Οι δυνάμεις των ΗΠΑ έπληξαν τις τρεις κύριες πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, δήλωσε αργά χθες, Σάββατο, το βράδυ ο αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ και προειδοποίησε την Τεχεράνη ότι θα αντιμετωπίσει περισσότερες επιθέσεις, αν δεν συμφωνήσει στην ειρήνη.
Έπειτα από ημέρες συνομιλιών και πολύ πριν από τη λήξη της προθεσμίας των δύο εβδομάδων που ο ίδιος είχε θέσει, η απόφαση του Τραμπ να εμπλακεί στη στρατιωτική εκστρατεία του Ισραήλ εναντίον του Ιράν αντιπροσωπεύει μια μείζονα κλιμάκωση της σύγκρουσης.
«Τα πλήγματα ήταν μια θεαματική στρατιωτική επιτυχία», δήλωσε ο Τραμπ σε τηλεοπτική ομιλία του από το Οβάλ Γραφείο. «Οι σημαντικές εγκαταστάσεις πυρηνικού εμπλουτισμού του Ιράν εξαλείφθηκαν ολοκληρωτικά και πλήρως».
Στην ομιλία του, η οποία διάρκεσε λίγο περισσότερο από τρία λεπτά, ο Τραμπ είπε ότι το μέλλον του Ιράν έχει «είτε ειρήνη είτε τραγωδία» κι ότι υπάρχουν πολλοί άλλοι στόχοι που θα μπορούσαν να πληγούν από τις ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ.
«Αν η ειρήνη δεν έρθει γρήγορα, θα πλήξουμε αυτούς τους άλλους στόχους με ακρίβεια, ταχύτητα και επιδεξιότητα».
Οι ΗΠΑ προσέγγισαν χθες, Σάββατο, διπλωματικά το Ιράν για να πουν ότι τα πλήγματα είναι το μόνο που σχεδίασαν και ότι δεν έχουν στόχο να επιδιώξουν αλλαγή καθεστώτος, μετέδωσε το CBS News.
Ο Τραμπ δήλωσε πως οι αμερικανικές δυνάμεις έπληξαν τις τρεις κύριες πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν: στη Νατάνζ, στο Ισφαχάν και στο Φορντό. Είπε στο Fox News ότι το Φορντό επλήγη με έξι βόμβες για την καταστροφή μπούνκερ, ενώ 30 πύραυλοι Τόμαχοκ εκτοξεύθηκαν εναντίον άλλων πυρηνικών εγκαταστάσεων.
Αμερικανικά βομβαρδιστικά B-2 συμμετείχαν στα πλήγματα, δήλωσε στο Ρόιτερς αμερικανός αξιωματούχος που ζήτησε να μην κατονομασθεί.
«Ένα πλήρες φορτίο ΒΟΜΒΩΝ έπληξε την κύρια εγκατάσταση, το Φορντό», έγραψε σε ανάρτησή του ο Τραμπ. «Πάει το Φορντό».
«Το Ιράν πρέπει τώρα να συμφωνήσει να τελιώσει αυτόν τον πόλεμο», πρόσθεσε.
Το Ρόιτερς είχε μεταδώσει νωρίτερα χθες, Σάββατο, πως παρατηρήθηκαν κινήσεις βομβαρδιστικών B-2, τα οποία μπορούν να μεταφέρουν μεγάλες βόμβες που ειδικοί λένε ότι χρειάζονται για να πληγεί η εγκατάσταση του Φορντό, η οποία είναι θαμμένη κάτω από ένα βουνό νότια της Τεχεράνης. Δεδομένης της οχύρωσής του, είναι πιθανό να χρειαστούν ημέρες, αν όχι περισσότερο, πριν γίνει γνωστό το αποτέλεσμα των πληγμάτων.
Ιρανός αξιωματούχος, τον οποίο επικαλέσθηκε το πρακτορείο ειδήσεων Tasnim, επιβεβαίωσε ότι τμήμα της εγκατάστασης του Φορντό δέχθηκε «εχθρικά αεροπορικά πλήγματα».
Ο Χασάν Αμπεντινί, αναπληρωτής πολιτικός επικεφαλής της ιρανικής κρατικής ραδιοτηλεόρασης, είπε πως το Ιράν είχε εκκενώσει τις τρεις εγκαταστάσεις πριν από κάποιο καιρό.
«Τα αποθέματα εμπλουτισμένου ουρανίου έχουν μεταφερθεί από τα πυρηνικά κέντρα και δεν έχουν μείνει εκεί υλικά που, αν στοχοθετούνταν, θα προκαλούσαν έκλυση ραδιενέργειας και θα ήταν επιβλαβής για τους συμπατριώτες μας», δήλωσε στο τηλεοπτικό δίκτυο.
Ο ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου συνεχάρη τον Τραμπ για την «τολμηρή απόφασή» του.
«Η ιστορία θα γράψει ότι ο πρόεδρος Τραμπ ανέλαβε δράση για να αρνηθεί στο πιο επικίνδυνο καθεστώς του κόσμου (να αποκτήσει) τα πιο επικίνδυνα όπλα στον κόσμο», δήλωσε ο Νετανιάχου.
Ανεπιτυχής διπλωματία
Τα πλήγματα πραγματοποιήθηκαν ενώ το Ισραήλ και το Ιράν διεξήγαν εδώ και περισσότερο από μία εβδομάδα έναν αεροπορικό πόλεμο που είχε αποτέλεσμα θανάτους και τραυματισμούς και στις δύο χώρες.
Το Ισραήλ εξαπέλυσε τις επιθέσεις εναντίον του Ιράν λέγοντας πως θέλει να εξαλείψει κάθε πιθανότητα να αποκτήσουν οι Ιρανοί πυρηνικά όπλα. Το Ιράν λέει πως το πυρηνικό πρόγραμμά του είναι μόνο για ειρηνικούς σκοπούς.
