Του Γιώργου Παπαδημητρίου
Καλοκαίρι χωρίς θερινό σινεμά γίνεται; Φυσικά και όχι, είναι η απάντηση κι ευτυχώς, στο θερινό σινεμά «Απόλλων», οι σινεφίλ ψυχές της πόλης μπορούν να βρουν ένα δροσερό καταφύγιο, μακριά από τις οικτρές επιλογές των Ελλήνων διανομέων, οι οποίοι απειλούν να μας βομβαρδίσουν για 3 ολόκληρους μήνες με νερόβραστες γαλλικές κομεντί και λοιπές σαχλαμάρες.
Το αφιέρωμα «Από τα καλοκαίρια που πέρασαν στο καλοκαίρι που έρχεται», το οποίο διοργανώνει το θερινό «Απόλλων» (Σαρανταπόρου 4) ολοκληρώνεται, λοιπόν, την Τετάρτη 6 Ιουνίου κι εσείς προλαβαίνετε ακόμη να απολαύσετε ορισμένα κινηματογραφικά διαμαντάκια:
Σάββατο 2 Ιουνίου – 23.00
Το κυνήγι του κλέφτη (1955), του Άλφρεντ Χίτσκοκ
Με τους Κάρι Γκραντ και Γκρέις Κέλι
Κινηματογραφική μεταφορά του ομότιτλου μυθιστορήματος του Ντέιβιντ Ντοτζ (David Dodge), το «Κυνήγι του Κλέφτη» είναι ένα καρουζέλ εικόνων που γυρνούν ασταμάτητα μπροστά στα μάτια μας. Μας γοητεύουν γιατί έχουν υπέροχα χρώματα, γιατί οι ήρωες κινούνται με χάρη και στιλ στον χώρο, γιατί οι δαντελένιες ατάκες διαδέχονται η μία την άλλη. Η στιλιστική αυτή έξαρση ουδόλως έχει ανάγκη από την πλοκή, που μπορεί να χαρακτηριστεί από προσχηματική ώς και απλοϊκή. Μία ταινία καλοπέρασης λοιπόν για τον Άλφρεντ Χίτσκοκ, ο οποίος αφήνει τους λαμπερούς τους πρωταγωνιστές να μας διηγηθούν ένα παραμύθι, ενώ ο ίδιος απασχολείται περισσότερο με άλλα ζητήματα.
Ας πούμε το πώς να πετύχει «το μπλε του σχιστόλιθου, το μπλε-γκρίζο, όπως μιας πραγματικής νύχτας», σύμφωνα με δικά του λόγια. Η εποχή κυνηγιού λοιπόν έχει ξεκινήσει και το πρώτο κυνηγητό υποκρύπτει τα δύο λανθάνοντα, αλλά διόλου δευτερεύοντα. Αρχικά, η γαλλική αστυνομία κυνηγά ένα κλέφτη πολυτελείας που ξαλαφρώνει πλούσιες ξιπασμένες κυρίες από το βαρύτιμο φορτίο τους, αναστατώνοντας τη γαλλική Ριβιέρα. Δεύτερον, έχουμε το κυνήγι που εξαπολύει ο δανδής πρώην σεσημασμένος κλέφτης Κάρι Γκραντ, γνωστός και ως Γάτος, ο οποίος αποφασίζει να κυνηγήσει… τον ίδιο του τον εαυτό. Σωστή κίνηση διότι ο τωρινός κλέφτης μιμείται με άκρα επιτυχία τις μεθόδους του, ρίχνοντας πάνω του όλες τις υποψίες. Τρίτον, το σύνηθες κυνήγι που απασχολεί τον Χίτσκοκ. Η αιχμαλωσία του αρσενικού που τριγυρνά ελεύθερο μέχρι να γραπωθεί στην απόχη μίας εκτυφλωτικά όμορφης ξανθιάς γυναίκας.
Η παγίδα λοιπόν έχει στηθεί και ο μέχρι πρότινος μοναχικός λύκος θα πέσει μέσα. Η σκηνή του φιλιού είναι έξοχα γυρισμένη, με τα πυροτεχνήματα να δένουν απόλυτα με τις κινήσεις των σωμάτων, οι οποίες μοιάζουν με παφλασμούς κυμάτων. Η ταυτότητα του κλέφτη θα αποκαλυφθεί σε ένα χορό μεταμφιεσμένων, ακριβώς στο μέρος δηλαδή όπου η ταυτότητα αποκτά μία έννοια σχετική, ενώ και το κυνηγητό στη στέγη μοιάζει με συνέχεια της χορογραφίας στην κυρίως πίστα. Η τελική σκηνή επισφραγίζει το αποτέλεσμα της αναμέτρησης. Δεν είναι πάντως η πρώτη φορά που η πανέμορφη Γκρέις Κέλι εγκλωβίζει τον ανδρικό χιτσκοκικό ήρωα, δίχως αυτός να πάρει μυρωδιά. Την προηγούμενη μόλις χρονιά είχε κάνει τα ίδια και τον Τζέιμς Στιούαρτ, στο “Rear Window”
Τρίτη 5 Ιουνίου – 21.15
Ο ταχυδρόμος (1964), του Μάικλ Ράντφορντ
Με τον Μάσιμο Τροΐζι, Μαρία Γκράτσια Κουτσινότα, Φιλίπ Νουαρέ
Μια ταινία που έχει αγαπηθεί δεόντως στη χώρα μας, και η ο οποία απέκτησε μια μακάβρια δόση εξτρά μελαγχολίας εξαιτίας του θανάτου του πρωταγωνιστή Μάσιμο Τροΐζι, μόλις μια μέρα μετά το πέρας των γυρισμάτων, σε ηλικία μόλις 41 ετών. Βασισμένη στο βιβλίο του Χιλιανού συγγραφέα Αντόνιο Σκάρμετα «Ο ταχυδρόμος του Νερούδα», η ταινία εξιστορεί τη φιλία και την επικοινωνία δια αλληλογραφίας του νεαρού ταχυδρόμου Μάριο Ρουόπολο (το όνομα παραπέμπει στην ιταλική λέξη “popolo”, που θα πει «λαός») με τον θρυλικό Χιλιανό ποιητή Πάμπλο Νερούδα (τον οποίο υποδύεται μαγευτικά ο Φιλίπ Νουαρέ), στη διάρκεια της εξορίας του δεύτερου, λόγω της επιβολής στρατιωτικής δικτατορίας από τον Αουγκούστο Πινοσέτ.
