Στα σχολεία τα παιδιά ανταγωνίζονται για το ποιος έχει το καλύτερο σώμα και οι μεγαλύτεροι τρέχουν στα γυμναστήρια λόγω ανεργίας
Καθημερινά προβάλλονται τα οφέλη της γυμναστικής και της αλλαγής του τρόπου ζωής χωρίς καθισιό. Σπανίως όμως δημοσιεύονται οι κίνδυνοι της υπερβολικής εμμονής με τη γυμναστική. Στη Μ. Βρετανία παρατηρείται μια ανησυχητική μόδα μεταξύ των νέων στα σχολεία να υπερβάλλουν στην εκγύμνασή τους. Αυτό συμβαίνει για λόγους ανταγωνισμού, αλλά κυρίως γιατί τα πρότυπα ομορφιάς πλέον απαιτούν ένα γυμνασμένο κορμί και για τους άντρες και για τις γυναίκες. Στη χώρα μας ακόμη δεν έχει παρατηρηθεί εάν ισχύει κάτι παρόμοιο, αλλά σίγουρα οι νέοι και οι νέες λόγω ανεργίας τρέπονται στα γυμναστήρια για να περάσουν το χρόνο τους αλλά και να φτιάξει η διάθεσή τους. Καλό θα ήταν να ξέρουν λοιπόν όχι μόνο τα οφέλη αλλά και τους κινδύνους της γυμναστικής.
Εμμονή με το γυμναστήριο
Στο άλλο άκρο από τα παιδιά που κάνουν την απόλυτα καθιστική ζωή, είναι αυτοί που προσπαθούν να αδράξουν κάθε ευκαιρία για σωματική δραστηριότητα. Αυτοί όχι μόνο προσέχουν υπερβολικά τη διατροφή τους, αλλά δεν σταματούν να γυμνάζονται. Έτσι εκδηλώνεται ο εθισμός.
Μια πρόσφατη μελέτη σε 2.800 παιδιά της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στη Βρετανία έδειξε ότι το 8,5% είχε κάποιο βαθμό «εξάρτησης στην άσκηση», σύμφωνα με τον Δρ Angel Chater, λέκτορα στον αθλητισμό και την ψυχολογία της υγείας στο University College του Λονδίνου. «Η έρευνα δείχνει ότι υπάρχει ένα ποσοστό του πληθυσμού - κυρίως νέων γυναικών, αλλά και νέων ανδρών - οι οποίοι δείχνουν σημάδια εμμονής με το γυμναστήριο-τέλειας σωματικής διάπλασης» λέει ο Δρ Chater. Εν μέρει αυτό είναι μια σπασμωδική κίνηση κατά της παχυσαρκίας, λένε οι ειδικοί. Ωστόσο, οφείλεται επίσης στα κοινωνικά δίκτυα, στα οποία οι νέοι ζηλεύουν τις εικόνες των άψογων αθλητικών σωμάτων. Μέχρι ένα σημείο, η τάση αυτή είναι καλή, γιατί παροτρύνει κάποιους εφήβους να γίνουν πιο ενεργοί, αλλά θα μπορούσε να οδηγήσει στην ανάπτυξη μιας νοσηρής εμμονής με την άσκηση. «Υπάρχουν τόσα πολλά κοινωνικά μηνύματα σχετικά με τα οφέλη της άσκησης και η έμφαση έχει πλέον αλλάξει κάπως από το να είναι κάποιος λεπτός στο να είναι γυμνασμένος και μυώδης», προσθέτει ο δρ Ian Drever, ψυχίατρος. «Υπάρχει αυτή η αίσθηση ότι θα πρέπει όλοι να κάνουν τζόκινγκ ή να χτυπιούνται στο γυμναστήριο για να αισθάνονται καλά».
Εκείνοι με διατροφικές διαταραχές είναι ευάλωτοι στην υπερβολική άσκηση. Στα κορίτσια, η εμμονή με την άσκηση μπορεί να αυξηθεί από συναισθήματα αυτο-απέχθειας και το φόβο της αύξησης του βάρους. Για τα αγόρια, προέχει πλέον μια αρρενωπή εμφάνιση για να εντυπωσιάσουν τα κορίτσια.
Οι κίνδυνοι της άσκησης
Η άρση βαρών γενικά δεν συνιστάται έως ότου τα αγόρια έχουν φθάσει σε σωματική ωριμότητα και ανάπτυξη και οι περιοχές κοντά στα άκρα των μακρών οστών έχουν σχηματιστεί πλήρως. «Δεν πειράζουν οι ασκήσεις με το βάρος του σώματός σας, όπως τα push-ups και οι κοιλιακοί», δηλώνει ο Paul Russell, ψυχολόγος.
Οι τραυματισμοί στην πλάτη και στη μέση είναι ιδιαίτερα συχνοί μεταξύ αυτών που υπερβάλουν στην άσκηση και μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο τη μακροπρόθεσμη υγεία της πλάτης αργότερα στη ζωή. Πρόσφατες μελέτες έχουν επίσης δείξει ότι οι τραυματισμοί λόγω υπερβολικής γυμναστικής, όπως υπερέκταση των μυών, είναι 70% πιο συχνοί σε νεαρά αγόρια και κορίτσια που περνούν περισσότερες ώρες την εβδομάδα από την ηλικία τους, στα γυμναστήρια.
Το ανοσοποιητικό σύστημα μπορεί επίσης να υποστεί βλάβη από την υπερβολική σωματική δραστηριότητα, ιδιαίτερα εάν οι νέοι γυμνάζονται με κρυολογήματα και ιούς, λέει ο Russell. Για τα κορίτσια, άλλες πιθανές παρενέργειες περιλαμβάνουν την αμηνόρροια - την απουσία της περιόδου.
Υπάρχει επίσης η συναισθηματική εξάρτηση από την άσκηση που ανησυχεί τους ειδικούς. Πέρυσι, ερευνητές του πανεπιστημίου της Λωζάνης, Ελβετία, βρήκε ένα όριο στο οποίο η άσκηση αρχίζει να έχει αρνητικές επιπτώσεις, τόσο σωματικά όσο και ψυχικά. Η έρευνα σε 1.200 εφήβους 16-20 ετών, διαπίστωσε ότι όσο περισσότερο ασκούνται οι έφηβοι, τόσο πιο ευτυχισμένοι ήταν, αλλά από τη στιγμή που ξεπέρασαν τις 2 ώρες την ημέρα - το διπλάσιο της συνιστώμενης ποσότητας για πέντε έως 18 ετών - έγιναν πιο ανήσυχοι και αγχωμένοι.
«Αν αρχίσει η άσκηση να υπερισχύει τις φιλίες και τις καθημερινές δραστηριότητες για την απόλαυση, αυτό δεν είναι ένα καλό πράγμα. Η άσκηση δεν θα πρέπει να αποκλείσει τη ζωή σας», καταλήγει ο δρ. Drever και εμείς απλά κρούουμε τον κώδωνα του κινδύνου, ότι ακόμη και μια θετική αλλαγή για την υγεία μας, αν οδηγηθεί στην υπερβολή, μπορεί να μας βλάψει.
