Ο καναπές είναι για πολλούς σημείο ξεκούρασης μέσα στο σπίτι, αλλά και χώρος κοινωνικοποίησης. Τα άτομα που χρησιμοποιούν αυτό το σημείο για να κοιμηθούν ενδέχεται να παρουσιάζουν κάποια κοινά στοιχεία στην προσωπικότητα αλλά και στα συναισθήματα.
Η επιστροφή στο σπίτι μετά από μια κουραστική μέρα και η ανάπαυση στον καναπέ μετά το φαγητό μπορεί, έμμεσα, να δημιουργήσουν μια καθημερινή ρουτίνα που οδηγεί σε βαθύ ύπνο πριν καν φτάσει στο κρεβάτι του το βράδυ. Αυτό όχι μόνο μπορεί να επηρεάσει τους κύκλους ύπνου, εμποδίζοντας έναν γρήγορο και ποιοτικό βραδινό ύπνο, αλλά μπορεί επίσης να αποτελεί ένδειξη συνδρόμου επαγγελματικής εξουθένωσης (burnout).
Υπάρχουν διάφοροι παράγοντες που σχετίζονται με την ξεκούραση στον καναπέ. Γι’ αυτό, αρκετοί ψυχολόγοι έχουν αναπτύξει μια γενικευμένη κατανόηση της εμπειρίας όσων αποκοιμιούνται στο σαλόνι του σπιτιού τους.
Σύμφωνα με την Εταιρεία Ύπνου, οι ηλικιωμένοι συχνά παραπονιούνται για πόνους στη μέση, που προέρχονται από κακή στάση σώματος κατά την ανάπαυση στον καναπέ. Επιπλέον, αυτά τα άτομα φαίνεται να έχουν κοινά χαρακτηριστικά προσωπικότητας όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο σχετίζονται με τους άλλους, διαχειρίζονται τον χρόνο ή εργάζονται.
Δυσκολία στη χαλάρωση
Η συνεχής εκτέλεση καθηκόντων μπορεί να εξαντλήσει ένα άτομο, ειδικά όταν πρόκειται για κάποιον που κάνει πολλές εργασίες ταυτόχρονα. Τα πολυάσχολα άτομα είναι πιο επιρρεπή στο να αποκοιμηθούν στον καναπέ. «Πρόκειται για άτομα που ζουν έντονα, έχουν πολλές ευθύνες ή δραστηριότητες ταυτόχρονα και, το βράδυ, νιώθουν ηθικά εξαντλημένα, αλλά αδυνατούν να αποσυνδεθούν», εξηγεί η Εταιρεία για τη Μελέτη του Ύπνου.
Πρόκειται για άτομα ιδιαίτερα απαιτητικά με τον εαυτό τους, που δεν μπορούν να χαλαρώσουν και να αφιερώσουν χρόνο για να απολαύσουν κάτι. Ζουν σε έναν διαρκή ρυθμό εκτέλεσης υποχρεώσεων, και όταν κάθονται στον καναπέ για να δουν τηλεόραση ή να χαζέψουν στο κινητό, το σώμα τους εκμεταλλεύεται την ευκαιρία για να ξεκουραστεί και καταρρέουν. Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Θετικής Ψυχολογίας, τα πολυάσχολα άτομα δυσκολεύονται να κλείσουν τη μέρα τους χαλαρώνοντας.
Το να μην επιτρέπουν στο σώμα τους έναν συνειδητό χρόνο ξεκούρασης είναι χαρακτηριστικό γνώρισμα όσων κοιμούνται σχεδόν καθημερινά στον καναπέ. Είναι άνθρωποι που προσπαθούν υπερβολικά και δεν δίνουν στον εαυτό τους «άδεια» για ανάπαυση. Σύμφωνα με το Ινστιτούτο, «σε αυτές τις περιπτώσεις ο ύπνος στον καναπέ αντιπροσωπεύει μια αποσύνδεση που υποκαθιστά ένα υγιές και προγραμματισμένο σχήμα ξεκούρασης».
Ο καναπές ως «σωσίβιο» στη μοναξιά
Το σαλόνι του σπιτιού μπορεί να μετατραπεί σε έναν ασφαλή χώρο για άτομα που έχουν την τάση να μένουν μόνα τους. Λειτουργεί ως γέφυρα ανάμεσα στην ημέρα και τη νύχτα, αποτρέποντας την περιπλάνηση στο υπνοδωμάτιο. Σύμφωνα με το Τμήμα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ, οι άνθρωποι συχνά προσπαθούν να αντισταθμίσουν την έλλειψη συναισθηματικών δεσμών μέσα από έναν συνεχή κοινωνικό αποκλεισμό.
Όσοι ζουν μόνοι ή δεν έχουν σταθερές, ισχυρές κοινωνικές σχέσεις τείνουν να βλέπουν τον καναπέ ως καταφύγιο για τα συναισθήματά τους. Το να ξαπλώνουν εκεί λειτουργεί ως ένα είδος «τελετουργίας» που δίνει μια ψευδαίσθηση του ανήκειν. Αυτή η συμπεριφορά μπορεί, επίσης, να συνδέεται με συμπτώματα άγχους ή προσωπικής ανικανοποίησης.
Μην αφήνεις για αύριο αυτό που μπορείς να κάνεις σήμερα
Το να καθαρίσει κανείς, να κάνει ντους ή να οργανώσει τα ρούχα του μπορεί να φαίνονται ως βαρετά πράγματα που πρέπει να γίνουν. Σύμφωνα με την Ένωση Συμπεριφορικής Ψυχολογίας, το να πέφτει κανείς εξαντλημένος στον καναπέ μπορεί να αποτελεί έναν έμμεσο τρόπο του νου να αποφύγει τις ευθύνες. Έναν τρόπο αναβλητικότητας, με την πρόθεση να γίνουν όλα αργότερα. Η άμεση χαλάρωση που προσφέρει ο καναπές μπορεί να διαταράξει τον κιρκάδιο ρυθμό όταν ο ύπνος διαρκεί πολλή ώρα. Πρόκειται για μια μορφή διάσπασης της αίσθησης μέρας και νύχτας με σκοπό την αναβολή των υποχρεώσεων.
Σύμφωνα με την Ένωση, «συνειδητά αποφεύγεται μια εργασία ή κατάσταση που προκαλεί δυσφορία ή βαρεμάρα, ακόμη κι αν πρόκειται για πράξεις αυτοφροντίδας». Η Εταιρεία Ύπνου προσθέτει ότι ο κατακερματισμός του ύπνου μπορεί να τον κάνει «λιγότερο αναζωογονητικό» και να προκαλέσει «συσσωρευμένη αίσθηση κόπωσης».
Πηγή: iefimerida.gr
