«Σε δυσμενέστερη κατάσταση σε σύγκριση με το 1978 που έγινε ο μεγάλος σεισμός, βρίσκεται η Θεσσαλονίκη», προειδοποιεί ο καθηγητής Γεωφυσικής του ΑΠΘ Κώστας Παπαζάχος με δηλώσεις του στο typosthes.gr. Με αφορμή τις χθεσινές δηλώσεις για επικείμενο μεγάλο σεισμό στην Ελλάδα, ο έγκριτος σεισμολόγος εξηγεί ότι η χώρα μας είναι αποδεδειγμένο ότι διατρέχει σταθερά κίνδυνο για μεγάλους σεισμούς και κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για «τραγική κατάσταση στην αντισεισμική προστασία στη Θεσσαλονίκη».
«Η Θεσσαλονίκη βρίσκεται σε χειρότερη θέση από όλη τη Βόρεια Ελλάδα σε περίπτωση ισχυρού σεισμού. Μάλιστα, είναι σε ακόμη χειρότερη κατάσταση από την εποχή του μεγάλου σεισμού, το 1978», δήλωσε ο κ. Παπαζάχος. Μετά τον μεγάλο σεισμό, πολλά κτήρια αφέθηκαν στην τύχη τους και δεν επισκευάστηκαν, ενώ άλλα ούτε καν ελέγχτηκαν. Παράλληλα, τις τελευταίες δεκαετίες η πόλη μας επεκτάθηκε ανατολικά και δυτικά με πολλά νέα κτήρια. «Δεν χτίστηκαν με αντισεισμικές προδιαγραφές, ήταν αυθαίρετα χωρίς άδεια, χωρίς συγκεκριμένες αναλύσεις. Ταυτόχρονα, από την εποχή του μεγάλου σεισμού, έχουμε γεμίσει αμάξια, δεν υπάρχει συγκεκριμένο σχέδιο για πως θα κινηθεί ο πληθυσμός σε περίπτωση σεισμού, ακόμη και οι ασκήσεις στα σχολεία σταμάτησαν», εξηγεί ο κ. Παπαζάχος.
«Η αλήθεια είναι ότι είμαστε πολύ πίσω στα θέματα αντισεισμικής προστασίας και κανείς δεν μπορεί να προβλέψει αν θα αντέξουν πολλά κτήρια στην περίπτωση μεγάλου σεισμού. Πάντως, πρόνοια δεν υπάρχει, ούτε και σχεδιασμός και όντως η χώρα μας είναι σε μια εξαιρετικά σεισμογενή περιοχή. Αυτή είναι η πραγματικότητα μας ως χώρα», προειδοποιεί ο έγκριτος σεισμολόγος.
Κάθε μέρα σεισμός στην Ελλάδα
Περίπου 30-50 σεισμικές δονήσεις καταγράφονται στους σεισμολογικούς σταθμούς της χώρας και εντοπίζονται σε διάφορες περιοχές. Μόνο που ευτυχώς είναι μικρής έντασης, τις περισσότερες φορές ούτε τις αντιλαμβανόμαστε. Εξάλλου, «η σεισμικότητα στην Ελλάδα είναι σταθερά υψηλή εδώ και εκατομμύρια έτη. Αποτελεί επιστημονικό, αλλά και κοινωνικό παραλογισμό να νομίζουμε ότι αυτό θα αλλάξει τα επόμενα έτη» ξεκαθαρίζει ο καθηγητής Παπαζάχος.
«Είναι ό,τι πιο φυσιολογικό συμβαίνει» προσθέτει με απόλυτη ψυχραιμία και ηρεμία. Μπορεί για όλους εμάς ένας σεισμός να προκαλεί φόβο, άγνωστο, ανασφάλεια, να αισθανόμαστε απροστάτευτοι, ανυπεράσπιστοι και ευάλωτοι, ωστόσο οι ειδικοί επιστήμονες τον σεισμό τον ερμηνεύουν εντελώς διαφορετικά.
