Το φαινόμενο του θερμικού θόλου ο οποίος ανεβάζει τη θερμοκρασία στα ύψη εξήγησε σε ανάρτησή του ο μετεωρολόγος Θοδωρής Κολυδάς, ενώ η Ευρώπη πλήττεται από ακραίο καύσωνα, που έχει στοιχίσει τη ζωή σε ένα μικρό παιδάκι στην Ισπανία.
Σύμφωνα με τον κ. Κολυδά, πρόκειται για «μια κατάσταση στην οποία ένα ισχυρό και στάσιμο βαρομετρικό υψηλό εγκλωβίζει θερμές αέριες μάζες κοντά στην επιφάνεια της Γης, λειτουργώντας σαν καπάκι. Η ατμόσφαιρα σε τέτοιες περιπτώσεις δεν κυκλοφορεί επαρκώς, και η ζέστη παγιδεύεται στις χαμηλότερες στιβάδες, χωρίς να διαφεύγει. Έτσι, παρατηρείται συνεχής άνοδος της θερμοκρασίας, ιδίως όταν υπάρχει και η παράλληλη μεταφορά θερμών αερίων μαζών από περιοχές όπως η Βόρεια Αφρική προς την Ευρώπη».
«Αυτό το φαινόμενο δεν είναι καινούργιο. Στην Ελλάδα και σε άλλες μεσογειακές χώρες, η παρουσία σταθερών αντικυκλώνων το καλοκαίρι είναι ένα απόλυτα φυσιολογικό και επαναλαμβανόμενο γεγονός. Οι παλιοί μετεωρολόγοι και γεωργοί γνώριζαν καλά τις επιδράσεις αυτής της στασιμότητας, χωρίς όμως να χρησιμοποιούν τον όρο "θερμικός θόλος"» συμπλήρωσε στην ανάρτησή του.
Δείτε αναλυτικά τα όσα έγραψε:
«Τα τελευταία χρόνια, κυρίως τους θερινούς μήνες, ακούμε όλο και συχνότερα τον όρο θερμικός θόλος στα μέσα ενημέρωσης, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Η φράση αυτή, που προέρχεται από τον αγγλικό όρο heat dome, έχει γίνει ιδιαίτερα δημοφιλής, όχι απαραίτητα επειδή περιγράφει ένα καινούργιο φαινόμενο, αλλά επειδή λειτουργεί ως ελκυστικός τίτλος για τον αναγνώστη ή τον τηλεθεατή. Ωστόσο, πίσω από τη «μόδα» του όρου, υπάρχει μια πραγματική μετεωρολογική κατάσταση, την οποία γνωρίζουμε εδώ και δεκαετίες.
Ο θερμικός θόλος είναι μια κατάσταση στην οποία ένα ισχυρό και στάσιμο βαρομετρικό υψηλό εγκλωβίζει θερμές αέριες μάζες κοντά στην επιφάνεια της Γης, λειτουργώντας σαν καπάκι. Η ατμόσφαιρα σε τέτοιες περιπτώσεις δεν κυκλοφορεί επαρκώς, και η ζέστη παγιδεύεται στις χαμηλότερες στιβάδες, χωρίς να διαφεύγει. Έτσι, παρατηρείται συνεχής άνοδος της θερμοκρασίας, ιδίως όταν υπάρχει και η παράλληλη μεταφορά θερμών αερίων μαζών από περιοχές όπως η Βόρεια Αφρική προς την Ευρώπη.
Οι θερμοκρασίες σήμερα αλλά και το επόμενο τριήμερο στη δυτική Ευρώπη θα φτάνουν τους 36 με 39 βαθμούς, με αυξημένη υγρασία και απουσία ισχυρού πεδίου ανέμων.
Αυτό το φαινόμενο δεν είναι καινούργιο. Στην Ελλάδα και σε άλλες μεσογειακές χώρες, η παρουσία σταθερών αντικυκλώνων το καλοκαίρι είναι ένα απόλυτα φυσιολογικό και επαναλαμβανόμενο γεγονός. Οι παλιοί μετεωρολόγοι και γεωργοί γνώριζαν καλά τις επιδράσεις αυτής της στασιμότητας, χωρίς όμως να χρησιμοποιούν τον όρο «θερμικός θόλος».
Παλαιότερα, μιλούσαμε απλώς για ισχυρά αντικυκλωνικά πεδία ή περίοδους καύσωνα λόγω εισβολής θερμών αερίων μαζών από την Αφρική.Η έντονη χρήση του όρου σήμερα οφείλεται κυρίως στην επιθυμία των μέσων να προσελκύσουν το ενδιαφέρον του κοινού με έναν καινούργιο και πιο δραματικό όρο. Ωστόσο, είναι σημαντικό να διευκρινίζεται ότι το φαινόμενο δεν είναι νέο και ίσως αυτό που έχει αλλάξει είναι η ένταση και η διάρκεια τέτοιων επεισοδίων τα οποία περιγράφουμε δημόσια.
