Skip to main content
Menu Αναζήτηση
espa-banner

«Ο John Cage όρισε στην τύχη κάποια στοιχεία των συνθέσεών του»

Ο Dani Joss και η Δροσιά Τριαντάκη μιλούν για το φετινό Unit Motives όπου 12 χορευτές από 6 χώρες χορεύουν έργα του John Cage στο Vitruvian Thing

Συνέντευξη στη ΛΕΜΟΝΙΑ ΒΑΣΒΑΝΗ

Η Die Wolke art group, για δεύτερη συνεχή χρονιά, παρουσιάζει στο Vitruvian Thing

(Πτολεμαίων 29Α, 4ος ορ. 54630, Θεσσαλονίκη) την πρωτοβουλία της με τίτλο «Unit Motives», για τη δημιουργία solo έργων σύγχρονου χορού πάνω σε μουσικά έργα μεγάλων συνθετών.

Φέτος, η διοργάνωση εξερευνά τις διαφορετικές κινητικές και χορογραφικές προσεγγίσεις στην ερμηνεία της μουσικής του John Cage, όπως και τις μεθόδους σύνθεσής του, με τη συμμετοχή 12 χορευτών από 6 χώρες! «Δώδεκα χορευτές, από την Ελλάδα και άλλες πέντε χώρες, θα παρουσιάσουν ο καθένας από μια σύντομη χορογραφία πάνω σε κάποιο έργο του Cage» μας είπαν με αφορμή τις παραστάσεις οι διοργανωτές της εκδήλωσης Dani Joss και Δροσιά Τριαντάκη. «Στόχος μας είναι να βρεθεί η χρηματοδότηση ώστε το Unit Motives να εξελιχθεί σε residency, και έτσι να μπορούμε να έχουμε μαζί μας νέους αλλά και εδραιωμένους χορευτές και χορογράφους για κάποιον καιρό, ώστε να δουλέψουμε μαζί τους από κοντά», ανέφεραν.

-Πρόκειται για το 2ο Unit Motives. Πώς γεννήθηκε η ιδέα για την παράσταση;

-Θέλαμε να πειραματιστούμε με την ιδέα και τα όρια της συλλογικής χορογραφίας, όσο και με την εμβάθυνση στον περιπετειώδη κόσμο της μουσικής του 20ου αιώνα. Καταλήξαμε σε αυτήν τη διοργάνωση, που καταλαμβάνει το χώρο μεταξύ φεστιβάλ και δομημένων παραστάσεων.

Ένα σύντομο σόλο, σαν συνθήκη, διευκολύνει τον πειραματισμό και την εμβάθυνση σε ένα σώμα ιδεών, το οποίο αντλούμε από το έργο του εκάστοτε συνθέτη που επιλέγουμε, καθώς δημιουργείται μια σχέση “1 προς 1” μεταξύ χορογράφου και θεματικού υλικού. Ταυτόχρονα, αναλαμβάνουμε την επιμέλεια της παράστασης σαν σύνολο, ώστε οι διαφορετικές προσεγγίσεις των συμμετεχόντων να αλληλοσυμπληρώνονται και να εξυπηρετούν το κεντρικό θέμα της διοργάνωσης, που δεν είναι άλλο από τη μελέτη και παρουσίαση του συνθετικού έργου.

Φέτος, διαλέξαμε να επικεντρωθούμε στον Αμερικανό αντιπρόσωπο της avant-garde, John Cage.

-Τι θα δούμε επί σκηνής;

-12 χορευτές, από την Ελλάδα και άλλες πέντε χώρες, θα παρουσιάσουν ο καθένας από μια σύντομη χορογραφία πάνω σε κάποιο έργο του Cage. Η επιλογή των κομματιών έχει διαμορφωθεί έτσι ώστε να είναι αντιπροσωπευτική όλων των χρονικών περιόδων του συνθέτη. Τα σόλο είναι φτιαγμένα με γνώμονα τόσο το συγκεκριμένο κομμάτι στο οποίο βασίζονται, όσο και τη γενικότερη φιλοσοφία που διέπει τα έργα του Cage. Πολλά από αυτά θα παρουσιαστούν με ζωντανή μουσική, με ψηφιακά προετοιμασμένο πιάνο και φωνή με ηλεκτρονική επεξεργασία. Δεδομένης της δημιουργικής ελευθερίας που δίνει ο Cage στις οδηγίες του, κάποια έργα έχουν διασκευαστεί με μέσα που δεν υπήρχαν στην εποχή τους. Για παράδειγμα, το κομμάτι In A Landscape θα εκτελεστεί με ήχο που παραπέμπει στα έργα των Harold Budd και Brian Eno.

