Ένας καρκίνος για τον οποίο ελάχιστες φορές έχουμε ακούσει αυξάνεται στους νεαρούς ενήλικες και τους μεσήλικες πιο γρήγορα απ’ ό,τι οι κακοήθεις όγκοι του παχέος εντέρου, αναφέρουν επιστήμονες από τις ΗΠΑ.
Αναλύοντας διαχρονικά στοιχεία από μία μεγάλη βάση δεδομένων για τον καρκίνο που καλύπτει σχεδόν τον μισό αμερικανικό πληθυσμό, διαπίστωσαν ότι αυξάνεται συνεχώς ο καρκίνος της σκωληκοειδούς αποφύσεως.
Ο καρκίνος αυτός αναπτύσσεται στην «σκωληκοειδίτιδα», όπως αποκαλεί το ευρύ κοινό την σκωληκοειδή απόφυση. Μπορεί επίσης να έχει διάφορους υποτύπους. Η παρούσα μελέτη εστιάστηκε σε έναν από αυτούς, το αδενοκαρκίνωμα της σκωληκοειδούς απόφυσης.
Το κύριο σύμπτωμα που προκαλεί ο καρκίνος της σκωληκοειδούς αποφύσεως είναι μη-ειδικό, δηλαδή μπορεί να έχει πολλές αιτίες: φούσκωμα ή διόγκωση της κοιλιάς. Μερικές φορές, ο όγκος προκαλεί και σκωληκοειδίτιδα, δηλαδή φλεγμονή της σκωληκοειδούς απόφυσης. Σε πολλές περιπτώσεις, όμως, παραμένει ασυμπτωματικός. Συχνά, εξ άλλου, γίνεται αντιληπτός τυχαία – λ.χ. σε ασθενείς που εκδηλώνουν σκωληκοειδίτιδα και χειρουργούνται γι’ αυτήν.
Στη νέα μελέτη, επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο Vanderbilt, στο Τένεσι, ανακάλυψαν ότι αυξάνονται τα κρούσματα ιδίως στους νέους ηλικίας κάτω των 50 ετών. Στην πραγματικότητα, τα κρούσματά του είναι διπλάσια έως τριπλάσια στους σημερινούς 40άρηδες και 50άρηδες απ’ ό,τι σε όσους έχουν γεννηθεί το 1945.
Είναι επίσης υπερτετραπλάσια στις ηλικίες 29 έως 44 ετών, γράφουν οι ερευνητές στην ιατρική επιθεώρηση Annals of Internal Medicine.
Οι αυξήσεις αυτές είναι πολλαπλάσιες απ’ ό,τι αυτές που έχουν παρατηρηθεί σε πολύ συχνότερες κακοήθεις νόσους, όπως ο καρκίνος του παχέος εντέρου. Αυτός λ.χ. αυξήθηκε κατά 71% από το 1980 έως το 2020 στις ηλικίες 30 έως 34 ετών. Και στις ηλικίες 20-39 ετών υπολογίζεται ότι αυξήθηκε κατά 40%.
Παραμένει σπάνιος
Παρά την αύξηση, όμως, ο καρκίνος της σκωληκοειδούς αποφύσεως παραμένει πολύ σπάνιος, σπεύδουν να διευκρινίσουν οι ερευνητές. Στις ΗΠΑ καταγράφονται ετησίως περίπου 3.000 περιστατικά (επί συνόλου σχεδόν 2 εκατομμυρίων κρουσμάτων απ’ όλες τις μορφές).
Αντίστοιχα στη χώρα μας, σε παλαιότερη μελέτη είχε υπολογιστεί ότι ετησίως πρέπει να καταγράφονται γύρω στα 12 κρούσματα.
Η πρόγνωση των ασθενών εξαρτάται από τον τύπο του και το στάδιο του καρκίνου κατά την εποχή της διάγνωσης. Όταν διαγιγνώσκεται νωρίς, το 67% έως 97% των ασθενών ξεπερνούν το ορόσημο της πενταετούς επιβίωσης, αναλόγως με τον τύπο που έχουν. Όταν, όμως, ο καρκίνος είναι προχωρημένος, τα ποσοστά αυτά μειώνονται.
