Στελέχη της φυματίωσης απέκτησαν ανθεκτικότητα στα φάρμακα και εξαπλώνονται ταχύτατα σε ολόκληρη την πρώην Σοβιετική Ένωση και συνιστούν σοβαρή απειλή για τον πλανήτη, προειδοποιούν οι γιατροί.
Η ανθεκτική στα φάρμακα φυματίωση υπάρχει παντού στον κόσμο. Σύμφωνα με την έκθεση του 2014 της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας, η οποία δημοσιεύθηκε την Τετάρτη, το 5% των περιπτώσεων φυματίωσης δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με τα συνήθη αντιβιοτικά. Μεταξύ των νέων περιπτώσεων, το 3,5% είναι ανθεκτικά στα φάρμακα, πράγμα που σημαίνει ότι το ανθεκτικό στέλεχος έχει περάσει από το ένα άτομο στο άλλο.
Το παγκόσμιο ποσοστό είναι χαμηλό, αν και τα δεδομένα από την Ινδία και τη Ρωσία δεν συλλέγονται σε εθνικό επίπεδο και μπορεί να υποτιμούν τα περιστατικά. Ωστόσο, ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι σε ορισμένες χώρες, πολύ υψηλότερα ποσοστά της φυματίωσης είναι ανθεκτικά. Στη Λευκορωσία, το 35% των νέων περιπτώσεων είναι ανθεκτικά στα φάρμακα.
Εξάπλωση στην πρώην ΕΣΣΔ
Η εκτεταμένα ανθεκτική φυματίωση (XDR-TB), είναι πλέον ευαίσθητη μόνο σε πολύ νεότερα και ακριβότερα αντιβιοτικά, ενώ η θεραπεία μπορεί να διαρκέσει έως και δύο χρόνια. Τα φάρμακα δεν είναι διαθέσιμα στις φτωχότερες χώρες. Πέρυσι, αναφέρει η έκθεση, το 9% των νόσων ανθεκτικών στα αντιβιοτικά ήταν η συγκεκριμένη φυματίωση. Όμως, στη Λιθουανία ήταν το 24,8%, στο Καζακστάν ήταν το 22,7%, στη Λετονία ήταν το 21,7%, σε τμήματα του Τατζικιστάν ήταν το 21% και στη Γεωργία, ήταν το 20%.
Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα (ΓΧΣ), εθελοντές γιατροί που αντιμετωπίζουν ασθενείς με φυματίωση στην περιοχή, εκφράζουν την ανησυχία τους. «Η ανησυχητική εξάπλωση της ανθεκτικής στα φάρμακα φυματίωσης από άτομο σε άτομο στην πρώην Σοβιετική Ένωση αποτελεί κρίσιμο ζήτημα» είπε η Δρ Grania Brigden, σύμβουλος θεμάτων φυματίωσης για την εκστρατεία των ΓΧΣ.
«Η πρόσβαση στην κατάλληλη θεραπεία είναι δραματικά χαμηλή: μόνο ένα στα πέντε άτομα με πολυανθεκτική φυματίωση λαμβάνουν θεραπεία, οι υπόλοιποι αφήνονται να πεθάνουν, αυξάνοντας τον κίνδυνο για τις οικογένειες και τις κοινότητές τους να τροφοδοτούν την επιδημία. Αυτή η θλιβερή είδηση πρέπει να χρησιμεύσει ως μια κλήση αφύπνισης για τις κυβερνήσεις, τους δωρητές και τις φαρμακευτικές εταιρείες για την ενίσχυση της θεραπείας και πρόληψης της ανθεκτικής στα φάρμακα φυματίωσης».
Μεταδίδεται από τον αέρα
Οι Γιατροί χωρίς σύνορα μιλώντας στην εφημερίδα Guardian, είπαν ότι τα στελέχη ιών που είναι ανθεκτικά στα φάρμακα αυξάνονται και δεν πρέπει να υπάρχει εφησυχασμός από την πλευρά των χωρών με χαμηλά εισοδήματα. «Υπάρχει μεγάλος μέρος του πληθυσμού που μετακινείται σε ολόκληρη την περιοχή, κυρίως προς και από τη Ρωσία. Όταν έχεις μια πορεία της θεραπείας που διαρκεί από δύο χρόνια, μπορεί να είναι πολύ δύσκολο να πείσεις τους ασθενείς να μείνουν σε ένα μέρος», δήλωσε η Brigden.
«Πρέπει να γνωρίζουμε ότι το πρόβλημα της φυματίωσης είναι πρόβλημα όλων μας, γιατί ο ιός μεταδίδεται στον αέρα και ζούμε σε έναν κόσμο όπου οι άνθρωποι κινούνται πολύ πιο ελεύθερα τώρα», ολοκλήρωσε.
Ορισμένες χώρες δεν παρέχουν θεραπεία στους ανθρώπους, σύμφωνη με τις τελευταίες συστάσεις του ΠΟΥ, εξήγησε. Κανονικά πρέπει να γίνουν εξετάσεις για να διαπιστωθεί ποια φάρμακα κατά της φυματίωσης ταιριάζει σε κάθε ασθενή και μετά να του δοθεί ένας συνδυασμός των νεότερων αντιβιοτικών. Δυστυχώς σε πολλούς δίνεται μόνο ένα επιπλέον φάρμακο, γεγονός που αυξάνει τις πιθανότητες ότι το βακτήριο θα γίνει ανθεκτικός σε αυτό.
«Περισσότερο από ένα χρόνο μετά την εισαγωγή δύο νέων φαρμάκων κατά της φυματίωσης, οι περισσότεροι ασθενείς είναι μακριά από το να βελτιωθούν οι θεραπευτικές τους επιλογές», είπε. «Για να αλλάξει πορεία αυτής της επιδημίας, μια δραματική αύξηση στη συνεργασία και τις επενδύσεις στην ανάπτυξη των νέων διαγνωστικών και θεραπευτικών σχημάτων θα είναι απαραίτητη».
