Σωτήρης Μπαμπατζιμόπουλος
Αξιολόγηση: ***½
Σκηνοθεσία: Άντον Κόρμπιν
Παίζουν: Φίλιπ Σέιμουρ Χόφμαν, Ρέιτσελ ΜακΆνταμς, Ρόμπιν Ράιτ, Γουίλεμ Νταφόε
Διάρκεια: 122΄
Ο Ίσα, ένας μουσουλμάνος Τσετσένος λαθρομετανάστης φτάνει στο Αμβούργο, και στις μυστικές υπηρεσίες χτυπάει συναγερμός. Σύμφωνα με τις πληροφορίες που καταφτάνουν από τη Ρωσία πρόκειται για τρομοκράτη και πρέπει οπωσδήποτε να συλληφθεί. Ο φοβισμένος Ίσα έρχεται σε επαφή με μια νεαρή δικηγόρο κι έναν διευθυντή τράπεζας, προκειμένου να ζητήσει άσυλο. Εντωμεταξύ ο Γκίντερ (ο Φίλιπ Σέιμουρ Χόφμαν στο ρόλο), ο υπεύθυνος της μυστικής υπηρεσίας του Αμβούργου, πιστεύει πως ο Ίσα ίσως δεν είναι αυτός που πιστεύουν όλοι πως είναι και χρειάζεται χρόνο για ξεδιαλύνει το κουβάρι και να φτάσει σε κάποιο πολύ μεγαλύτερο κεφάλι. Μόνο που ο χρόνος πιέζει, η αμερικανική πρεσβεία δεν αστειεύεται και τα πράγματα σπανίως είναι αυτό που φαίνονται.
Η ταινία βασίζεται στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Τζον Λε Καρέ (άλλες εξαιρετικές ταινίες που βασίστηκαν στις νουβέλες κατασκοπείας του είναι: «Ο κατάσκοπος που γύρισε από το κρύο», «Ο επίμονος κηπουρός» και «Κι ο κλήρος έπεσε στον Σμάιλι»). Στο σύμπαν κατασκοπείας του Λε Καρέ, δεν υπάρχουν υπερκατάσκοποι που κάνουν ακροβατικά, ρίχνουν τις γυναίκες στο κρεβάτι με ένα βλέμμα και σκοτώνουν αβέρτα όποιον βρεθεί στο διάβα τους, καθώς έχουν την άδεια να σκοτώνουν. Στο σύμπαν του Λε Καρέ υπάρχουν σκιές κάτω από έναν τεράστιο ιστό αράχνης που σκεπάζει τον ουρανό. Σε αυτόν τον ιστό είναι μπλεγμένοι οι κατάσκοποι, οι οποίοι δεν μπορούν να απεγκλωβιστούν και οι οποίοι κυνηγούν φαντάσματα τόσο του παρόντος όσο και του παρελθόντος. Κι όσο πιο πολύ κινούνται, τόσο πιο πολύ κολλάνε.
Στο ζοφερό σύμπαν της ταινίας, λοιπόν, το να είσαι κατάσκοπος δεν είναι κουλ, αλλά μια κατάρα που δεν ζήτησες. Δεν υπάρχουν υπερσύγχρονα γραφεία, αλλά μικρά, ασφυκτικά, υποφωτισμένα, καπνισμένα δωματιάκια, τίγκα στο χαρτομάνι, βγαλμένα από έναν καφκικό εφιάλτη. Ο Γκίντερ δεν είναι ένας κυνικός γόης, αλλά ένας απογοητευμένος άντρας με κοιλιά, αξυρισιά και πρησμένα από την αϋπνία μάτια, που έχει μάθει να ζει στις σκιές. Η ομάδα του δεν είναι πολυπληθής, αλλά αποτελείται ουσιαστικά από δύο ακόμα άτομα. Ο Φίλιπ Σέιμουρ Χόφμαν μαγνητίζει υποδυόμενος τον υποτονικό Γκίντερ μέχρι το κάπως προβλέψιμο, αλλά πολύ δυνατό φινάλε. Και η αλήθεια είναι πως λόγω των συγκυριών, στο φαντασιακό υποσυνείδητο του θεατή η περσόνα του Γκίντερ ταυτίζεται ή τουλάχιστον συνδέεται με την εικόνα που ενδεχομένως πλέον έχουμε πλάσει για τον ηθοποιό. Ο ατημέλητος Γκίντερ καπνίζει ασταμάτητα, βρίσκεται μονίμως με ένα ουίσκι στο χέρι, είναι υπερβολικά αυστηρός με τον εαυτό του και είναι παντελώς μόνος, παρά τις προσπάθειες κάποιων να τον προσεγγίσουν.
Υπάρχει ακόμα ένα ενδιαφέρον κομμάτι στην ταινία, το οποίο είναι ο τρόπος με τον οποίο πραγματεύεται την τρομοκρατία. Με σαφήνεια δηλώνει πως ο κίνδυνος για το δυτικό κόσμο είναι υπαρκτός, αλλά από την άλλη είναι ομιχλώδες το τοπίο όσον αφορά το ποιος είναι ποιος. Επίσης, όπως και να το κάνουμε, το κυνήγι της τρομοκρατίας, όπως και κάθε εμμονικό κυνήγι, θυμίζει το κυνήγι μάγισσας. Όλοι μπορούν μέσα σε μια νύχτα να στοχοποιηθούν αρκεί να κρατάνε μια σκούπα…
Προσέξτε λίγο την πλοκή στην αρχή για να μην χαθείτε και μετά απλώς απολαύστε μια από τις τελευταίες εμφανίσεις του Φίλιπ Σέιμουρ Χόφμαν. Η ταινία δεν φτάνει το επίπεδο της ταινίας «Κι ο κλήρος έπεσε στον Σμάιλι» του Τόμας Άλφρεντσον (κάτι το οποίο θα αποτελούσε επίτευγμα), αλλά είναι τίμια, επαγγελματική και αρκούντως ασφυκτική.
