*Της Λεμονιάς Βασβάνη | Από την έντυπη έκδοση "Τύπος Θεσσαλονίκης"
Σαράντα πέντε μάστοροι και 60 μαθητάδες,
γιοφύρι εθεμέλιωναν στης Άρτας το ποτάμι.
Ολημερίς το χτίζανε, το βράδυ εγκρεμιζόταν(…).
Πουλάκι εδιάβη κι έκατσε αντίκρυ στό ποτάμι,
δεν εκελάηδε σαν πουλί, μηδέ σαν χηλιδόνι,
παρά εκελάηδε κι έλεγε ανθρωπινή λαλίτσα:
Αν δε στοιχειώσετ' άνθρωπο γιοφύρι δε στεριώνει.
Ποιος δεν γνωρίζει «Το Γιοφύρι της Άρτας», το θρυλικό δημοτικό μας τραγούδι, στο οποίο αναφέρεται ότι για να θεμελιωθεί το επίμαχο έργο, απαιτούνταν μια ανθρωποθυσία;
Στην «Πετριχώρα» που παίζεται στο Θέατρο Τ από την Εταιρεία Θεάτρου DOT Ensemble (απολαύσαμε πέρυσι την βραβευμένη της παράσταση “100” στο Φεστιβάλ του Δήμου Θεσσαλονίκης “Ανοιχτή Θεατρική Σκηνή της Πόλης”), ζωντανεύει στη σκηνή η γνωστή ιστορία, με μια νέα πνοή.
Η παράδοση παντρεύεται αρμονικά με το θέατρο της επιτέλεσης. Με οδηγό την καλοδουλεμένη και εκφραστική κίνηση, τόσο σε μεμονωμένους ρόλους (σημ. μοναδική και πραγματικά τόσο αληθοφανής η Αριάδνη Κώστα ως πουλί), όσο και στο σύνολο του χορού (μάστορες, χωρικοί), εννέα σώματα ηθοποιών πάλλονται αρμονικά για να μας μεταφέρουν στο τραγικό σύμπαν των ηρώων.
Από την είσοδο του θεατή στο χώρο, ο χορός, με μέλη που έχουν δεμένα τα μάτια με μια μαύρη κορδέλα, μοιάζει σαν να τον εισάγει μέσα στην ιστορία που θα παρακολουθήσει. Θα μεταδώσει από την χαρά του έρωτα, μέχρι την πίεση των χωρικών για να βρεθεί λύση για το χτίσιμο του γεφυριού, έως και την θυσία και τον αποχαιρετισμό της Λυγερής. «Με την κίνηση των σωμάτων ηθοποιών διανθίζονται οι εικόνες και τα νοήματα της παράστασης», σχολίασε ο σκηνοθέτης Χάρης Θώμος.
Το αποτέλεσμα ενισχύεται από τα φωνητικά μέρη: μοιρολόγια, τελετουργικό κηδείας Ηπείρου, παραδοσιακά τραγούδια από μέρη της χώρας μας, πολυφωνικό στοιχείο.
Εδώ τις εντυπώσεις κλέβει κυριολεκτικά η Ευαγγελία Μπότση με την φωνή της. Στο άκουσμά της ο θεατής θα συγκινηθεί, θα νιώσει θλίψη για την άτυχη μοίρα της Λυγερής, που θα πρέπει να χάσει την ζωή της ώστε να μπορέσει να στεριώσει η πέτρα στο γεφύρι.
Ο Δημήτρης Κρίκος δίνει ένταση και δυναμισμό στην πάλη του πρωτομάστορα ανάμεσα στην αγάπη και το καθήκον.
Αντλώντας ως έμπνευση την ιστορία του δημοτικού τραγουδιού, σεβόμενος την παράδοση και γνωρίζοντάς την εις βάθος, ο σκηνοθέτης, σχολιάζει μέσα από την ματιά του το πώς οι μάστορες υπακούν την φωνή ενός πουλιού.
Γιατί άραγε δεν έχουν κάτι άλλο να αντιπροτείνουν στο παράλογο αίτημα; Γιατί δεν βάζουν την λογική μπροστά, παρά παρασύρονται στην οχλαγωγία που δημιουργείται από την σπίθα που ανάβει το πουλί και όταν τους ζητά να χυθεί ανθρώπινο αίμα δεν αντιδρούν; Πόσο παρόμοια είναι η στάση μας σήμερα στο να ακολουθήσουμε άμεσα μια φήμη δίχως να έχουμε αποδείξεις και να καταδικάσουμε εύκολα έναν άνθρωπο; Πώς συμπεριφερόμαστε απέναντι στον αδύνατο, σε αυτόν που δεν μπορεί να υπερασπιστεί τον εαυτό του;
«Το γεφύρι της Άρτας ήταν ένα έργο που δεν ολοκληρώνονταν. Στην ιστορία ουσιαστικά ένα άτομο δέχτηκε βία και θυσιάστηκε για το γεφύρι. Εμείς μέσα από την παράσταση θελήσαμε να δούμε το κομμάτι της βίας από τότε μέχρι και σήμερα», ανέφερε στο «ΤyposThes» ο κ. Θώμος.