Διπλωματικές προσπάθειες δυτικών χωρών για να σταματήσουν οι εχθροπραξίες αποδείχθηκαν ανεπιτυχείς. Ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες χαρακτήρισε τα χθεσινά πλήγματα «επικίνδυνη κλιμάκωση σε μια περιοχή που βρίσκεται ήδη στην κόψη του ξυραφιού - και άμεση απειλή για τη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια».
Τις τελευταίες ημέρες, δημοκρατικοί και μερικοί ρεπουμπλικανοί βουλευτές και γερουσιαστές είχαν υποστηρίξει πως ο Τραμπ πρέπει να πάρει άδεια από το Κογκρέσο των ΗΠΑ πριν δεσμεύσει τις αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις σε οποιαδήποτε μάχη εναντίον του Ιράν.
Ο ρεπουπλικανός πρόεδρος της Επιτροπής Ενόπλων Υπηρεσιών της Γερουσίας Ρότζερ Γουίκερ του Μισισίπι χειροκρότησε την επιχείρηση, όμως προειδοποίησε ότι οι ΗΠΑ έχουν τώρα να αντιμετωπίσουν «μπροστά τους πολύ σοβαρές επιλογές».
Ένας ρεπουμπλικανός βουλευτής, ο Τόμας Μάσι του Κεντάκι, δήλωσε απλώς: «Αυτό δεν είναι συνταγματικό».
Η δημοκρατική βουλευτής Αλεξάντρια Οκάσιο-Κορτές υποστήριξε πως αποτελεί «απολύτως και ξεκάθαρα λόγο για παραπομπή».
Πολλοί από το κίνημα MAGA του Τραμπ είχαν αντιταχθεί σε ενδεχόμενη εμπλοκή των ΗΠΑ σε στρατιωτικές επιχειρήσεις στο εξωτερικό. Ο σύμμαχος του Τραμπ Στιβ Μπάνον δήλωσε στο podcast του με τίτλο «War Room» (Αίθουσα Πολέμου) ότι η ομιλία του προέδρου πιθανόν δεν ήταν αυτό που ήθελαν να ακούσουν πολλοί υποστηρικτές του MAGA και κάλεσε τον Τραμπ να προσφέρει μια «βαθύτερη εξήγηση» για το λόγο για τον οποίο η ανάμιξη των ΗΠΑ ήταν απαραίτητη.
Ο σχολιαστής Τσάρλι Κερκ, σύμμαχος του Τραμπ, έγραψε στο X: «Η Αμερική υποστηρίζει τον Πρόεδρο Τραμπ».
Ο ισραηλινός εθνικός εναέριος χώρος έκλεισε μέχρι νεωτέρας «εξαιτίας των τελευταίων εξελίξεων», ανακοίνωσε σήμερα το πρωί η ισραηλινή αερολιμενική αρχή, μετά τους αμερικανικούς νυκτερινούς βομβαρδισμούς στο Ιράν.
«Ο εναέριος χώρος του κράτους του Ισραήλ έκλεισε εξαιτίας των τελευταίων εξελίξεων», αναφέρεται σε ανακοίνωση της αρχής, στην οποία διευκρινίζεται ότι «τα χερσαία σημεία διέλευσης [με την Αίγυπτο] και την Ιορδανία λειτουργούν κανονικά».
Το Ισραήλ είχε κλείσει τον εναέριο χώρο του στις 13 Ιουνίου, μετά την επίθεσή του εναντίον του Ιράν με την οποία ξέσπασε ο πόλεμος που βρίσκεται σε εξέλιξη ανάμεσα στο εβραϊκό κράτος και την Ισλαμική Δημοκρατία. Άνοιξε και πάλι την Παρασκευή για πτήσεις επαναπατρισμού Ισραηλινών που είχαν αποκλεισθεί στο εξωτερικό.
Η αντίδραση του Ιράν
Το Ιράν έχει δικαίωμα να αμυνθεί μετά τους αμερικανικούς βομβαρδισμούς σε πυρηνικές εγκαταστάσεις του, δήλωσε σήμερα ο επικεφαλής της ιρανικής διπλωματίας Αμπάς Αραγτσί, καταγγέλλοντας τα πλήγματα ως «εξωφρενικά» και υπογραμμίζοντας πως θα έχουν «συνέπειες χωρίς τέλος».
Σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα Χ, ο ιρανός υπουργός Εξωτερικών αναφέρει πως «οι ΗΠΑ, μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, διέπραξαν σοβαρή παραβίαση του Χάρτη του ΟΗΕ, του διεθνούς δικαίου και της Συνθήκης για τη Μη Διάδοση Πυρηνικών Όπλων», εξαπολύοντας επίθεση εναντίον πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν που εξυπηρετούν αποκλειστικά ειρηνικούς σκοπούς.
Όσα συνέβησαν τις πρώτες πρωινές ώρες της Κυριακής, αναφέρει ο ΥΠΕΞ του Ιράν, είναι «εξωφρενικά» και θα έχουν «συνέπειες χωρίς τέλος». «Κάθε μέλος του ΟΗΕ πρέπει να θορυβηθεί από αυτήν την εξαιρετικά επικίνδυνη, παράνομη και εγκληματική συμπεριφορά», τονίζει.
Επικαλούμενος τον καταστατικό χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και τις διατάξεις που επιτρέπουν μια θεμιτή αντίδραση σε νόμιμη άμυνα, ο Αραγτσί υπογραμμίζει πως «το Ιράν επιφυλάσσεται όλων των επιλογών του για την υπεράσπιση της εθνικής του κυριαρχίας, των συμφερόντων και του λαού του».
Πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ
