Η πολιτική κόντρα του Ντόναλντ Τραμπ και του Έλον Μασκ απειλεί να πυροδοτήσει τη σοβαρότερη κρίση στην ιστορία της NASA.
Βασικός λόγος είναι η πρόταση του Λευκού Οίκου για δραστικές περικοπές στον προϋπολογισμό της διαστημικής υπηρεσίας, σε μια περίοδο κατά την οποία η NASA εξαρτάται ιδιαίτερα από ιδιωτικές εταιρείες όπως η SpaceX του Έλον Μασκ και η Blue Origin του Τζεφ Μπέζος.
Η διαστημική υπηρεσία δημοσίευσε το αίτημα προϋπολογισμού της προς το Κογκρέσο, το οποίο θα δει τη χρηματοδότηση των επιστημονικών έργων να μειώνεται σχεδόν κατά το ήμισυ. Σαράντα επιστημονικές αποστολές, οι οποίες βρίσκονται υπό ανάπτυξη ή ήδη στο διάστημα, πρόκειται να σταματήσουν. Ο Αμερικανός πρόεδρος έχει απειλήσει να αποσύρει ομοσπονδιακά συμβόλαια με την εταιρεία Space X του Μασκ.
Η μοναδική εξαίρεση στη γενική κατεύθυνση περικοπών είναι το πρόγραμμα αποστολής αστροναυτών στον Άρη, το οποίο λαμβάνει επιπλέον 100 εκατ. δολάρια.
Ο πρόεδρος Τραμπ έχει απειλήσει με ακύρωση των ομοσπονδιακών συμβολαίων της SpaceX, παρότι η NASA στηρίζεται στους πυραύλους Falcon 9 για ανεφοδιασμό του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού και σχεδιάζει να χρησιμοποιήσει το Starship για αποστολές στη Σελήνη και τον Άρη. Οι αμφιλεγόμενες αποφάσεις έχουν προκαλέσει αναστάτωση στην επιστημονική κοινότητα.
Ο δρ Σάιμεον Μπάρμπερ χαρακτήρισε την αβεβαιότητα ως «ανατριχιαστικό πλήγμα» για το ανθρώπινο διαστημικό πρόγραμμα, που απαιτεί σταθερότητα και μακροπρόθεσμο σχεδιασμό ,σύμφωνα με το BBC.
Επικριτές υποστηρίζουν πως η NASA χάνει τον πολυδιάστατο χαρακτήρα της, καθώς η νέα στρατηγική επικεντρώνεται αποκλειστικά στην ανταγωνιστική προσγείωση Αμερικανών στη Σελήνη πριν από την Κίνα και στην εξερεύνηση του Άρη. Ο δρ Άνταμ Μπέικερ τόνισε ότι η προτεραιότητα του Τραμπ είναι η «εθνική επίδειξη ισχύος» στο Διάστημα, με κόστος την επιστήμη.
Το Space Launch System (SLS) -ο ακριβότερος πύραυλος της NASA- πρόκειται να καταργηθεί σταδιακά, παρότι έχει κοστίσει δισεκατομμύρια. Η ελπίδα είναι ότι τα φθηνότερα και επαναχρησιμοποιήσιμα Starship και New Glenn θα αναλάβουν τον ρόλο του. Ωστόσο, οι καθυστερήσεις και αποτυχίες στις δοκιμές προκαλούν ανησυχίες για την αξιοπιστία τους. Αν η SpaceX και η Blue Origin απαιτήσουν επιπλέον χρηματοδότηση, το Κογκρέσο θα κληθεί να καλύψει το κενό, επισημαίνεται.
Το πλήγμα στην Ευρώπη
Όπως σημειώνει το BBC, η κρίση αγγίζει και την Ευρώπη. Συνεργασίες με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος, όπως η αποστολή δειγμάτων από τον Άρη και το ευρωπαϊκό ρόβερ Rosalind Franklin, κινδυνεύουν να ματαιωθούν. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος έχει δηλώσει ότι θα επιδιώξει μεγαλύτερη αυτονομία, αλλά βραχυπρόθεσμα οι απώλειες είναι μεγάλες – τόσο επιστημονικά όσο και επιχειρησιακά.
Τέλος, ιδιαίτερη ανησυχία υπάρχει για τις περικοπές στα προγράμματα παρατήρησης της Γης. Αυτά λειτουργούν ως «συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης» για την κλιματική αλλαγή. Ο δρ Μπέικερ προειδοποιεί ότι η κατάργησή τους θα μπορούσε να έχει μακροπρόθεσμες και επικίνδυνες συνέπειες για τον πλανήτη.
Η τύχη του προϋπολογισμού της NASA παραμένει αβέβαιη, καθώς το Κογκρέσο δεν έχει ακόμη εγκρίνει τις προτάσεις. Πολλοί ελπίζουν ότι θα μπλοκαριστούν οι περικοπές. Αν όμως εγκριθούν έστω και προσωρινά, η επαναφορά αποστολών που ακυρώθηκαν ενδέχεται να αποδειχθεί αδύνατη.
Πηγή: iefimerida.gr
