Εγκρίθηκε από το Δημοτικό Συμβούλιο το δάνειο των 20 εκατομμυρίων ευρώ από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, μετά από πολύωρη συνεδρίαση όπου και υπήρξε μεγάλη κόντρα ανάμεσα στον Γιάννη Μπουτάρη και τον Σταύρο Καλαφάτη (δείτε ΕΔΩ και ΕΔΩ), αλλά και απόλυτη διαφοροποίηση από τον Κωνσταντίνο Ζέρβα (δείτε ΕΔΩ).
Ο Κωνσταντίνος Ζέρβας ήταν το μοναδικό όχι από την παράταξη Μπουτάρη, ενώ θετικά ψήφισε η Ρία Καλφακάκου και η Μαρία Αγαθαγγελίδου (Ανοιχτή Πόλη) και ο Μάκης Στεργίου (Συμμαχία Πολιτών). Αρνητικά ψήφισαν ο Γιώργος Αβαρλής (Ανοιχτή Πόλη), Γιάννης Δελής και Μιχάλης Κωνσταντινίδης (Λαϊκή Συσπείρωση), Μόνικα Αϊβαζόγλου (Γειτονιές σε Δράση) και ο Κωνσταντής Σεβρής (Μένουμε Θεσσαλονίκη). Ο Σταύρος Καλαφάτης και η παράταξη Εντάξει αποχώρησαν πριν από την ψήφιση.
Οι τοποθετήσεις των δημοτικών παρατάξεων
Η επικεφαλής της παράταξης «Θεσσαλονίκη - Ανοιχτή Πόλη», Ρία Καλφακάκου, ζήτησε να ανακοινωθεί στο δημοτικό συμβούλιο ο συνολικός σχεδιασμός των έργων, προσθέτοντας πως θα πρέπει να έχουν διαχρονική αξία ώστε να αξιοποιηθούν τα χρήματα προς όφελος των πολιτών.
Ο Γιάννης Δελής από τη «Λαϊκή Συσπείρωση», καταψήφισε κάνοντας λόγο για «νέο υπέρογκο δανεισμό, με το λογαριασμό να στέλνετε στο λαό», ενώ ο Μάκης Στεργίου από την παράταξη «Συμμαχία Πολιτών» υπερψήφισε το δάνειο, ζητώντας όμως ενημέρωση από την ΕΤΕπ.
Σε αντίθετη κατεύθυνση κινήθηκε η Μόνικα Αϊβάζολγου από τις «Γειτονιές σε Δράση», τονίζοντας πως καταψηφίζει και πως «θλιβόμαστε γιατί βλέπουμε μια παράταξη που την στηρίξαμε στο β' γύρο των εκλογών να υποκύπτει σε λογικές που θυμίζουν παλαιότερες εποχές». Ο Κωνσταντής Σεβρής από την παράταξη «Μένουμε Θεσσαλονίκη», ανέφερε με τη σειρά του πως «το δάνειο δεν είναι αναπτυξιακό, δεν είναι αναγκαίο, δεν είναι το τζόκερ που μας έπεσε, είναι πολιτικό».
Μπουτάρης: Πώς καταλήξαμε στα 20 εκατομμύρια
Όπως διευκρίνισε ο Δήμαρχος, Γιάννης Μπουτάρης, η ΕΤΕπ δεν είναι μια τράπεζα με την κλασσική έννοια, αλλά ένας χρηματοδοτικός οργανισμός που διαχειρίζεται κονδύλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όπως ανέφερε, πρόκειται για μια μεγάλη αλλαγή στο σκεπτικό της ΕΕ, η οποία πλέον προσανατολίζεται στη χρηματοδότηση προγραμμάτων με επιστροφή των πόρων αυτών, μέσω ευνοϊκών δανειακών συμβάσεων, όπως είναι και η περίπτωση του χρηματοδοτικού εργαλείου JESSICA, αλλά και της συγκεκριμένης δανειακής σύμβασης με την ΕΤΕΠ. «Η συγκεκριμένη δανειακή σύμβαση διέπεται από τους πλέον ευνοϊκούς όρους», τόνισε.
