Συνέντευξη στη ΛΕΜΟΝΙΑ ΒΑΣΒΑΝΗ
Πώς μπορεί κανείς να ξεχωρίσει 100 τραγούδια ενός αγαπημένου του καλλιτέχνη; Ενός καλλιτέχνη που μετρά χρόνια στη μουσική σκηνή; Και τι γίνεται όταν αυτός ο δημιουργός βραβεύεται με Νόμπελ Λογοτεχνίας;
Μια μέρα του 2010 ο δημοσιογράφος Βύρωνας Κριτζάς σκέφτηκε να γράψει ένα βιβλίο που θα ανέλυε τα 100 καλύτερα κατ’ αυτόν τραγούδια του Bob Dylan, με τις ιστορίες πίσω από αυτά και τη σημασία τους.
Η βράβευση του Dylan με Νόμπελ λογοτεχνίας τον Οκτώβρη του 2016 έκανε το εγχείρημά του επίκαιρο και τον βοήθησε να βρει εκδοτικό οίκο. «Ευτυχώς ήρθε το Νόμπελ και σώθηκα!», σημείωσε ο ίδιος απαντώντας σε ερωτήσεις μας με αφορμή την παρουσίαση του βιβλίου του «Bob Dylan, 100 τραγούδια» (εκδ. Πατάκη) που έγινε την προηγούμενη Πέμπτη στο Public Τσιμισκή.
«Ο Dylan διέδωσε και εδραίωσε ένα υψηλό τραγούδι στο οποίο σημασία έχουν τα όσα εκφράζονται μέσα από τους στίχους», ανέφερε, απαντώντας σε ερώτησή μας για τη σημασία του έργου του καταξιωμένου ερμηνευτή.
-Πώς γεννήθηκε η ιδέα για το βιβλίο;
-Πίσω στο 2010, ξύπνησα μια μέρα και δεν είχα τι να κάνω. Για να μην πελαγώσω λοιπόν (και δεδομένου ότι είμαι δημοσιογράφος, επομένως η δουλειά μου είναι να γράφω), ξεκίνησα ένα βιβλίο το οποίο θα ανέλυε τα 100 καλύτερα κατ’ εμέ τραγούδια του Dylan, με τις ιστορίες πίσω από αυτά και τη σημασία τους. Μου φαινόταν λιγάκι παράξενο να μην υπάρχει ούτε ένα σύγχρονο βιβλίο στην Ελλάδα που να καταπιάνεται με το έργο αυτού του τεράστιου καλλιτέχνη. Πίσω λοιπόν από την προσωπική μου ανάγκη και τη ματαιοδοξία, υπήρχε η βεβαιότητα ότι το βιβλίο μου έχει λόγο ύπαρξης.
-Πόσο δύσκολο ήταν να επιλέξετε 100 τραγούδια;
-Καθόλου δύσκολο. Ξέρετε, εγώ έχω τρέλα με τη μουσική, οπότε τέτοιου είδους λίστες τις φτιάχνω στο μυαλό μου έτσι κι αλλιώς, για να περάσει η ώρα σε μια αίθουσα αναμονής, για να με πάρει ο ύπνος το βράδυ κλπ… Το δύσκολο ήταν να πείσω τους εκδοτικούς οίκους να ενδιαφερθούν. Ευτυχώς ήρθε το Νόμπελ και σώθηκα!
-Τι είναι αυτό που κάνει τη μουσική του Bob Dylan να ξεχωρίζει;
-Ας μην επικεντρωθούμε στη μουσική. Ο Dylan διέδωσε και εδραίωσε ένα υψηλό τραγούδι, στο οποίο σημασία δεν έχει το πόσο καλή φωνή διαθέτει ο τραγουδιστής ή το πόσο ευχάριστη είναι η μελωδία, αλλά τα όσα εκφράζονται μέσα από τους στίχους. Υπήρξαν κι άλλοι ασφαλώς παλιότερα, όμως στο σύγχρονο δυτικό τραγούδι, ο Dylan κυρίως το πέτυχε αυτό.
-Ποια είναι τα αγαπημένα σας κομμάτια του και γιατί;
-Το «You ‘re Gonna Make me Lonesome when you Go», γιατί είναι χαρούμενο και στεναχωρημένο ταυτόχρονα όπως εγώ. Επίσης το «Like a Rolling Stone», γιατί κοροϊδεύει τους πλούσιους, τους ξερόλες, τους σνομπ, φωνάζοντας πως «όταν δεν έχεις τίποτα/ δεν έχεις και τίποτα να χάσεις».
-Πόσο βοήθησε τη φήμη του βιβλίου η βράβευση του Bob Dylan με Νόμπελ Λογοτεχνίας;
-Χωρίς Νόμπελ, σίγουρα δεν θα είχα έναν μεγάλο εκδοτικό οίκο να με στηρίζει. Από την άλλη, o Dylan καλώς ή κακώς δεν είναι για όλους. Δεν θα γίνει ποτέ mainstream. Τώρα λοιπόν που ο θόρυβος του Νόμπελ κόπασε, νιώθω το βιβλίο μου να επιστρέφει σε ένα μικρό, μυημένο κοινό, που αναγνωρίζει τις αξίες πριν τις βραβεύσεις. Κι όσοι άλλοι θέλουν να έρθουν παρέα, ευπρόσδεκτοι… Πάντοτε τους θέλαμε. Αυτοί μας είχαν στην απέξω.
-Αν τον είχατε τώρα απέναντί σας τι θα του λέγατε;
-Θα τον ρωτούσα για την πρώτη σύζυγο και μούσα πολλών τραγουδιών του, τη Sara. Τι πήγε στραβά; Μιλάτε; Τη σκέφτεσαι ακόμα; Την αγαπάς; Δε νομίζω να μου απαντούσε, αλλά όταν δεν έχεις τίποτα, δεν έχεις και τίποτα να χάσεις…
Στο βιβλίο συμμετέχουν με κείμενά τους οι: Γιάννης Αγγελάκας, Φοίβος Δεληβοριάς, Αργύρης Ζήλος, Πάνος Κατσιμίχας, Κατερίνα Καφεντζή (Kafka), Μάκης Μηλάτος, Γιάννης Πετρίδης, Νίκος Πορτοκάλογλου, Διονύσης Σαββόπουλος, Χάρης Συμβουλίδης.
Επίσης περιλαμβάνονται 5 έργα του Αχιλλέα Ραζή, φιλοτεχνημένα ειδικά για την έκδοση.