Συμπερασματικά, ο θερμικός θόλος είναι ένα παλιό, γνωστό μετεωρολογικό φαινόμενο που σήμερα επαναπροσδιορίζεται επικοινωνιακά. Αν και δεν αποτελεί νέο φαινόμενο, η κατανόηση του ρόλου του στην αύξηση των θερμοκρασιών είναι χρήσιμη, ιδιαίτερα καθώς οι επιπτώσεις των ακραίων καιρικών συνθηκών γίνονται ολοένα και πιο έντονες».
Δείτε τις σχετικές φωτογραφίες και την ανάρτηση του κ. Κολυδά:
Ισπανία: Ένα δίχρονο παιδί πέθανε αφού ο πατέρας το άφησε στο αυτοκίνητο εν μέσω καύσωνα
Ένα παιδάκι 2 χρονών πέθανε σήμερα στην πόλη Μπαλς, κοντά στην Ταραγόνα, στη βορειοανατολική Ισπανία, αφού αφέθηκε για ώρες μέσα σε ένα αυτοκίνητο σταθμευμένο στον ήλιο εν μέσω καύσωνα, δήλωσε η αστυνομία στο Γαλλικό Πρακτορείο.
Οι υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης, που κλήθηκαν νωρίς το απόγευμα, δεν μπόρεσαν να επαναφέρουν στη ζωή το παιδί, τόνισε ένας εκπρόσωπος της καταλανικής αστυνομίας (Mossos d'Esquadra).
«Όλα φαίνεται να δείχνουν ότι πρόκειται για αμέλεια του πατέρα. Το παιδί αφέθηκε όλο το πρωί σε ένα κλειστό αυτοκίνητο στον καυτό ήλιο. Δεν υπήρχε περίπτωση να επιβιώσει. Σαφώς πρόκειται για θερμοπληξία. Ακόμα και ένας ενήλικας θα είχε πεθάνει», εξήγησε ο εκπρόσωπος της καταλανικής αστυνομίας, προσθέτοντας πως ξεκίνησε έρευνα για το τραγικό συμβάν.
Η θερμοκρασία έφτασε τους 32 ° Κελσίου υπό σκιά στη Μπαλς σήμερα το πρωί, σύμφωνα την εθνική μετεωρολογική υπηρεσία.
Ένας επίμονος καύσωνας πλήττει την Ισπανία, με θερμοκρασίες να ξεπερνούν τους 40 ° Κελσίου σε πολλά μέρη της χώρας και καταγράφηκαν ρεκόρ θερμοκρασιών για τον μήνα Ιούνιο σε πολλές τοποθεσίες.
Το Σάββατο, δύο εργαζόμενες στις υπηρεσίες καθαριότητας πέθαναν, πιθανώς από θερμοπληξία, η μία στην Κόρδοβα και η άλλη στη Βαρκελώνη.
Πορτογαλία: Νέο ρεκόρ θερμοκρασίας για μήνα Ιούνιο με 46,6° Κελσίου
Η Πορτογαλία κατέγραψε νέο ρεκόρ θερμοκρασίας για τον Ιούνιο, φτάνοντας τους 46,6 ° Κελσίου την Κυριακή στη Μόρα, περίπου 100 χιλιόμετρα ανατολικά της Λισαβόνας, σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσε σήμερα η εθνική μετεωρολογική υπηρεσία.
Το προηγούμενο ρεκόρ, 44,9 ° Κελσίου, είχε καταγραφεί στις 17 Ιουνίου 2017 στο Αλκάσερ ντο Σαλ, στο νοτιοδυτικό τμήμα της χώρας, υπενθύμισε το το πορτογαλικό Ινστιτούτο Θάλασσας και Ατμόσφαιρας (IPMA). Σύμφωνα με το Ινστιτούτο, το 37% των μετεωρολογικών σταθμών κατέγραψε την Κυριακή θερμοκρασίες πάνω από 40 ° Κελσίου.
Η χώρα, που πλήττεται από ισχυρό κύμα καύσωνα που σαρώνει την Ευρώπη, βίωσε το Σαββατοκύριακο «πολύ υψηλές» θερμοκρασίες, με πολλούς σταθμούς να καταγράφουν θερμοκρασίες που ξεπέρασαν προηγούμενα ιστορικά ρεκόρ.
Πολλές περιοχές, ανάμεσά τους και η Λισαβόνα, τέθηκαν σε κόκκινο συναγερμό την Κυριακή και τη Δευτέρα εξαιτίας του κύματος καύσωνα.
