Ειδικά εάν έχει πολλά μπάσα, σύμφωνα με νέα έρευνα
Για μεγάλη μερίδα των ανθρώπων, η μουσική αποτελεί σημαντικό κομμάτι της καθημερινότητάς τους. Οι επιστήμονες, σύμφωνα με νέα έρευνα, υποστηρίζουν τώρα ότι η εντύπωση που έχουμε ότι η μουσική μας κάνει να αισθανόμαστε πιο ισχυροί και δυνατοί δεν είναι απλά μια ιδέα, αλλά έχει βάση: Η μουσική πραγματικά μας κάνει να αισθανόμαστε δυνατοί! Ωστόσο, δεν έχουν όλα τα τραγούδια την ίδια επίδραση, ενώ φαίνεται ότι παράγοντας-κλειδί για αυτή την επίδραση είναι τα επίπεδα του μπάσου.
Το απλό αλλά ενδιαφέρον ερώτημα στο οποίο επιχείρησε να απαντήσει η συγκεκριμένη έρευνα ήταν το εξής: Μπορούμε να αισθανθούμε ότι είμαστε πιο δυνατοί και ότι έχουμε τον έλεγχο ακούγοντας το κατάλληλο είδος μουσικής, ακόμα και ως υπόκρουση;
Το βέβαιο είναι ότι πολλοί αθλητές πιστεύουν στη δύναμη της μουσικής και αυτό ήταν που παρακίνησε και τους ερευνητές να ασχοληθούν με το θέμα.
“Παρακολουθώντας μεγάλα αθλητικά γεγονότα, οι συνάδελφοί μου και εγώ παρατηρούσαμε συχνά ότι υπήρχαν αθλητές που εισέρχονταν στο γήπεδο από τα αποδυτήρια με ακουστικά στα αυτιά τους”, δήλωσε ο Dennis Hsu, από τη Σχολή Μάνατζμεντ Kellogg του Πανεπιστημίου του Northwestern.
“Ο τρόπος με τον οποίο αυτοί οι αθλητές βυθίζονταν στη μουσική φαινόταν σαν η μουσική να αποτελούσε διανοητική προετοιμασία, σαν να τους έκανε πιο σκληρούς για τον ανταγωνισμό που επρόκειτο να ακολουθήσει”, συνέχισε ο ίδιος.
Οι παρατηρήσεις αυτές ήταν που έκαναν τον Hsu και τους συνεργάτες του να αναρωτηθούν σχετικά με το εάν η μουσική μπορεί πραγματικά να μεταμορφώσει την ψυχολογική κατάσταση του ακροατή. Προηγούμενες έρευνες έχουν αποδείξει ότι η μουσική μπορεί να έχει θετικές συνέπειες για τους ανθρώπους, από την ενίσχυση της μάθησης και τα κίνητρα μέχρι και τη μείωση του σωματικού πόνου. Ωστόσο, καμία μελέτη μέχρι σήμερα δεν έχει συνδέσει τη μουσική με μια αίσθηση δύναμης, προσδιορίζοντας όχι μόνο τις συνέπειες, αλλά και μια πιθανή αιτία αυτού του συνδέσμου.
Οι Queen και ο Fatboy Slim
Για τις ανάγκες της έρευνάς τους, οι μελετητές έκαναν πρώτα μια προ-δοκιμή με 31 μουσικά κομμάτια από διάφορα είδη για να δουν πόσο ισχυροί ένιωθαν οι συμμετέχοντες αφού είχαν ακούσει καθένα από αυτά για 30 δευτερόλεπτα.
Από αυτή τη διαδικασία κατηγοριοποίησαν τα τραγούδια με βάση την υψηλότερη ισχύ και τη χαμηλότερη.
Αυτά που αξιολογήθηκαν ως δυναμικά, περιλάμβαναν το "We Will Rock You" των Queen και το "Get Ready for This” των 2 Unlimited. Χαμηλότερη βαθμολογία από άποψη “δύναμης” έλαβαν τραγούδια όπως το "Because We Can" του Fatboy Slim και το "Who Let the Dogs Out" των Baha Men.
Στη συνέχεια, σε μια σειρά πειραμάτων, οι ερευνητές εξέτασαν πώς τα τραγούδια που είχαν λάβει την υψηλότερη και τη χαμηλότερη βαθμολογία επηρέασαν τόσο την αίσθηση δύναμης που ένιωθαν οι άνθρωποι όσο και τρεις ψυχολογικές και συμπεριφορικές, διαπιστωμένες επιπτώσεις της δύναμης: την τάση να βλέπει κανείς το δάσος αντί το δέντρο, την αντίληψη ελέγχου σε διάφορα κοινωνικά γεγονότα (ψευδαίσθηση του ελέγχου), και την επιθυμία να κινηθούν πρώτοι σε ανταγωνιστικές αλληλεπιδράσεις.
