Συνέντευξη στη ΛΕΜΟΝΙΑ ΒΑΣΒΑΝΗ
Ο Πολ Τζόνστον μάς χαρίζει μια ακόμη περιπέτεια του ήρωά του Άλεξ Μαύρου στα ελληνικά. Ενός κλασσικού νουάρ ντετέκτιβ, που είναι ελληνοσκοτσέζος, έχει μακριά μαλλιά, φοράει δερμάτινα και έχει ουδετερότητα και αντικειμενικότητα. Και που θα ασχοληθεί με μια υπόθεση αδικίας που προκάλεσαν οι Μεγάλες Δυνάμεις στην Ελλάδα.
Λίγο πριν την παρουσίαση του βιβλίου του «Το στίγμα της προδοσίας» που θα γίνει απόψε στις 19.00 στον Ιανό (Αριστοτέλους 7), μιλήσαμε με τον σκοτζέζο συγγραφέα, που ζει εδώ και χρόνια με την οικογένειά του στην Ελλάδα, για τα αστυνομικά μυθιστορήματα, τη Μάχη της Κρήτης και τα κοινά στοιχεία Ελλήνων και Σκοτσέζων.
-«Το στίγμα της προδοσίας» είναι η τέταρτη κατά σειρά περιπέτεια του Άλεξ Μαύρου και η πρώτη που μεταφράζεται από τις εκδόσεις Ψυχογιός. Έχει προηγηθεί και η κυκλοφορία του βιβλίου «Ο τελευταίος κόκκινος θάνατος» από άλλο εκδοτικό οίκο. Υπάρχει πρόθεση να μεταφραστούν τα υπόλοιπα βιβλία που έχουν ως ήρωα τον Ελληνοσκοτσέζο ντετέκτιβ;
-Ναι, το επόμενο βιβλίο στη σειρά Μαύρου («The Green Lady») θα εμφανιστεί του χρόνου από τις Εκδόσεις Ψυχογιός. Είναι βασισμένο στο 2004 και σχολιάζει τους Ολυμπιακούς Αγώνες και τη μόλυνση του περιβάλλοντος. Επίσης παρουσιάζει το μύθο της αρπαγής της Περσεφόνης στο σύγχρονο κόσμο.
-Πώς είχε προκύψει η ιδέα για «Το στίγμα της προδοσίας»;
-«Το Στίγμα της Προδοσίας» συνεχίζει τη γενική ιδέα της σειράς Μαύρου, δηλαδή τις καταστροφές και τις αδικίες που δημιούργησαν – και δημιουργούν - οι διάφορες Μεγάλες Δυνάμεις στην Ελλάδα. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, στο Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο οι Γερμανοί και οι Ιταλοί προσπάθησαν να κατακτήσουν την Κρήτη, και οι Βρετανία και οι σύμμαχοί της αντιστάθηκαν. Όμως δεν ήταν ανάγκη να γίνει μάχη, καθώς οι Γερμανοί είχαν τα μάτια τους στραμμένα στην επίθεση στη Σοβιετική Ένωση και οι Σύμμαχοι είχαν τεράστιο πρόβλημα με το Ρόμμελ στη Βόρεια Αφρική. Καλύτερα θα ήταν να αφήσουν τους γενναίους Κρητικούς μόνους τους. Βέβαια, αυτό το στοιχείο το συνδέω με το παρόν καθώς ο Μαύρος, ειδικός στην ανεύρεση αγνοούμενων ατόμων, ψάχνει για τη βοηθό μιας σταρ του σινεμά που κάνει ταινία για τη μάχη.
-Πώς συγκεντρώσατε τα στοιχεία για την συγγραφή του, και ειδικότερα αυτά για τη Μάχη της Κρήτης;
-Διάβασα πολύ για τη μάχη και για την αντίσταση που ακολούθησε – και στα ελληνικά και στα αγγλικά. Πάντα είχα υποψίες ότι οι πράξεις των βρετανών πρακτόρων δεν ήταν τόσο χρήσιμες όσο ισχυρίστηκαν οι ίδιοι. Αυτό βρήκα ότι είναι αλήθεια. Για τη μάχη την ίδια διάβασα απομνημονεύματα γερμανών αλεξιπτωτιστών και έφτιαξα το ημερολόγιο ενός χαρακτήρα στο βιβλίο.
