Άρθρο του Φώτη κουβέλη*
Στη νέα μεταμνημονιακή περίοδο χρειάζεται ένας προοδευτικός κοινωνικός και πολιτικός πόλος ο οποίος θα στηρίζει τη μεγάλη προσπάθεια για τη δημοκρατία, τη δίκαιη ανάπτυξη, τον μετασχηματισμό της κοινωνίας και του κράτους, τις δημοκρατικές θεσμικές τομές και θα συμπαρατάσσεται στην απόκρουση των σχεδίων της νεοφιλελεύθερης πολιτικής και των εκφραστών της.
Η αλλαγή των συσχετισμών προς όφελος της προοδευτικής πολιτικής με αυτονόητο το θετικό αποτέλεσμα υπέρ της κοινωνίας, υπέρ των πολιτών, προϋποθέτει συγκλίσεις των προοδευτικών δυνάμεων.
Οι δυνάμεις του ενδιάμεσου χώρου, που αναφέρονται στο χώρο της κεντροαριστεράς ή της σοσιαλδημοκρατίας δεν μπορούν να νίπτουν τας χείρας τους, πρέπει να απεγκλωβιστούν από τη συμπόρευση με τη νεοφιλελεύθερη πολιτική και να αναζητήσουν συγκλίσεις με την Αριστερά.
Η ομαλοποίηση των σχέσεων της κεντροαριστεράς με την Αριστερά δεν αντιστρατεύεται τις προσπάθειες αυτοπροσδιορισμού της πρώτης, ούτε οδηγεί στον ετεροκαθορισμό της από τον ΣΥΡΙΖΑ.
Η σοσιαλδημοκρατία απαγκιστρωμένη από το νεοφιλελευθερισμό και γνωρίζοντας τα αποτελέσματα της ακραίας λιτότητας και της ευρωπαϊκής κρίσης οφείλει να αυτοπροσδιορίσει την πολιτική της, να την οργανώνει με ουσιαστικό προοδευτικό περιεχόμενο και να μετατοπιστεί προς τα αριστερά.
Η αντίθεση και η διαχωριστική γραμμή μεταξύ της προοδευτικής και συντηρητικής πολιτικής όχι μόνο παραμένει, αλλά καταγράφεται με μεγαλύτερη ένταση και συνεχώς διευρύνεται από τις οικονομικές συνθήκες, τις κοινωνικές ανισότητες και βεβαιότατα τις ανάγκες των πολιτών.
Οι σοσιαλδημοκράτες το 2000 είχαν την κυβερνητική εξουσία σε 12 από τις 15 χώρες, αλλά δεν μείωσαν τις ανισότητες και δεν υπερασπίστηκαν το κοινωνικό κράτος. Η απώλεια δε της εκλογικής τους δύναμης είναι συνεχής σχεδόν σε όλες τις χώρες της Ευρώπης και όχι μόνο στις χώρες του ευρωπαϊκού νότου. Οι σοσιαλδημοκρατικές δυνάμεις εάν θέλουν να είναι πράγματι προοδευτικές δεν μπορούν να παραμένουν δέσμιες της συνέργειάς τους στην άσκηση της συντηρητικής πολιτικής και να παρατηρούν ανενεργές τη σύγκρουση και τον τεμαχισμό που συντελείται στον ιστό των κοινωνιών.
Η νέα σχέση της χώρας μας με την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία δείχνει να ανακαθορίζεται μετά την έξοδο από τα μνημόνια, διαμορφώνει νέες δυνατότητες για συγκεκριμένες διεκδικήσεις. Τις διεκδικήσεις αυτές ενισχύουν, άλλωστε, τα θετικά βήματα της ελληνικής οικονομίας.
Η αισιοδοξία της εκτίμησης μας αναφέρεται στην παραδοχή, που είναι ταυτόχρονα και αναγκαία προϋπόθεση, ότι η υπεράσπιση του ευρωπαϊκού οικοδομήματος, δεν μπορεί να είναι ένα τεχνοκρατικό αφήγημα που θέτει εκτός τη μισή ευρωπαϊκή κοινωνία. Η ανάπτυξη οφείλει να έχει προοδευτικό περιεχόμενο και απαραίτητη προϋπόθεση προς την κατεύθυνση αυτή, αποτελεί το παραγωγικό μοντέλο που θα ακολουθηθεί αλλά και η δίκαιη αναδιανομή του παραγόμενου πλούτου.
Η ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία οφείλει να τοποθετηθεί στην υπαρκτή αντίθεση και στη διαχωριστική γραμμή μεταξύ της προοδευτικής και συντηρητικής πολιτικής, από την πλευρά της προόδου.
Οι πολιτικές της λιτότητας στην Ευρώπη, είτε με μνημόνια είτε χωρίς, η διεύρυνση των ταξικών και κοινωνικών ανισοτήτων, η συρρίκνωση του κοινωνικού κράτους, η υπονόμευση των κρατικών δομών πρόνοιας, έφεραν στο προσκήνιο της πολιτικής την ακροδεξιά, τις φασιστικές και ναζιστικές οργανώσεις και κινήσεις.
Δυστυχώς, η μετατόπιση του κεντρικού πολιτικού άξονα σε συντηρητικότερες κατευθύνσεις, εάν δεν είναι συνειδητή επιλογή για τις νεοφιλελεύθερες δυνάμεις, τις οδηγεί να υιοθετούν την πολιτική ρητορική και την πρακτική, των πιο σκοτεινών και αντιδραστικών κύκλων στην Ευρώπη. Είναι χρέος της Αριστεράς και των προοδευτικών δυνάμεων να δώσουν τη δική τους απάντηση.
*Ο Φώτης Κουβέλης, είναι Υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ «ΤΥΠΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ»