Εκτός από την κυρίως παράσταση, θα υπάρχει και ένα happening, όπου θα παρουσιαστούν ζωντανά κομμάτια του Cage όπως τα Variations I, Aria, κ.α., και απροσδιόριστες κινητικές και θεατρικές δράσεις, στο πνεύμα των happenings των 60s και 70s που διοργάνωναν ο Cage με τον David Tudor.

Θα υπάρχει επίσης υλικό αναρτημένο στο χώρο που θα εξηγεί τις βασικές ιδέες και φιλοσοφία. Άλλωστε, ένας από τους στόχους μας είναι να συστήσουμε τον συνθέτη στο ευρύτερο κοινό.

-Γιατί επιλέξατε τη μουσική του John Cage;

-Κατ’ αρχήν η επιλογή μας περιορίζεται σε συνθέτες του 20ου αιώνα, καθώς η μελέτη αυτής της μουσικής περιόδου αποτελεί πάγιο αντικείμενο έρευνας της ομάδας μας. Ο John Cage, λόγω της στενής σχέσης του έργου του με την conceptual art (εννοιολογική τέχνη), προσφέρει άπλετο έδαφος, θεωρία, και κείμενα πάνω στα οποία μπορεί να βασιστεί μια κινητική διερμηνεία. Η σχέση του με τον χορογράφο Merce Cunningham ήταν επίσης καταλυτική στη συνεισφορά του στον σύγχρονο χορό σαν σύνολο.

Συγκεκριμένα, ο Cage, εμπνευσμένος τόσο από το βουδισμό Zen, όσο και από σύγχρονούς του καλλιτέχνες, ήθελε να κινηθεί μακριά από τη σύνθεση σαν προσπάθεια επίτευξης κάποιου αριστουργήματος, και προς τη δημιουργία τέχνης απαλλαγμένης από το “εγώ” του. Έτσι, χρησιμοποίησε μεθόδους τυχαιότητας όπως ζάρια, κέρματα, ή το αρχαίο Κινέζικο σύστημα μαντείας I-Ching, προκειμένου να ορίσει στην τύχη κάποια στοιχεία των συνθέσεών του, πολλές φορές σχεδόν τα πάντα! Επιπρόσθετα, η θέση του πως πραγματική ησυχία δεν υπάρχει, καθώς πάντα κάτι ακούγεται, τον οδήγησαν σε συνθέσεις όπως το 4’33”, όπου ο ερμηνευτής απλά περιμένει στο όργανό του για το αντίστοιχο χρονικό διάστημα, χωρίς να παράγει κανέναν ήχο: το κομμάτι επομένως αποτελείται από όλους τους ήχους που θα ακουστούν από το περιβάλλον, το κοινό, κτλ, και άρα είναι πλήρως μη σκόπιμο και απαλλαγμένο από συνθετικές επιλογές.

Αυτές οι ιδέες, πιστεύουμε, κάνουν τον John Cage ιδανικό υποψήφιο για το Unit Motives, καθώς είναι ιδιαίτερα δόκιμες σε κινητική ερμηνεία.

-Είναι μια παράσταση με διεθνείς συμμετοχές. Πώς έγινε η επιλογή των χορευτών και πώς διαμορφώθηκαν οι χορογραφίες;

-Η επιλογή έγινε μέσω ανοιχτού καλέσματος που δημοσιεύτηκε σε κάποιες ηλεκτρονικές εκδόσεις του χώρου του χορού, όπως και σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Οι αιτήσεις ήταν πολύ περισσότερες από όσες περιμέναμε, και επομένως η επιλογή, που έγινε βάσει σχετικής αίτησης με βίντεο, αρκετά δύσκολη.

