Επιμέλεια Γιώργος Καλλίνης
Εκατομμύρια άνθρωποι που πάσχουν από διαβήτη θα μπορούσε να γλιτώσουν τις επώδυνες ενέσεις με ένα έξυπνο αυτοκόλλητο. Το επίθεμα θα ελέγχει τα επίπεδα της γλυκόζης και θα παραδίδει την ινσουλίνη αυτόματα μέσω εκατοντάδες μικρο-βελόνες.
Η συσκευή υψηλής τεχνολογίας, η οποία κολλάει στο δέρμα σαν αυτοκόλλητο, μπορεί να ανιχνεύσει ακόμα μικρές αυξήσεις στα επίπεδα σακχάρου στο αίμα και να δίνει μικροσκοπικές δόσεις ινσουλίνης όταν χρειάζεται. Το έμπλαστρο - όχι μεγαλύτερο από ένα γραμματόσημο - καλύπτεται με περισσότερες από εκατό μικροσκοπικές βελόνες, το καθένα περίπου το μέγεθος ενός βλεφάρου.
Αυτές οι «μικροβελόνες» είναι γεμάτες με μικροσκοπικές μονάδες αποθήκευσης της ινσουλίνης και ένζυμα ανίχνευσης της γλυκόζης που απελευθερώνουν γρήγορα το φορτίο τους, όταν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα αυξηθούν πολύ. Αν και έχει δοκιμαστεί μόνο σε ποντίκια, οι προγραμματιστές στο πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας λένε ότι θα μπορούσε να είναι «επαναστατική ανακάλυψη» για τον άνθρωπο.
«Έχουμε σχεδιάσει ένα επίθεμα για τον διαβήτη που λειτουργεί γρήγορα, είναι εύκολο στη χρήση και είναι κατασκευασμένο από μη τοξικά, βιοσυμβατά υλικά», είπε ο συν-συγγραφέας καθηγητής Zhen Gu. «Το όλο σύστημα μπορεί να προσαρμοστεί στο βάρος ενός διαβητικού και στην ευαισθησία της παραγωγής ινσουλίνη στο σώμα του, με αποτέλεσμα να κάνουμε το έξυπνο αυτοκόλλητο ακόμα πιο έξυπνο!».
Οι ασθενείς με τύπου 1 και προχωρημένο διαβήτη τύπου 2 αναγκάζονται να κρατήσουν τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα υπό έλεγχο με εξέταση από τα δάκτυλα και επαναλαμβανόμενες ενέσεις ινσουλίνης, μια διαδικασία που είναι επίπονη και ανακριβής.
«Κάνοντας λάθος στην ποσότητα της ένεσης μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικές επιπλοκές, όπως τύφλωση και ακρωτηριασμό των άκρων, ή ακόμη πιο καταστροφικές συνέπειες, όπως διαβητικό κώμα και θάνατο», είπε ο Δρ John Buse, ένας από τους συντάκτες της μελέτης και διευθυντής του Πανεπιστημίου της Βόρειας Καρολίνας.
Πως λειτουργεί το νέο αυτοκόλλητο;
Το νέο έμπλαστρο λειτουργεί αντιγράφοντας τις γεννήτριες φυσικής ινσουλίνης του σώματος, τα γνωστά και ως βήτα-κύτταρα. Τα βήτα-κύτταρα δημιουργούν και αποθηκεύουν ινσουλίνη, αποφασίζουν πότε θα πρέπει να κυκλοφορήσουν και σε ποια ποσότητα. Η ομάδα ανέπτυξε τα «έξυπνα νανοσωματίδια» από μικροσκοπικές φυσαλίδες που περιέχουν μια μικρή ποσότητα της ινσουλίνης και ενζύμων, σχεδιασμένα να ανιχνεύουν τη γλυκόζη. Όταν αισθάνονται μια ακίδα σακχάρου στο αίμα οι φυσαλίδες αποσυντίθενται απελευθερώνοντας συγκεκριμένες ποσότητες ινσουλίνης ανάλογα με το επίπεδο γλυκόζης.
Στη συνέχεια έχτισαν τις φυσαλίδες σε μια σειρά από μικροσκοπικές βελόνες που μπορούν να καθίσουν σε ένα επίθεμα δέρματος. Όταν αυτό το επίθεμα τοποθετείται επάνω στο δέρμα, οι μικροβελόνες διαπερνούν την επιφάνεια, χτυπώντας στο αίμα που ρέει μέσω των τριχοειδών ακριβώς κάτω.
«Το δύσκολο μέρος της φροντίδας του διαβήτη δεν είναι οι ενέσεις ινσουλίνης, ή οι έλεγχοι του σακχάρου στο αίμα, ή η δίαιτα, αλλά το γεγονός ότι θα πρέπει να γίνονται όλα αυτά αρκετές φορές την ημέρα, κάθε μέρα για το υπόλοιπο της ζωής σου», πρόσθεσε ο καθηγητής Buse. «Αν κάνουμε αυτά τα επιθέματα να λειτουργούν σε ανθρώπους, θα είναι ένα μια μικρή επανάσταση». Τελικός στόχος τους είναι να αναπτύξει ένα έξυπνο αυτοκόλλητο ινσουλίνης που οι ασθενείς θα πρέπει μόνο να αλλάζουν ανά κάποιες ημέρες.
Ο Δρ Ρίτσαρντ Έλιοτ, της ερευνητικής ομάδας Diabetes στη Βρετανία, δήλωσε: «Αυτή η έρευνα έγινε σε ποντίκια και βρίσκεται ακόμα σε πρώιμο στάδιο, έτσι ώστε περαιτέρω μελέτες και κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους θα χρειαστούν για να μάθουμε εάν αυτή η πολλά υποσχόμενη νέα προσέγγιση μπορεί να βοηθήσει στην απλοποίηση των υφιστάμενων τεχνικών για τη διαχείριση της γλυκόζης του αίματος - που γνωρίζουμε ότι μπορεί να είναι μια επίπονη καθημερινή αγγαρεία για εκατομμύρια ανθρώπους με διαβήτη. Θα συνεχίσουμε να παρακολουθούμε την πρόοδο στον τομέα αυτό με ενδιαφέρον». Η έρευνα δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Πρακτικά της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών.
