Του ΤΑΣΟΥ ΘΩΜΑ
Ο Εντουάρντο Νέζι έγινε συγγραφέας στα 31 του χρόνια. Ίσως να μην γινόταν ποτέ αν δεν γεννιόνταν στο Πράτο της Τοσκάνης. Την πάλαι ποτέ πρωτεύουσα της υφαντουργίας μίας χώρας που δίπλα στο πάνθεον των Τιντορέτο, Πουτσίνι ή Φελίνι μπορεί να τοποθετήσει τον Βερσάτσε, τον Αρμάνι ή τον Καβάλι. Ο Νέζι σε μία κορυφαία βιωματική και μυθοπλαστική καταγραφή της κρίσης, μας ταξιδεύει στο Πράτο της κρίσης, ξεδιπλώνοντας το νήμα μίας σταδιακής, μα σταθερής φθοράς με τελικό στάδιο την παρακμή.
Αυτή την παρακμή περιέγραφε το πρακτορείο Ρόιτερς σε ανάλυσή του: «Περισσότεροι από 120.000 Ιταλοί κατασκευαστές έχει βάλει λουκέτο και 1,2 εκατομμύρια βιομηχανικές δουλειές έχουν εξαφανιστεί από την αρχή του νέου αιώνα (..) Στα τελευταία 20 χρόνια ακόμη και η Ιαπωνία, με τις αποκαλούμενες «χαμένες δεκαετίες» της στασιμότητας, έχει αναπτυχθεί περίπου δύο φορές πιο γρήγορα απ’ την Ιταλία». Η πρόθεση του τίτλου εξόφθαλμή: «Πώς η Ιταλία μετατράπηκε σε μία καταδυόμενη οικονομία», γράφει το πρακτορείο, θέλοντας να μεταδώσει μία αίσθηση πως δεν απειλείται μονάχα η Βενετία με εξαφάνιση.
Ανάμεσα στον μαρασμό και την ανάμνηση μεγαλείου, ο Νέζι στοχάζεται: Πώς θα μπορούσαν όλα αυτά να έχουν αποφευχθεί. Μας εξιστορεί πως για πρώτη φορά κατέβηκε στο δρόμο και πιάστηκε χέρι με χέρι με τον διπλανό του, τον πρώην ανταγωνιστή του, τον άνθρωπο που τώρα τον καταλαβαίνει καλύτερα απ’ τον καθένα. Αυτόν που έχει χάσει ό,τι κι ο ίδιος. Και παραληρεί με οξυδέρκεια: «Δεν υπάρχει κανείς να μας ζητήσει συγγνώμη διότι καταδικαστήκαμε να είμαστε η πρώτη γενιά εδώ και αιώνες που θα ζήσει χειρότερα από τους γονείς της; Διότι μας έκαναν να γεννηθούμε και να χτίσουμε τα ιερά μας όνειρα περί ευζωίας κι ύστερα μας άφησαν χωρίς χρήματα και χωρίς δουλειά, ακριβώς τη στιγμή που ετοιμαζόμασταν να τα ζήσουμε, εκείνα τα όνειρα;».
Νέος αποδιοπομπαίος τράγος;
Μέσα απ’ αυτά τα χαμένα όνειρα μίας ολόκληρης γενιάς, η Ευρώπη σπέρνει τους σπόρους της καταστροφής της. Η συνέχεια της ανάλυσης του Ρόιτερς έχει σκοπό να τρομοκρατήσει: «Η χρονίως επισφαλής κατάσταση της Ιταλίας είναι μία απειλή για την Ευρώπη», γράφει. Η Ρώμη, η γενέτειρα της αναγέννησης και του ουμανισμού στον κολοφώνα της κρίσης έχει μετατραπεί σε απειλή για την Ευρώπη! «Σχεδόν τρία χρόνια μετά την κρίση που έφερε την ευρωζώνη στο χείλος της καταστροφής, το δημόσιο χρέος της Ιταλίας έχει σκαρφαλώσει στο 134% του ΑΕΠ, περισσότερο απ’ όλες της χώρες του ΟΟΣΑ εκτός από την Ιαπωνία και την Ελλάδα. Αν η χώρα δεν μπει σε ράγες ανάπτυξης, η Ρώμη δεν θα μπορεί να περιορίσει το χρέος της, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε χρεοκοπία και έξοδο από το ευρώ», αναφέρει κατά λέξη του Ρόιτερς, δείχνοντας πως μετά την Ελλάδα υπάρχει ένας νέος αποδιοπομπαίος τράγος. Μετά το Grexit έχει έρθει η ώρα για το It-exit και τα κανόνια του διεθνούς τύπου στοχεύουν το Κολοσσαίο.
Το πρακτορείο δεν έχει άδικο γράφοντας πως «οι πληγές της Ιταλίας είναι μυριάδες». «Μόλις κάνα δύο εταιρείες – η Fiat είναι η πιο προφανής – έχουν μείνει να ανταγωνίζονται τους ευρωπαϊκούς κολοσσούς όπως η Siemens, η Daimler ή η Alcatel. Ακόμη και η Fiat, η οποία φέτος ανακοίνωσε πως μεταφέρει τα διοικητικά της στην Ολλανδία και την φορολογική της βάση στην Βρετανία, δεν είναι η ατμομηχανή ανάπτυξης που ήταν κάποτε. Σήμερα, λιγότερα αυτοκίνητα κατασκευάζονται στην Ιταλία απ’ ότι στην Ισπανία, την Βρετανία, ακόμη και την Σλοβακία», αναφέρει.
Εκεί, όμως, που πέφτει έξω το πρακτορείο είναι στα… μαθηματικά της. Ναι, η Ιταλία δεν είναι η χώρα που ήταν. Το ενιαίο νόμισμα έπληξε καίρια την ανταγωνιστικότητά της με βαρύ τίμημα στην βιομηχανία της. Ωστόσο, ο μόνος τρόπος για να φύγει η Ιταλία από το ευρώ είναι να το αποφασίσει η ίδια! Αυτοκαταστροφικό θα ήταν για τις Βρυξέλλες ή το Βερολίνο να εξαπολύσουν τον επικοινωνιακό και οικονομικό πόλεμο που εξαπέλυσαν εναντίον της Αθήνας προς την Ρώμη. Μόνο του το… Βατικανό αρκεί να βάλει μπουρλότο σ’ όλη την Ευρώπη! Ο λόγος είναι πολύ απλός: Η Ευρώπη δεν μπορεί να σταθεί δίχως την Ιταλία. Πολιτικά, οικονομικά, ηθικά, πολιτιστικά. Όπως συμβαίνει, άλλωστε, και με τη μικρή μας χώρα.