Όπως πάντα, θέλαμε να προσφέρουμε αρκετές από τις θέσεις σε χορεύτριες/χορευτές και χορογράφους της Θεσσαλονίκης, στα πλαίσια των στόχων της Die Wolke art group να στηρίξει την τοπική δημιουργία. Οι χορογραφίες αυτών διαμορφώθηκαν από τους ίδιους, με μια διαδικασία επιμέλειας που περιλάμβανε κάποιες συναντήσεις, αποστολή υλικού εν εξελίξει μέσω βίντεο, και ανταλλαγή σημειώσεων. Κάναμε από την αρχή διαθέσιμα κάποια ερευνητικά υλικά, με τη μορφή αποσπασμάτων από σχετικά άρθρα, βιβλία, αναλύσεις.

Φέτος καταφέραμε και έχουμε μαζί μας και συμμετέχοντες από το εξωτερικό. Η συνεργασία με αυτούς έγινε με συμπληρωματική χρήση εργαλείων όπως το Skype, ως εναλλακτική της φυσικής τους παρουσίας. Στόχος μας είναι να βρεθεί η χρηματοδότηση ώστε το Unit Motives να εξελιχθεί σε residency, και έτσι να μπορούμε να έχουμε μαζί μας νέους αλλά και εδραιωμένους χορευτές και χορογράφους για κάποιον καιρό, ώστε να δουλέψουμε μαζί τους από κοντά.

-Ο χορός και η μουσική είναι δύο τέχνες που δεν γνωρίζουν σύνορα. Τι προκύπτει μέσα από την δική σας παράσταση και πώς χρησιμοποιήσατε τις δύο αυτές μορφές τέχνης;

-Σχεδόν σε όλες μας τις πρωτοβουλίες, είτε είναι παραστάσεις όπως τα Cascade και Discrete Works, είτε είναι διοργανώσεις σαν το Unit Motives, η μουσική δεν αποτελεί ποτέ απλά συνοδεία. Πάντα τη χρησιμοποιούμε ως βασικό εργαλείο για την ανάπτυξη της διαλεκτικής των κομματιών, και συχνά είναι εντελώς απαραίτητη για τη δόμηση νοημάτων, ανάπτυξη συναισθημάτων, και παροχή συμφραζομένων.

Στο Unit Motives, ο ρόλος της μουσικής είναι επιπρόσθετα και το θεματικό κέντρο. Οι συνθέτες του 20ου αιώνα είναι πολύ λιγότερο γνωστοί στο γενικό κοινό από όσο θα πίστευε κανείς και αισθανόμαστε πως, μέσα από μια τέτοια διοργάνωση, μπορούμε τα τους συστήσουμε στον κόσμο με έναν πρωτότυπο και προσιτό τρόπο.

Πάντα υπάρχει, φυσικά, και το ενδιαφέρον από δημιουργικής πλευράς: Μπορούν μέθοδοι και θεωρία που φτιάχτηκαν για να οργανώσουν ήχους να χρησιμοποιηθούν για να οργανώσουν κίνηση; Και, αν ναι, τι επιπλέον κατανόηση ή βάθος μπορεί να προσφέρει το αποτέλεσμα; Σε μια συλλογική διοργάνωση, σαν κι αυτή, σαφείς απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα υπάρχουν τόσες όσοι είναι και συμμετέχοντες! Ο καθένας διάλεξε διαφορετικό τρόπο προσέγγισης, διαφορετική συνθετική περίοδο, και διαφορετική ποιητική ή αισθητική σχέση με τη μουσική που ακούγεται. Ίσως η μόνη πραγματική απάντηση στην ερώτηση αυτή να μπορεί να δοθεί στην παράσταση…

Παραστάσεις Σάββατο 24 Μαρτίου 19:00 & 22:00 και Κυριακή 25 Μαρτίου 19:00 & 22:00.

Είσοδος: €10 προπώληση, €12 στην πόρτα. Προπώληση: IANOS στην πλ. Αριστοτέλους. 2310277004.

Και τις 2 μέρες, 21:00 με 21:30, θα πραγματοποιηθεί happening με ζωντανή μουσική και ταυτόχρονο θεατρικό/χορευτικό performance, στο χώρο UP, ακριβώς πάνω από το Vitruvian Thing. Είσοδος στο happening με απροσδιόριστη συνεισφορά.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