Ο ίδιος έφτιαξε μια παράσταση που κερδίζει τον θεατή. Πυκνή, συγκινητική και καλοκουρδισμένη. Με έναν χορό που μεταφέρει συμβολισμούς. Για παράδειγμα από την αρχή τα υφάσματα που καλύπτουν τα σώματα, παραπέμπουν στο σάβανο, είναι μια αναφορά στην θυσία που θα δούμε αργότερα.
Στο έργο οι πολίτες του τόπου προτάσσουν το δικό τους συμφέρον, την θέληση για ένα καλύτερο αύριο, ένα πιο εύκολο εμπόριο, και ενδεχομένως περισσότερα κέρδη που αυτό θα αποφέρει, αντί για την ζωή ενός αθώου ανθρώπου. Η απόφαση αυτή δεν φαίνεται να τους βαραίνει. Ξεγελούν την άτυχη κοπέλα, λέγοντάς της να ντυθεί γοργά για να πάει γοργά στον άνδρα της, ώστε να μπορέσει να γίνει το έργο μια ώρα αρχύτερα.
Παράλληλα στην παράσταση γίνεται ένα σχόλιο στην βία που γεννά βία. Ο κύκλος μπορεί να συνεχιστεί αν δεν φανεί κάποιος πιο δυνατός για να τον σπάσει.
Η Λυγερή εδώ αναλαμβάνει αυτό τον ρόλο. Αρχικά λυπάται και κλαίει για την μοίρα της, καταριέται τους επιβάτες του γεφυριού που θα το διαβούν, καθώς λόγω του έργου αυτού στερείται την ζωή της. Στο τέλος όμως επικρατεί η σύνεση και η ανωτερότητα: δεν θέλει να βάψει τα χέρια της με αίμα ανθρώπων και να συνεχίσει αυτό τον κύκλο αίματος. Επιλέγει τον δρόμο της αγάπης.
Στην σημερινή εποχή που η μια γυναικοκτονία διαδέχεται την άλλη, και τα δελτία ειδήσεων έχουν γεμίσει με ανατριχιαστικές ιστορίες ενδοοικογενειακής βίας, ο θάνατος της Λυγερής φαντάζει ανατριχιαστικά επίκαιρος.
Στην Πετριχώρα (η λέξη χρησιμοποιείται στα Ηπειρώτικα για την μυρωδιά της γης μετά τη βροχή) το χώμα βρέχεται με δάκρυα του αποχωρισμού και της απώλειας, για να στεριώσει ένα πέτρινο γεφύρι.
Συντελεστές
Σκηνοθεσία: Χάρης Θώμος, Δραματουργία: Αμαλία Κοντογιάννη, Β.Σκηνοθέτη: Θεοχάρης Μπαϊρακταρίδης, Κίνηση: Μαριάνθη Ψωματάκη, Μουσική - Ηχοτοπία: Μάριος Αποστολακούλης, Διδασκαλία παραδοσιακού τραγουδιού: Νατάσα Τσακηρίδου, Φωτισμοί: Αθηνά Μπανάβα, Σκηνογραφία: Κατερίνα Κουκότα, Ενδυματολογία Νεφέλη Νικολαΐδη - Κατερίνα Κουκότα, Επικοινωνία: Μαρία Τότσκα, Γραφιστική επιμέλεια: Χάρης Θώμος, Φωτογραφία - Trailer: Γιώργος Ματζάρης, Παραγωγή: DOT Ensemble.
Επί σκηνής: Άννα Μαρία Γάτου, Νεφέλη Γκίκογλου, Γιούλη Ευθυμίου, Δημήτρης Κρίκος, Αριάδνη Κώστα, Ευαγγελία Μπότση, Λένα Νεστορίδου, Γεωργία Ποντσουκτσή, Θάνος Πουμάκης.
Πληροφορίες
Παραστάσεις: Κάθε Παρασκευή και Σάββατο στις 21:30, κάθε Κυριακή στις 20:00.
Τιμές εισιτηρίων:
15€ κανονικό
12€ φοιτητών, ανέργων, ΑμεΑ, πολυτέκνων, άνω των 65
8€ θεατρικές ατέλειες (μόνο από το ταμείο του θεάτρου, εφόσον υπάρχουν διαθέσιμα εισιτήρια)
12€ - ομαδικό 8+ άτομα.
Πληροφορίες / Κρατήσεις:
Στο 2310 854 333
Στα Social Media της DOT Ensemble (www.facebook.com/dotensemble,
https://www.instagram.com/dot.theater.greece/).
Εισιτήρια εδώ.