Πολλοί είναι εκείνοι που θεωρούν ότι σεισμολόγοι παρατηρούν, κρίνουν, διαπιστώνουν και τέλος, ξέρουν. Γνωρίζουν το πότε, το πού, αλλά δεν μας το ανακοινώνουν, δεν μας το γνωστοποιούν. Κρύβεται κάτι πίσω από την καταγραφή ασθενών ή ισχυρών δονήσεων από τους σεισμογράφους; «Θα πρέπει να τονιστεί ότι σήμερα δεν υπάρχει η επιστημονική γνώση να ξέρουμε με την επιθυμητή ακρίβεια το πού και πότε θα γίνει σεισμός. Γνωρίζουμε όμως με αρκετή ακρίβεια τις αναμενόμενες βλάβες σε επίπεδο 50ετίας στον ελληνικό χώρο και η γνώση αυτή έχει ενσωματωθεί στους ισχύοντες αντισεισμικούς κανονισμούς. Άρα υπάρχει επαρκής προστασία από τους ισχυρούς σεισμούς, αρκεί να χτίζουμε σπίτια με τη σωστή αντισεισμική προστασία» διευκρινίζει ο κ. Παπαζάχος.
Τι θα συμβεί στη χώρα
Όσο για το τι θα συμβεί στην Ελλάδα και τι πρέπει να περιμένουμε ο καθηγητής Γεωφυσικής υπογραμμίζει ότι «στην Ελλάδα έχουμε κατά μέσο όρο ένα σεισμό με μέγεθος 6.3 ή μεγαλύτερο. Λέγοντας κατά μέσο όρο, εννοούμε ότι μπορεί ένα και δύο έτη να έχουμε μικρότερους μέγιστους σεισμούς και σε μία επόμενη χρονιά να έχουμε 2 ή και 3 ισχυρούς σεισμούς. Υπήρχαν περίοδοι στον ελληνικό χώρο με μειωμένη ή αυξημένη σεισμικότητα, π.χ. η δεκαετία 1950-1060 είχε μερικούς από τους καταστρεπτικότερους σεισμούς του 20ου αιώνα στην Ελλάδα, όπως π.χ. το μεγαλύτερο σεισμό της Ευρώπης τον 20ο αιώνα (Αμοργός, μεγέθους 7.5 Ρίχτερ). Όμως, στο επίπεδο της ανθρώπινης ζωής (75-80 έτη σήμερα στην Ελλάδα) η μέση σεισμικότητα είναι πρακτικά αμετάβλητη. Άρα, η προφανής απάντηση είναι ότι μεγάλους σεισμούς περιμένουμε πάντοτε στην Ελλάδα, και θα συμβούν είτε το θέλουμε είτε όχι».
Όσο για το ποιες περιοχές όμως βρίσκονται στο «κόκκινο» όσον αφορά μιας μικρής ή μεγαλύτερης έντασης σεισμικής δόνησης ο κ. Παπαζάχος δηλώνει ότι «η έρευνα πάνω στα θέματα της πρόγνωσης των σεισμών, κατά συνέπεια και των συνεπειών τους, έχει δείξει ότι παραμένει προς το παρόν εντελώς ανέφικτος ο στόχος της βραχυπρόθεσμης πρόγνωσης, δηλαδή δεν μπορούμε να ξέρουμε τις επόμενες ημέρες ή εβδομάδες το που, πότε και πόσο μεγάλος σεισμός θα συμβεί στην Ελλάδα ή οπουδήποτε αλλού. Η γνώση αυτή δεν υπάρχει, ούτε στην Ελλάδα, ούτε σε παγκόσμιο επίπεδο. Η μακροπρόθεσμη πρόγνωση (επίπεδο δεκαετιών) έχει επιτευχθεί εδώ και πολλά χρόνια και (αν και έχει ακόμα προβλήματα) έχει ενσωματωθεί στους αντισεισμικούς κανονισμούς».
Γιώργος Καλλίνης
