δεδομένα, οι Έλληνες κοιμούνται κατά μέσο όρο λίγο πάνω από 7 ώρες τη νύχτα, με σημαντικές διαφορές ανά ηλικία και φύλο.
Η εντατικοποίηση της καθημερινότητας, οι αυξημένες ώρες μπροστά σε οθόνες, το άγχος και οι γρήγοροι ρυθμοί ζωής έχουν μειώσει δραστικά τον χρόνο ξεκούρασης, γεγονός που επιβεβαιώνεται και από τη διαρκή αύξηση περιστατικών αϋπνίας και διαταραχών ύπνου στη χώρα μας.
Πολιτισμικός ύπνος
Η νέα έρευνα τονίζει ότι η «ιδανική» διάρκεια ύπνου δεν είναι παγκόσμια, αλλά εξαρτάται από τις πολιτισμικές προσδοκίες. Όταν κάποιος κοιμάται σύμφωνα με τον ρυθμό που είναι κοινωνικά αποδεκτός στη χώρα του -είτε πρόκειται για Ιάπωνες που σηκώνονται με το πρώτο φως, είτε για Ευρωπαίους που ξυπνούν αργότερα- τείνει να έχει καλύτερη υγεία.
Το «μυστικό» φαίνεται να κρύβεται στην ποιότητα και στην αποτελεσματικότητα του ύπνου και όχι απλώς στη διάρκειά του. Εάν ο οργανισμός μπορεί να αναρρώνει και να ξεκουράζεται σωστά, ακόμα και 6-7 ώρες μπορεί να είναι αρκετές
Πηγή: iefimerida