«Η ΕΤΕπ, αφού αξιολόγησε την πιστοληπτική ικανότητα του Δήμου μας, έδωσε κατ’ αρχήν έγκριση για δάνειο συνολικού ύψους 50 εκ. Ευρώ (εκ των οποίων τα 12,5 εκ. Ευρώ θα αποτελούσαν την ίδια συμμετοχή, μέσω της κάλυψής τους από τον Κρατικό Προϋπολογισμό)». Ο Γιάννης Μπουτάρης τόνισε ότι η Διοίκηση κατέληξε τελικά σε δάνειο ύψους 20 εκ. Ευρώ με παράλληλη επιχορήγηση των 6,5 εκατ. Ευρώ της ίδιας συμμετοχής από τον Κρατικό Προϋπολογισμό, διότι το ποσό αυτό κρίνεται εφικτό να απορροφηθεί. «Για όλους αυτούς τους λόγους, και η λήψη του δανείου είναι εφικτή, και η αποπληρωμή του είναι εφικτή, αλλά κυρίως δεν θα επιβληθούν περαιτέρω βάρη στους δημότες Θεσσαλονικείς. Τα δημοτικά τέλη είναι ανταποδοτικά και δεν μπορούμε να τα αξιοποιήσουμε για την αποπληρωμή ενός δανείου», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Ο ίδιος διευκρίνισε ότι το δάνειο αυτό είναι ένα δάνειο-πλαίσιο, επομένως ο κατάλογος των έργων που γνωστοποιήθηκε κατ’ αρχήν στην ΕΤΕπ και τίθεται σε γνώση του Δημοτικού Συμβουλίου δεν έχει δεσμευτικό χαρακτήρα. «Με κάθε δόση του δανείου, και ανάλογα με τις προτεραιότητες, επιλέγεις να κάνεις αυτό που θεωρείς ότι έχει αμεσότητα και προτεραιότητα», εξήγησε.
Παράλληλα, σημείωσε ότι ο Δήμος Θεσσαλονίκης θα έχει αποπληρώσει τα δάνεια που έχει συνάψει με τις τράπεζες Πειραιώς και Alpha Bank έως το 2020 το αργότερο, «ξεφορτώνοντας» τον Δήμο από τα έως σήμερα βάρη του. «Από εκείνη τη χρονική στιγμή και έπειτα, οι επιβαρύνσεις του Δήμου θα περιοριστούν στην αποπληρωμή του δανείου από την ΕΤΕπ και του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων, το οποίο εξυπηρετείται κανονικά».
«Η δανειοδότηση από την ΕΤΕπ είναι μια προικοδότηση για την επόμενη κυρίως Διοίκηση του Δήμου. Επιπλέον, προτείναμε να δημιουργηθεί και συστήνουμε Διαπαραταξιακή Επιτροπή, χωρίς να προβλέπεται από τους όρους της ΕΤΕπ, δεσμεύομαι προσωπικά ότι θα είναι ένας ουσιαστικός παράγοντας παρακολούθησης της απορρόφησης του δανείου και όχι μια τυπική επιτροπή» κατέληξε ο Δήμαρχος.
Ρανέλλα: Δάνειο σε τέσσερις δόσεις
Στην εισήγησή της η Αντιδήμαρχος Οικονομικών, Γιούλη Ρανέλλα, ανέφερε ότι το 2015, με πρωτοβουλία του Δημάρχου, Γιάννη Μπουτάρη, ξεκίνησε ένας κύκλος επαφών με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, στη διάρκεια του οποίου αξιολογήθηκαν οι συνθήκες και οι όροι υπό τους οποίους θα μπορούσε και θα έπρεπε ή όχι ο Δήμος Θεσσαλονίκης να λάβει δάνειο από τη συγκεκριμένη Τράπεζα.