Ωστόσο, σήμερα η χώρα ξεκίνησε να παίρνει μια μικρή ανάσα.
Η θερμοκρασία κατέγραψε πτώση, εντούτοις οκτώ περιφέρειες παραμένουν σε πορτοκαλί συναγερμό, λόγω του αυξημένου κινδύνου δασικών πυρκαγιών, ιδίως σε δασικές περιοχές του κέντρου και του βορρά.
Μέχρι το μεσημέρι της Τρίτης, οι αρχές δεν είχαν αναφέρει κάποιο μεγάλο ενεργό μέτωπο πυρκαγιάς.
Γερμανία: Η πιο ζεστή μέρα του χρόνου, με θερμοκρασίες έως και 38 βαθμών Κελσίου
Την πιο ζεστή μέρα του έτους μέχρι τώρα διανύει σήμερα η Γερμανία, με θερμοκρασίες που φθάνουν έως και τους 38 βαθμούς Κελσίου στα δυτικά και στα νοτιοδυτικά της χώρας. Η αυριανή μέρα αναμένεται μάλιστα ακόμη πιο ζεστή.
Σύμφωνα με την Ομοσπονδιακή Μετεωρολογική Υπηρεσία, ειδικά στην περιοχή του Ρήνου η θερμοκρασία αναμένεται σήμερα να φθάσει τους 36-38 βαθμούς Κελσίου. Στην υπόλοιπη χώρα οι μέγιστες θερμοκρασίες εκτιμάται ότι θα περιοριστούν μεταξύ 30 και 35 βαθμών και μόνο στα παράλια και στα ορεινά αναμένονται θερμοκρασίες κάτω των 30 βαθμών. Οι μετεωρολόγοι προειδοποιούν επίσης για υψηλά επίπεδα υγρασίας τη νύχτα, ενώ οι ανατολικές και νοτιοανατολικές περιοχές της χώρας έχουν κηρυχθεί στο υψηλότερο επίπεδο κινδύνου για δασικές πυρκαγιές, καθώς αναμένονται θυελλώδεις άνεμοι και τοπικά ακόμη και τυφώνες.
Η κορύφωση του καύσωνα ωστόσο αναμένεται αύριο, με την Μετεωρολογική Υπηρεσία να προβλέπει μέγιστες θερμοκρασίες μεταξύ 34 και 38 βαθμών. Ανεξάρτητοι μετεωρολόγοι δεν αποκλείουν ακόμη και το ενδεχόμενο να καταρριφθεί το ρεκόρ όλων των εποχών για την Γερμανία, οι 41,2 βαθμοί που καταγράφηκαν τον Ιούλιο του 2019 στην Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία.
Οι κατά τόπους αρχές λαμβάνουν ειδικά μέτρα για τον καύσωνα, ανοίγοντας κλιματιζόμενες αίθουσες για τους πολίτες και καλώντας τις ευπαθείς ομάδες να παραμείνουν σε κλειστούς και δροσερούς χώρους. Ειδικοί προειδοποιούν να αποφεύγεται η σωματική άσκηση σε εξωτερικούς χώρους, ενώ τα περισσότερα σχολεία περιορίζουν τις ώρες διδασκαλίας ώστε τα παιδιά να επιστρέφουν στο σπίτι πριν από τις θερμές ώρες της ημέρας.
Κορύφωση του φαινομένου σήμερα στη Γαλλία
Ο καύσωνας που πλήττει τη Γαλλία θα φτάσει σήμερα στην κορύφωσή του. Το Παρίσι έχει τεθεί σήμερα σε κόκκινο συναγερμό - τον πιο υψηλό. Η προηγούμενη φορά που είχε κηρυχθεί ο ύψιστος συναγερμός στη γαλλική πρωτεύουσα ήταν πριν πέντε χρόνια, από τις 7 ως τις 12 Αυγούστου του 2020. Λόγω των ακραίων θερμοκρασιών έχουν επιβληθεί αυστηροί περιορισμοί στην κίνηση των αυτοκινήτων, ενώ η κορυφή του Πύργου του Άιφελ θα παραμείνει κλειστή για τους τουρίστες ως την Τετάρτη. Συνολικά 16 από τα 96 γαλλικά μητροπολιτικά διαμερίσματα, δηλαδή οι περιοχές που συνορεύουν με την πρωτεύουσα και άλλες που βρίσκονται κυρίως νοτιοδυτικά της πόλης, βρίσκονται σε κόκκινο συναγερμό την Τρίτη, με τη θερμοκρασία να αναμένεται να φτάσει ως τους 41 ° Κελσίου.
