Για το δρώμενο, αλλά και για τα υπόλοιπα έθιμα της περιοχής μίλησε στον ραδιοφωνικό σταθμό του Αθηναϊκού/Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων “Πρακτορείο FM 104,9”, ο περιφερειακός σύμβουλος Χαλκιδικής και μέλος της Πολιτικής Εταιρείας Αρναίας, Στέλιος Βαλιάνος.
Όπως εξήγησε “Κούτσμανος” ήταν το όνομα του Τούρκου διοικητή της εποχής εκείνης στην περιοχή της Αρναίας, ο οποίος φημίζονταν για την αυστηρότητα του. Οι κάτοικοι της περιοχής θέλοντας να γιορτάσουν τις άγιες μέρες, αλλά και προκειμένου να βρίσκονται σε ετοιμότητα για την ώρα που θα ερχόταν η στιγμή της επανάστασης, έκαναν το εξής: Την τρίτη μέρα του Πάσχα, ξεκινούσαν έφιπποι από την πλατεία του χωριού και να ταξίδευαν στον λόφο του Προφήτη Ηλία, μια περιοχή έξω από την Αρναία, η οποία ήταν η παλιά ακρόπολη της περιοχής.
Εκεί, εκκλησιάζονταν στο τοπικό εξωκλήσι και μετά από αυτό κατέβαιναν σε ένα αυτοσχέδιο πεδίο βολής, και σημάδευαν κόκκινα αυγά ή τα κρεμούσαν από τα δέντρα.
“Άρα λοιπόν είχαν τα όπλα τους, τα είχαν σε ετοιμότητα, τα καθάριζαν, είχαν τα άλογα τους και πυροβολούσαν κόκκινα αυγά, ποιος θα μπορούσε να διαννοηθεί ότι αυτό δεν είναι πασχαλινό έθιμο. Τελικά έγινε ένα πασχαλινό έθιμο, το έχει μεταλαμπαδεύσει η παλαιά γεννιά και στην καινούργια, εμείς προσπαθούμε να το διατηρούμε ακόμα και σήμερα και θα σας έλεγα ότι είναι και ιδιαίτερα εντυπωσιακό”, επισήμανε ο κ. Βαλιάνος.
Το δρώμενο γίνεται κάθε χρόνο την Δευτέρα του Πάσχα που είναι αργία για να μπορεί να το δει περισσότερος κόσμος. Οι νέοι, έφιπποι και ντυμένοι με παραδοσιακές στολές εισέρχονται στον προαύλιο χώρο της εκκλησίας, όπου γίνεται περιφορά της εικόνας. Κατόπιν όλοι μαζί πηγαίνουν σε ένα πεδίο βολής, όπου γίνεται διαγωνισμός σκοποβολής.
Aκολουθεί ένα παιχνίδι για μικρά παιδιά,η “σουσαρίτσα”. Τα παιδιά πετάν τα κόκκινα αυγά τους σε μια αυτοσχέδια πίστα πάνω στο χορτάρι, στο άλσος της Αγίας Παρασκευής και όποιο από αυτά στείλει πιο μακριά το αυγό του χωρίς να σπάσει, είναι νικητής.
Την ημέρα του Αγίου Γεωργίου, που συνήθως πέφτει το Πάσχα, οι κάτοικοι της Αρναίας θα πρέπει να ζυγιστούν και μάλιστα δημοσίως! Το έθιμο του ζυγίσματος του Άη Γιώργη προβλέπει ότι στον ψηλό πλάτανο στην κεντρική πλατεία στήνεται ένα παραδοσιακό καντάρι και οι κάτοικοι ζυγίζονται. Ο πιο λεπτός παίρνει ως έπαθλο τη μεγαλύτερη κατσαρόλα και ο πιο εύσωμος την μικρότερη για να είνει πιο προσεκτικός ενόψει της επόμενης χρονιάς.