Η ίδια εξήγησε ότι η συγκεκριμένη δανειακή σύμβαση διέπεται από τους πλέον ευνοϊκούς όρους της διατραπεζικής αγοράς, θα έχει σταθερό επιτόκιο αποπληρωμής 3% με την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου, εξαετή περίοδο χάριτος και 25ετή διάρκεια αποπληρωμής, ενώ θα εξοφλείται σε εξαμηνιαίες τοκοχρεωλυτικές δόσεις. Το δάνειο θα εκταμιευθεί έως και σε τέσσερεις δόσεις, ύψους 5 εκατ. Ευρώ τουλάχιστον η κάθε μια και κάθε επιμέρους εκταμίευση θα θεωρείται ένα ξεχωριστό δάνειο, με όλους τους ευνοϊκούς όρους που διέπουν το σύνολο της σύμβασης.
«Οι δικές μας κόκκινες γραμμές, ως Διοίκηση, υπήρξαν σταθερά οι εξής:
- Όχι δάνεια για αποπληρωμές χρεών και λειτουργικών αναγκών και κάθε λογής πρόσκαιρων αναγκών με επιβάρυνση των μελλοντικών μας υποχρεώσεων
- Όχι δάνεια το κόστος αποπληρωμής των οποίων θα μετακυληθεί στους ώμους των δημοτών υπό τη μορφή αύξησης τελών και λοιπών φόρων και δημοτικών υποχρεώσεων και
- Όχι δάνεια που θα αλλοιώσουν και θα ζημιώσουν την οικονομική εξυγίανση και αναδιάρθρωση που με κόπο καταφέραμε τα χρόνια της Διοίκησης μας
Ως εκ τούτου δεν έχουμε λάβει δάνεια στα χρόνια που διοικούμε. Διαχειριζόμαστε συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα όπως το ΕΣΠΑ και άλλα ευρωπαϊκά προγράμματα, αλλά και χρηματοδοτικά εργαλεία όπως το JESSICA» τόνισε η Γ. Ρανέλλα και συμπλήρωσε: «Η ΕΤΕπ, ωστόσο, η μεγάλη Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, αποτελεί οργανισμό που χρηματοδοτεί μόνο μεγάλα επενδυτικά και αναπτυξιακά έργα. Μας επέλεξε για να μας χρηματοδοτήσει, έχοντας ελέγξει τα οικονομικά μας μεγέθη, τους δείκτες και τα στοιχεία. Δεν θα μπορούσαμε να αντλήσουμε χρήματα από την Τράπεζα αυτή για να κάνουμε έργα, αν δεν είχαμε κατορθώσει να ορθοποδήσουμε οικονομικά και να καταστούμε ως Δήμος υγιείς και ανταποδοτικοί.
Οι όροι που μας προτάθηκαν κρίθηκαν πλέον συμφέροντες για μας:
- Τα χρήματα αντλούνται αποκλειστικά για έργα
- Τα επιτόκια κυμαίνονται στα χαμηλότερα της διατραπεζικής αγοράς
- Ο χρόνος αποπληρωμής και η περίοδος χάριτος επίσης συμφέρουν, αν συνδυαστούν με τα δεδομένα του Δήμου Θεσσαλονίκης
Μπήκαμε έτσι στη διαδικασία διαπραγμάτευσης και διαπιστώσαμε ότι η συγκεκριμένη Τράπεζα «κούμπωνε» σε ανάγκες και συνθήκες που βιώνουμε ως Δήμος.
Αρχικά οι συνθήκες της χώρας έδειχναν και δείχνουν ακόμη ότι δεν μπορούμε ως Τοπική Αυτοδιοίκηση να βασιστούμε στον ίδιο βαθμό με το παρελθόν στον κεντρικό προϋπολογισμό. Οι κεντρικές επιχορηγήσεις βαίνουν μειούμενες, η ικανότητα των δημοτών να αποπληρώνουν τις υποχρεώσεις επίσης, ενώ το εγχώριο τραπεζικό σύστημα προσπαθεί ακόμα να βρει τον προγενέστερο βηματισμό του. Η χρήση επιπρόσθετων και εναλλακτικών πηγών χρηματοδότησης για σκοπούς με ανταποδοτικό ρόλο και αξία, κρίνεται απαραίτητη ρεαλιστικά» κατέληξε η Αντιδήμαρχος Οικονομικών.