Ποίηση και πολιτική συμπλέκονται σε ένα μαγευτικό δίπολο, το οποίο ακόμη κι αν φαντάζει στον σημερινό θεατή ολίγον out of date, παίρνει αυτομάτως συγχωροχάρτι χάρη στην ανόθευτη νοσταλγία και τον αβίαστο ρομαντισμό που εκπέμπει. Μια παράδοξη σύνδεση που ενώνει σταδιακά δυο κόσμους φαινομενικά αγεφύρωτους και μακρινούς. Μια φιλία που υπερβαίνει το αρχικό στάδιο μαθητή και μέντορα και εξελίσσεται σε ένα μάθημα αγάπης, άφεσης και ψυχής. Ταυτόχρονα, ένας ύμνος στη γυναικεία ομορφιά και μια υπενθύμιση πως τα υψηλά ιδανικά δεν εδράζονται σε κάποια μεταφυσική ανταμοιβή, αλλά στην άσβεστη κι ολότελα χειροπιαστή δίψα για ζωή, έρωτα και ομορφιά.
Τετάρτη 6 Ιουνίου – 21.30
Ο πρωτάρης (1967), του Μάικ Νίκολς
Με τους Ντάστιν Χόφμαν και Αν Μπάνκροφτ
Η δεύτερη ταινία του Μάικ Νίκολς αφηγείται τις περιπέτειες ενός νεαρού κι άβγαλτου απόφοιτου του πανεπιστημίου, ο οποίος πέφτει θύμα αποπλάνησης από τη σαγηνευτική και ανάφτρα μητέρα της φιλενάδας του, η οποία –σαν να μην έφτανε αυτό- είναι συγχρόνως και η σύζυγος του βασικού συνεταίρου του πατέρα του. Ο Νίκολς, με όχημα μια εντέχνως αποσπασματική δομή και μπόλικα κωμικά τερτίπια -που τον έκαναν διάσημο επί μια δεκαετία στο θέατρο, τα καμπαρέ και την τηλεόραση- καμουφλάρει ένα δράμα ατελούς ενηλικίωσης σε συσκευασία κωμωδίας.
Το “The Graduate” ανήκει σε εκείνη την πάστα ταινιών που σήμανε την οριστική ρήξη του παλιού Χόλιγουντ με το νέο σινεμά. Μια γενιά δημιουργών από όλους τους χώρους πίεζε για να βγει στην επιφάνεια και να ασχοληθεί με τον πραγματικό κόσμο, και κυρίως τους νέους, με το μανιώδες και στροβιλιζόμενο angst που τους διακατείχε, με την ανάγκη για αποκοπή από τον ομφάλιο λώρο. Ο Ντάστιν Χόφμαν έγινε μια από τις παντιέρες αυτού του νέου κινηματογραφικού ήρωα: έξυπνος αλλά όχι και ξεφτέρι ή ιδιαίτερα ξύπνιος, ασχημούλης, ανασφαλής και βαρεμένος, με φωνή και στήσιμο κανονικού ανασφαλούς και άγουρου ανθρώπου, χωρίς την πόζα και την πρόζα του παλαιάς κοπής ήρωα.
Η ταινία βρίθει μεν από αρρυθμίες και οφθαλμοφανή κόλπα και τρικ, εντούτοις έχει κερδίσει δικαιωματικά τη θέση της στο πάνθεον της κινηματογραφικής ιστορίας. Από τη μυθική ατάκα “Mrs. Robinson, are you trying to seduce me?”, ώς τα τραγούδια των Simon και Garfunkel. Από την αδιανόητη χημεία μεταξύ του 29χρονου. Χόφμαν (που υποδυόταν έναν 20άρη) και της σπουδαίας Αν Μπάνκροφτ, η οποία στα 35 της ερμήνευε με μπρίο και ανατρεπτική θηλυκότητα την πλανεύτρα κυρία Ρόμπινσον ώς το φινάλε φαινομενικής ευτυχία που καμουφλάρει, μέσα στη σαρωτική αμηχανία του, ένα ενσταντανέ σπαρακτικής πίκρας και μετάνοιας.
ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ «ΤΥΠΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ»