Ο κόκκινος συναγερμός για καύσωνα είναι το υψηλότερο επίπεδο υγειονομικού συναγερμού στη Γαλλία (μετά το κίτρινο και το πορτοκαλί) και επιτρέπει στις αρχές να ενεργήσουν και να περιορίσουν ορισμένες δραστηριότητες. Αντιστοιχεί σε έναν ακραίο καύσωνα, σπάνιο για τη διάρκειά του, την έντασή του, το γεωγραφικό εύρος του, ο οποίος έχει σοβαρές επιπτώσεις για την υγεία του συνόλου του πληθυσμού.
Γενική σύσταση προς όλους: «μην βγαίνετε έξω τις πιο ζεστές ώρες της ημέρας (11:00 με 14:00) και προσπαθήστε να βρίσκεστε σε ένα δροσερό ή κλιματιζόμενο περιβάλλον δύο με τρεις ώρες την ημέρα».
Αφού βίωσε χθες την πιο ζεστή νύχτα και μέρα που έχει καταγραφεί ποτέ για τον μήνα Ιούνιο, η Γαλλία θα πρέπει να αναμένει «την κορύφωση αυτού του επεισοδίου» με πολύ υψηλές θερμοκρασίες την Τρίτη, προειδοποίησε ο Αντριέν Βαρνάν, μετεωρολόγος της Météo-France.
Μόνο στις περιοχές που βρίσκονται κοντά στη Μάγχη και τα βελγικά σύνορα η θερμοκρασία θα διατηρηθεί κάτω από τους 34 ° Κελσίου.
Περίπου 1.350 δημόσια σχολεία, σε σύνολο 45.000, αναμένεται να αναστείλουν μερικώς ή πλήρως τη λειτουργία τους σήμερα, διπλάσιος αριθμός σε σχέση με χθες, σύμφωνα με το γαλλικό υπουργείο Παιδείας.
Αυτό το 50ο κύμα καύσωνα που καταγράφεται από το 1947, το 33ο του 20ου αιώνα, αποδίδεται στην κλιματική αλλαγή, η οποία αυξάνει την ένταση και τη συχνότητα των καυσώνων.
Αιτία του καύσωνα αυτού: ένας μεγάλος και ισχυρός αντικυκλώνας που σχηματίζει ένα είδος καλύμματος το οποίο παγιδεύει τον αέρα στα χαμηλότερα στρώματα της ατμόσφαιρας.
Καύσωνας στην Ιταλία: Μπλακ άουτ σε δύο πόλεις, νεκρή μια γυναίκα
Η κεντρική και νότια Ιταλία συνεχίζουν να πλήττονται από καύσωνα, ο οποίος προκάλεσε χθες τον θάνατο ενός εργάτη 47 ετών που δούλευε σε οικοδομή της Μπολόνια.
Σήμερα το απόγευμα, δυο εργάτες που είχαν αναλάβει την αποκατάσταση οδοστρώματος, έξω από την πόλη Βιτσέντσα, έχασαν τις αισθήσεις τους εξαιτίας της ζέστης. Μεταφέρθηκαν στο πλησιέστερο νοσοκομείο όπου ο ένας διασωληνώθηκε σε κωματώδη κατάσταση. Πριν λίγο, δε, έγινε γνωστό ότι μια ηλικιωμένη γυναίκα η οποία υπέφερε από καρδιακή ανεπάρκεια, ενώ περπατούσε στον δρόμο πέθανε από ανακοπή στο Παλέρμο της Σικελίας.
Στη Φλωρεντία και στο Μπέργκαμο σημειώθηκαν μπλακ άουτ εξαιτίας της αυξημένης χρήσης των κλιματιστικών τόσο σε επιχειρήσεις όσο και σε δημόσιες υπηρεσίες και ιδιωτικές κατοικίες.
Στην περιφέρεια Πεδεμόντιο, με πρωτεύουσα το Τορίνο, μετά την ανάλογη απόφαση της Λομβαρδίας, από σήμερα απαγορεύεται η εργασία σε ανοικτούς χώρους, κάτω από τον ήλιο, καθ' όλη την περίοδο του καύσωνα. Η απαγόρευση ισχύει από τις 12.30 το μεσημέρι μέχρι τις 4.30 το απόγευμα. Και άλλες ιταλικές περιφέρειες ετοιμάζονται να λάβουν ανάλογα μέτρα.
Στο μεταξύ, τόσο η ευρύτερη περιοχή της Νάπολης όσο και η Καλαβρία αποφάσισαν να ενισχύσουν το ανθρώπινο δυναμικό στα τμήματα των επειγόντων περιστατικών των δημόσιων νοσοκομείων, λόγω της αύξησης των περιστατικών που συνδέονται με τις συνέπειες του καύσωνα, ιδίως τις τελευταίες ημέρες.
