Του Γρηγόρη Μυστιλιάδη
Κι έπειτα μια όμορφη, ζεστή μέρα του Ιουνίου ξυπνάμε και αντιλαμβανόμαστε με τρόμο τι είναι αυτό που πραγματικά μας σοκάρει: τίποτα. Αυτό που εξάγω εγώ από την Παρασκευή, την ώρα που γράφω αυτές τις γραμμές, αυτό που εισέπραξα από τον κόσμο που συνομίλησα, διάβασα, είδα, άκουσα κατά τη διάρκεια της ημέρας, είναι ότι ουδείς είναι σοκαρισμένος από τα απανωτά κρούσματα βίας στη χώρα μας. Θλιμμένος, ναι. Οργισμένος, σίγουρα. Αηδιασμένος, ξεκάθαρα. Όμως το μόνο που πραγματικά σοκάρει είναι η συνειδητοποίηση ότι, κάπου στην πορεία μας μέσα από αυτή τη μεγάλη έρημο της αγριότητας που βιώνουμε στην καθημερινότητά μας, χάσαμε παντελώς την ικανότητά μας να νιώθουμε σοκ.
Το σοκ που είναι πάντα χρήσιμο. Το σοκ που μας ξυπνάει. Γιατί δεν είναι δυστυχώς ότι δεν ξέρουμε από βία. Όλη μας η ιστορία ως έθνος είναι πνιγμένη στο αίμα. Προφανώς και όχι εξ ολοκλήρου από δική μας ευθύνη. Είναι, όμως. Είναι η ζωή μας, η ανατροφή μας, το βίωμά μας. Είναι αυτό που οι γονείς μας προσπαθούσαν να μας διδάξουν να αποφεύγουμε, να φοβόμαστε, όταν ήμασταν μικροί. Μόνο που τα παιδιά μαθαίνουν πρώτα και πάνω απ’ όλα με το παράδειγμα, κι εμείς κοιτούσαμε γύρω μας ανθρώπους να μετράνε τη μαγκιά και το αντριλίκι τους με τα λεφτά, τις φωνές, τα μπράτσα. Ανθρώπους να πετάνε τη σκούφια τους για καυγά, έτοιμους να πιαστούν στα χέρια για ασήμαντη αφορμή, πρόθυμους να βρίσουν και να εξευτελίσουν το διπλανό για να φανούν ανώτεροι. Βλέπαμε βία παντού, βία κάθε είδους, και μεγαλώσαμε νιώθοντάς την ως αυτό ακριβώς που είναι: κομμάτι μας.
Τι είδαμε λοιπόν σήμερα; Είδαμε έναν ένστολο, έναν «άνδρα» που το καθήκον του είναι να υπηρετεί και να προστατεύει τον πολίτη, να χτυπά έναν άνθρωπο στο κεφάλι χωρίς τον παραμικρό δισταγμό. Χωρίς σκέψη , χωρίς αμφιβολίες, χωρίς πρόβλημα. Μια γυναίκα. Πισώπλατα. Είναι μικρή η ικανότητα των λέξεων να περιγράψουν το ειδεχθές της πράξης ενός τέτοιου θρασύδειλου ανθρωπάκου. Όμως για μας δεν είναι κάτι καινούργιο.
Είδαμε τις γυναίκες αυτές να γίνονται πρωτοσέλιδο στους Τάιμς της Νέας Υόρκης. Να ακούγονται ξανά φράσεις όπως «εικόνες ντροπής», «παγκόσμια κατακραυγή», «σάλος στην κοινή γνώμη» και άλλα τέτοια. Όμως ελάτε τώρα, για μας δεν είναι κάτι καινούργιο. Μάθαμε ότι ο ένστολος μπήκε σε διαθεσιμότητα, ότι ο νέος Υπουργός δεν θα ανεχτεί τέτοιες συμπεριφορές. Ότι στους κόλπους της Αστυνομίας, όπως και παντού, υπάρχουν και ανεγκέφαλοι. Μόνο που εγώ έχω δει και θυμάμαι ακόμα μια ζαρντινιέρα να ξυλοκοπά ένα παιδί, κι έχω ξανακούσει για «διαθεσιμότητες». Και όχι, ένας κλάδος ένοπλος δεν είναι όπως κάθε άλλος κλάδος. Ας είναι και λίγο ψυχάκιας ο περιπτεράς μου, το πολύ πολύ να στραβώσω και να παίρνω εφημερίδα από αλλού. Αν ο ψυχάκιας έχει ρόπαλο, χημικά και περίστροφο, κάποιος δεν κάνει καλά τη δουλειά του.
Κι ύστερα είδαμε κι άλλη φωτογραφία, με έναν άλλο αστυνομικό, με γάντια με μεταλλική επένδυση. Αυτά που προφανώς τα φοράει για να μην πονάνε τα χέρια του όταν παίρνει κάμψεις. Και έσπευσαν οι αρμόδιοι να ξεκαθαρίσουν ότι δεν προβλέπονται τέτοια γάντια από τον κανονισμό, λες και υπήρχε αμφιβολία. Και ότι ο εν λόγω άνδρας, που στέκεται μπροστά στην κάμερα με μια έκφραση μίσους στο πρόσωπο που ένας Θεός μπορεί να ξέρει σε τι οφείλεται, έτοιμος να «προστατεύσει», διώκεται, λέει πειθαρχικά. Προφανώς, τίποτα καινούργιο.
Και δεν είναι μόνο οι αστυνομικοί, απλά αυτοί είχαν σήμερα την τιμητική τους. Για το κερασάκι στην τούρτα, ο σεκιουριτάς που βγάζει τη φαλτσέτα για πλάκα και λύνει τις διαφορές του με ένα μαχαίρωμα στην ΕΡΤ. Απλά πράγματα και ωραία. Δεν είναι μόνο οι αστυνομικοί. Είναι ο καθένας μας, ο διπλανός μας, ο φίλος, ο συγγενής μας. Είναι όλα αυτά που επιλέγουμε να κάνουμε πως δε βλέπουμε. Όλα αυτά που έχουμε νομιμοποιήσει με την αδιαφορία και την ανεκτικότητα. Στο τέλος της ημέρας, αυτό που μένει είναι ότι είμαστε θυμωμένοι. Που βλέπουμε το ίδιο έργο σε επανάληψη, που τίποτα σε αυτόν τον τόπο δεν αλλάζει. Και ούτε θα αλλάξει και ποτέ. Γιατί το μεγάλο μας πρόβλημα είναι που χάσαμε πια τη δυνατότητα να θυμώνουμε όπως πρέπει, αρκετά και με συνέπεια. Τόσο ώστε να βρούμε το κουράγιο και να κοιταχτούμε καλά καλά, ο καθένας μόνος του, σε έναν καθρέφτη. Και να προσπαθήσουμε να θυμηθούμε την τελευταία φορά που ήμασταν περήφανοι για τον τόπο μας και τους ανθρώπους του. Σίγουρα θα είναι κάτι που θα περιλαμβάνει μπάλα. Ή κάτι με πολύ χαβαλέ. Η κάποια Eurovision. Σίγουρα, πάντως, τίποτα καινούργιο. Κωλοέλληνες, που έλεγε και ο Σαββόπουλος…