Όπως αναφέρουν και στην πρόσφατη δημοσίευσή τους στο Social Psychological and Personality Science, αυτό που διαπίστωσαν οι ερευνητές είναι ότι η δυναμική μουσική δεν προκάλεσε απλώς μια ασυνείδηση αίσθηση δύναμης, αλλά δημιούργησε, συστηματικά, και τις τρεις επιπτώσεις της. Είναι σημαντικό ότι οι ερευνητές απέκλεισαν ως αιτία αυτής της επίδρασης τους στίχους των τραγουδιών.
Τα μπάσα
Οι ερευνητική ομάδα εκπόνησε παράλληλα ξεχωριστά πειράματα για να δει ένα δομικό συστατικό της μουσικής που μπορούσε να εξηγήσει την επίδραση της ισχύος που είχε η μουσική: τα επίπεδα των μπάσων. «Η υπάρχουσα βιβλιογραφία υποδεικνύει ότι ο μπάσος ήχος και η μπάσα φωνή σχετίζονται με την κυριαρχία, εξηγεί ο Hsu. Παρατήρησαν επίσης ότι μπάσοι ήχοι και φωνές χρησιμοποιούνται συχνά στην ποπ κουλτούρα για να δημιουργήσουν την αντίληψη κυριαρχίας και εμπιστοσύνης (σκεφτείτε για παράδειγμα τη φωνή του Darth Vader στο Star Wars).
Από το πείραμα που έκαναν με τα μπάσα οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι αυτοί που άκουγαν μουσική με πολλά μπάσα δήλωσαν περισσότερα συναισθήματα δύναμης και ισχύος σε σύγκριση με αυτούς που άκουγαν μουσική χαμηλών μπάσων.
Η επίδραση τους επιπέδου των μπάσων υποστηρίζει μια πιθανή εξήγηση του γιατί η μουσική κάνει τους ανθρώπους να αισθάνονται πιο ισχυροί: την υπόθεση μετάδοσης”. Η ιδέα είναι ότι όταν οι άνθρωποι ακούν ειδικά μουσικά στοιχεία τα οποία εκφράζουν μια αίσθηση δύναμης, μιμούνται εσωτερικά αυτά τα συναισθήματα. “Επειδή στα συγκεκριμένα πειράματα χρησιμοποιήσαμε μουσικά κομμάτια εντελώς καινούρια, που δεν είχαν ξανακουστεί, αυτό δείχνει ότι τα αποτελέσματα μπορεί καμιά φορά να προκύψουν καθαρά από μετάδοση”, λέει ο Hsu.
Η «υπόθεση μετάδοσης»
Η «υπόθεση μετάδοσης» μας λέει ότι ορισμένα μουσικά κομμάτια μπορούν να προκαλέσουν ισχυρές εμπειρίες, επειδή οι εμπειρίες αυτές συχνά έχουν συνδυαστεί με τη συγκεκριμένη μουσική. Για παράδειγμα μουσική που χρησιμοποιείται συχνά σε αθλητικά γεγονότα, μπορεί να προκαλέσει ισχυρά συναισθήματα εξαιτίας της σύνδεσης με την δύναμη, την ανταμοιβή και τη νίκη (π.χ. το "We Are the Champions" χρησιμοποιείται κατά κόρον ως μουσική υπόκρουση σε περίπτωση νίκης μιας ομάδας).
Ο Hsu και οι συνεργάτες του σκοπεύουν να μελετήσουν περαιτέρω και άλλους πιθανούς μηχανισμούς μέσω των οποίων η μουσική μπορεί να προκαλέσει την δύναμη. Ενδιαφέρονται επίσης να διερευνήσουν το εάν η μουσική που προκαλεί αισθήματα ισχύος, μπορεί να οδηγήσει σε πιο επιθυμητά αποτελέσματα σε περιπτώσεις όπως οι διαπραγματεύσεις, η απόδοση των εργαζομένων, οι συνεντεύξεις εργασίας, οι εκστρατείες μάρκετινγκ, και οι κοινωνικές αντιλήψεις.
Αν και παραδέχεται ότι απαιτείται περαιτέρω μελέτη της επίδρασης που έχει η μουσική στη ψυχολογία μας, ο Hsu χαρακτηρίζει τα αποτελέσματα της έρευνας ως πρώιμες αποδείξεις της δυνητικής στρατηγικής χρήσης της μουσικής, ειδικά σε περιπτώσεις όπου οι άνθρωποι έχουν την ανάγκη να νιώσουν δυνατοί.