-Έχετε δηλώσει σε παλαιότερη συνέντευξή σας ότι η Κρήτη έχει μια ιδιαιτερότητα σε σχέση με τα υπόλοιπα μέρη της Ελλάδας. Ποια ήταν τα στοιχεία που απαρτίζουν την ιδιαιτερότητα αυτή και πόσο καθόρισαν την εξέλιξη της ιστορίας του νέου σας βιβλίου;
-Όπλα! Ναρκωτικά! Βεντέτες! Όλα τα κλισέ! Όχι, έχω φίλους Κρητικούς και μου έχουν πει για τη ζωή και τα έθιμα της Μεγαλονήσου. Νομίζω ότι η Κρήτη έχει μια ιστορία αρκετά διαφορετική από άλλα μέρη της Ελλάδας, αρχίζοντας από τους Μίνωες και συνεχίζοντας μέχρι τους Ενετούς. Στο πανεπιστήμιο διάβασα τα έργα του Χορτάτση και του Κορνάρου που αποτελούν μια ιδιαίτερη παράδοση. Επίσης ο Μαύρος βρίσκει ότι οι Κρητικοί είναι πολύ καλοί φίλοι αλλά και πολύ επικίνδυνοι εχθροί.
-Πώς θα περιγράφατε τον ήρωά σας; Ποια τα ελληνικά και ποια τα σκοτσέζικα στοιχεία του;
-Ο Μαύρος είναι ο κλασσικός noir ντετέκτιβ, με ένα πόδι στην κοινωνία και ένα έξω – δηλαδή, έχει μια ουδετερότητα και μια αντικειμενικότητα που οι περισσότεροι άνθρωποι δεν έχουν. Η δικιά μου εμπειρία είναι ότι οι Σκοτσέζοι και οι Έλληνες έχουν πολλά κοινά στοιχεία – ειδικά ένα χιούμορ και μια μελαγχολία που εκφράζεται στη ποίηση και στη μουσική. Ο Μαύρος είναι λίγο αναρχικός παρόλο και δεν είναι μέλος πολιτικού κόμματος. Έχει μακριά μαλλιά, ένα μάτι διαφορετικό από το άλλο και δεν ξυρίζεται συχνά. Α, και πάντα φοράει μαύρο δερμάτινο μπουφάν.
-Στην εισαγωγή του βιβλίου γράφετε πως αυτό δεν είναι ένα βιβλίο για την κρίση όμως αφήνετε ανοιχτό το ενδεχόμενο να ασχοληθείτε με αυτό το θέμα μελλοντικά. Πιστεύετε ότι για να γράψει κανείς για ένα θέμα πρέπει να έχει μια χρονική απόσταση από αυτό; Υπάρχει με αυτό τον τρόπο μεγαλύτερη αντικειμενικότητα;
-Ναι, όντως νομίζω ότι χρειάζεται μια απόσταση. Μόλις τώρα αρχίζουμε να καταλαβαίνουμε τι έγινε το 2010. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορούμε να σχολιάζουμε τα γεγονότα όταν γίνονται, αλλά αυτό είναι περισσότερο δουλειά των δημοσιογράφων. Εγώ, ως συγγραφέας, προτιμώ να περιμένω πριν βγάζω συμπεράσματα.
-Το τελευταίο διάστημα τα αστυνομικά μυθιστορήματα γνωρίζουν μια άνθιση. Πού οφείλεται αυτό κατά τη γνώμη σας;
-Στη Βρετάνια και στην Αμερική αυτή η άνθιση άρχισε τη δεκαετία του 1980, με τα έργα του Thomas Harris, του James Ellroy, του Philip Kerr, του Michael Dibdin και του James Lee Burke. Βέβαια η P D James και η Ruth Rendell είχαν αρχίσει να διαμορφώνουν το είδος πιο πριν. Μέτα ήρθαν η Val MacDermid, ο Ian Rankin και άλλοι σημαντικοί…σκοτσέζοι… Και τώρα οι Έλληνες συγγραφείς έχουν καταλάβει ότι το αστυνομικό είναι το τέλειο όχημα για την εξερεύνηση της κοινωνίας.
-Ποιοι είναι οι δικοί σας αγαπημένοι συγγραφείς;
-Έχω δεκάδες, αρχίζοντας από τον Όμηρο και τον Αριστοφάνη και καταλήγοντας με τον Kundera, τον Calvino και to Skvorecky. Όσον αφορά το αστυνομικό, αγαπάω τον Conan Doyle, τον Hammett και το Chandler. Αλλά ο πιο αγαπημένος μου συγγραφέας είναι ο Γιώργος Σεφέρης.
