Της Λεμονιάς Βασβάνη
Απώλειες έως και 600.000€ την εβδομάδα μετρούν τα μουσεία σε όλη την Ευρώπη που παραμένουν κλειστά λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού. Συγκεκριμένα σύμφωνα με έρευνα που έγινε από το NEMOAmsterdam σε 650 Μουσεία από 41 χώρες μέχρι τις 3 Απριλίου 2020 για τις επιπτώσεις του COVID 19 στα ευρωπαϊκά μουσεία και κέντρα επιστήμης και τεχνολογίας, το 92% αυτών είναι κλειστά με ορισμένες εξαιρέσεις στη Σουηδία, την Αλβανία και την Αυστρία. Από την χώρα μας συμμετείχε το NOESIS .
Από τα μουσεία που παρέχουν στοιχεία, το 30% χάνει έως και 1000 ευρώ/εβδομάδα, 25% των μουσείων χάνουν μέχρι 5.000€ / εβδομάδα, 13% χάνουν μέχρι 30.000€/εβδομάδα, και 5% χάνουν πάνω από 50.000€/εβδομάδα.
Είναι ενδεικτικό πως μεγάλα μουσεία, όπως το Rijksmuseum, το Μουσείο Kunsthistorisches Βιέννης, το Μουσείο Stedelijk χάνουν μεταξύ 100.000€ και 600.000€ την εβδομάδα.
Άποψη από το Rijksmuseum. Πηγή: https://www.rijksmuseum.nl
Μερικά μουσεία, ειδικά τα μεγαλύτερα, καθώς και εκείνα που βρίσκονται σε τουριστικές περιοχές, έχουν αναφέρει μια απώλεια εισοδήματος 75-80%, με τις εβδομαδιαίες απώλειες να αθροίζουν μέχρι και εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ.
Αντίθετα ενισχύθηκε η διαδικτυακή παρουσία τους. Σύμφωνα με την έρευνα πάνω από το 60% των μουσείων έχουν αυξήσει την παρουσία τους στο διαδίκτυο από τότε που έκλεισαν λόγω μέτρων κοινωνικής αποστασιοποίησης, ενώ μόνο το 13,4 % έχουν αυξήσει τον προϋπολογισμό τους για τις διαδικτυακές δραστηριότητες. Τα περισσότερα μουσεία χρησιμοποιούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης περισσότερο από πριν, εξετάζουν το ενδεχόμενο να γίνουν πιο δραστήρια σε podcasts, ζωντανό περιεχόμενο και δημιουργία παιχνιδιών, ώστε να κρατήσουν πιο κοντά το κοινό τους.
Αναφορικά με το εργατικό δυναμικό περίπου το 70% των μουσείων αναφέρουν ότι έχουν αλλάξει καθήκοντα προσωπικού για να ικανοποιήσουν τις τρέχουσες ανάγκες.
Ωστόσο, κάποια μουσεία έθεσαν τις συμβάσεις τους με ελεύθερους επαγγελματίες σε αναμονή και τα περισσότερα έχουν σταματήσει εντελώς τα εθελοντικά τους προγράμματα. Το 80% των εργαζόμενων απασχολείται από το σπίτι.
Στο κομμάτι εσόδων ως εναλλακτικές πηγές εισοδήματος, πολλά μουσεία αναφέρουν την τρέχουσα ή μελλοντική πρόσβαση σε εθνικά προγράμματα χρηματοδότησης έκτακτης ανάγκης corona. Μουσεία από 12 χώρες είναι σε συζητήσεις για ένα ταμείο επείγουσας κουλτούρας.
«Όχι στη συσσώρευση γνώσεων – «Ναι» στην καλλιέργεια δεξιοτήτων»
Σχολιάζοντας τα αποτελέσματα της έρευνας ο γενικός διευθυντής του NOESIS κ. Αθανάσιος Κοντονικολάου δήλωσε στον «Τύπο Θεσσαλονίκης» πως «τα μουσεία και τα τεχνολογικά κέντρα αναζητούν νέες μεθόδους για ανάπτυξη ψηφιακών δραστηριοτήτων και εφαρμογών που θα χρειαστούν, ώστε τα παιδιά, και οι επισκέπτες εν γένει, να έχουν διαδραστικές εμπειρίες από φυσικό και ψηφιακό χώρο» Εστιάζοντας στο έργο του NOESIS είπε πως «ως Κέντρο Επιστημών προωθεί εκπαιδευτικές δράσεις μέσω STEM». «Ζούμε σε μια εποχή που τις γνώσεις μπορεί να τις βρει κανείς παντού και εύκολα αρκεί μέσω STEM να μάθει να προγραμματίζει την σκέψη. Δεν χρειάζεται να έχει κανείς terabyte γνώσεων. Πρέπει να καλλιεργήσει την σωστή μέθοδο σκέψης ώστε να αναπτύξει δεξιότητες».
Εξάλλου ο κ. Κοντονικολάου αναφέρει πως: «το ψηφιακό μουσείο δεν είναι μια μακρινή υπόσχεση ή μια πηγή αναξιοποίητων δυνατοτήτων, αλλά ότι η ψηφιακή πολιτιστική κληρονομιά και η ψηφιακή δέσμευση έχει αποδείξει την αξία της κατά τις τελευταίες εβδομάδες, φέρνοντας τους ανθρώπους μαζί, ενθαρρύνοντας τη δημιουργικότητα, την ανταλλαγή εμπειριών, προσφέροντας ένα εικονικό χώρο για την οικοδόμηση ιδεών από κοινού».
Να σημειωθεί πως η έρευνα δημοσιοποιήθηκε ενόψει της Διεθνούς Ημέρας Μουσείων 2020 (18 Μάη).
Από την έντυπη έκδοση της εφημερίδας "Τύπος Θεσσαλονίκης"