Λιάκου: Κατάλληλη χρονική στιγμή για το δάνειο
Από την πλευρά της η Αντιδήμαρχος Αστικής Ανθεκτικότητας και Αναπτυξιακών Προγραμμάτων, Λίνα Λιάκου, αναφέρθηκε στην επιλογή των έργων που κρίθηκε ότι μπορούν να υλοποιηθούν μέσω του δανείου και στη διαδικασία εκταμίευσής του. Όπως τόνισε, η συγκεκριμένη σύμβαση αποτελεί αναπτυξιακό και χρηματοδοτικό εργαλείο.
Η χρονική στιγμή για τη σύναψη της δανειακής σύμβασης με την ΕΤΕπ, επισήμανε, είναι η κατάλληλη, γιατί πλέον η Διοίκηση έχει σχηματίσει εικόνα των πιθανών και δυνατών εναλλακτικών πηγών χρηματοδότησης, είτε μέσω των ΠΕΠ Κεντρικής Μακεδονίας, είτε μέσω των Τομεακών Προγραμμάτων του ΕΣΠΑ 2014-2020, ενώ αναφέρθηκε στην απόφαση του Αν. Υπουργού Οικονομίας, Αλέξη Χαρίτση, για τη δημιουργία ενός Τοπικού Αναπτυξιακού Προγράμματος της Μητροπολιτικής Θεσσαλονίκης. «Γνωρίζουμε πλέον ποια έργα μπορούμε να εντάξουμε σε κάθε χρηματοδοτική πηγή», ανέφερε χαρακτηριστικά και πρόσθεσε: «Έχουμε ανάγκη το δάνειο; Όχι. Αν το είχαμε ανάγκη, θα είχαμε πρόβλημα, θα σήμαινε ότι δεν θα μπορούσαμε να διαχειριστούμε την πόλη. Θεωρούμε ότι είναι ένα αναπτυξιακό εργαλείο; Ναι! Το χρησιμοποιούν σχεδόν όλες οι πόλεις της Ευρώπης. Είναι ένα χρηματοδοτικό εργαλείο, που αποτελεί μεγάλη πρόκληση για εμάς, την οποία είμαστε σε θέση να αντιμετωπίσουμε, διότι και η ίδια η δανειακή σύμβαση προβλέπει όργανα και δομές καθώς και δικλείδες ασφαλείας, προκειμένου να κυλήσει ομαλά η εκταμίευση και η αξιοποίηση των κονδυλίων».
Η Λίνα Λιάκου υπογράμμισε ότι το χαρακτηριστικό του δανείου είναι πως πρόκειται για ένα δάνειο-πλαίσιο που συμπληρώνει τις υπόλοιπες επενδύσεις και χρηματοδοτήσεις μιας πόλης. Όπως επισήμανε, «ο πίνακας των έργων είναι ενδεικτικός, πιστεύουμε, ωστόσο, στις προτεραιότητες που θέτει αυτός ο πίνακας. Πιστεύουμε, δηλαδή, στην ενεργειακή εξοικονόμηση, στην προσβασιμότητα, στις αστικές αναπλάσεις και στις σχολικές υποδομές. Επιπλέον, η Διαπαραταξιακή Επιτροπή που συστήνουμε θα πρέπει να αξιολογεί και να εισηγείται στο Δημοτικό Συμβούλιο ποια έργα θα μπαίνουν σε κάθε δόση εκταμίευσης, ενώ όλη η προσπάθεια θα στηριχθεί τεχνικά από την ίδια την ΕΤΕπ, για την αποδοτικότερη χρήση του δανείου».