Ο καρκίνος της σκωληκοειδούς απόφυσης είχε έρθει στο προσκήνιο πριν από 1,5 χρόνο, όταν κόστισε τη ζωή στον ηθοποιό Άνταν Κάντο (Adan Canto). Ήταν ο Sunspot της κινηματογραφικής ταινίας X-Men: Days of Future Past του 2014. Είχε υποδυθεί επίσης τον Rodrigo Lara Bonilla στη σειρά Narcos του Netflix. Πέθανε από τη νόσο στα 42 του χρόνια.
Η νέα μελέτη
Η νέα μελέτη βασίσθηκε στην ανάλυση της βάσης δεδομένων SEER του ομοσπονδιακού Εθνικού Ιδρύματος Καρκίνου (NCI) των ΗΠΑ. Στη βάση αυτή καταγράφονται τα κρούσματα του 46% του αμερικανικού πληθυσμού.
Οι ερευνητές αναζήτησαν όλα τα κρούσματα αδενοκαρκινώματος της σκωληκοειδούς αποφύσεως από το 1975 έως το 2019. Συνολικώς, εντόπισαν 4.858 περιπτώσεις (σ.σ. επομένως σε όλες τις ΗΠΑ θα ήταν σχεδόν 10.000) σε άτομα άνω των 20 ετών.
Στη συνέχεια, οι επιστήμονες υπολόγισαν τη συχνότητα ανά 100.000 πληθυσμού αναλόγως με την ημερομηνία γεννήσεως.
Όπως διαπίστωσαν, όσο περνούσαν οι δεκαετίες τόσο συχνότερος γινόταν ο συγκεκριμένος καρκίνος. Οι μεγαλύτερες αυξήσεις παρατηρήθηκαν σε όσους ανήκουν στην γενιά Χ και τους μιλένιαλς. Με αυτούς τους όρους περιγράφονται όσοι έχουν γεννηθεί:
- Από το 1965 έως το 1980 (generation X)
- Από το 1981 έως το 1996 (millennials)
Μάλιστα στους μιλένιαλς η συχνότητά του ήταν επταπλάσια απ’ ό,τι σε όσους γεννήθηκαν τη δεκαετία του 1940.
Οι πιθανές εξηγήσεις
Τα νέα ευρήματα προστίθενται σε αυτά που δείχνουν ότι ο καρκίνος αυξάνεται ολοένα περισσότερο στις μικρές ηλικίες. Προγενέστερες μελέτες, π.χ., έχουν δείξει αυξανόμενα κρούσματα και σε άλλες μορφές, όπως ο καρκίνος:
- Του παχέος εντέρου
- Του μαστού
- Του νεφρού
- Του στομάχου
«Ως φαίνεται, οι νέες γενιές εκτίθενται σε κάτι που αυξάνει τον κίνδυνο περισσότερο απ’ ό,τι σε όσους γεννήθηκαν αρκετές δεκαετίες νωρίτερα», είπε στους New York Times η ογκολόγος Dr. Andrea Cercek, διευθύντρια του Κέντρου Πρώιμης Έναρξης Κολοορθικού & Γαστρεντερολογικού Καρκίνου στο φημισμένο Κέντρο Καρκίνου MD Anderson.
Το γεγονός, εξ άλλου, ότι ανάλογες αυξήσεις παρατηρούνται και στους άλλους καρκίνους του γαστρεντερικού συστήματος (παχέος εντέρου, στομάχου), υποδηλώνει ότι πιθανώς υπάρχουν κοινοί παράγοντες κινδύνου, συνηγόρησε ο γαστρεντερολόγος Dr. Andrew T. Chan, καθηγητής Ιατρικής, Ανοσολογίας & Λοιμωδών Νόσων στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ.
Στους παράγοντες αυτούς συμπεριλαμβάνεται η κακή διατροφή (κυρίως η κατανάλωση υπερεπεξεργασμένων τροφίμων και κρεάτων), η παχυσαρκία και ο διαβήτης. Ρόλο μπορεί επίσης να παίζουν η κατανάλωση αλκοόλ από ολοένα μικρότερες ηλικίες και οι αλλαγές στο μικροβίωμα του εντέρου.
Πηγή: iatropedia.gr