Της ΜΑΡΙΑΣ ΚΟΥΖΟΥΦΗ
Η γαστρονομία, οι αγορές και η νυχτερινή ζωή αποτελούν τα τρία δυνατά «ατού» του προορισμού Θεσσαλονίκη και είναι οι κυριότεροι λόγοι επιλογής της πόλης από τους τουρίστες, ενώ αξιοσημείωτο είναι και το γεγονός ότι ένας στους τρεις ερωτηθέντες επισκέφθηκε την πόλη για την προσωπικότητά της γενικότερα.
Τα συμπεράσματα αυτά προκύπτουν από την έρευνα «Προφίλ & Ικανοποίηση Τουριστών – Απόδοση Ξενοδοχείων της Θεσσαλονίκης», η οποία σε αντίθεση με το προηγούμενο έτος, αναδεικνύει αρκετές θετικές εξελίξεις, όπως ειπώθηκε στη διάρκεια σημερινής εκδήλωσης για την παρουσίασή της στην οποία συμμετείχαν εκπρόσωποι φορέων του τουρισμού, της αυτοδιοίκησης και του Τύπου ενώ χαιρετισμό απεύθυνε και ο υφυπουργός Εσωτερικών (Μακεδονίας-Θράκης) κ. Κώστας Γκιουλέκας.
Από την έρευνα, η οποία ολοκληρώθηκε για δέκατη τρίτη φορά από την Ένωση Ξενοδόχων Θεσσαλονίκης (ΕΞΘ) με την πολύτιμη συμβολή της εταιρείας «GBR Consulting» προκύπτει ότι το προφίλ της Θεσσαλονίκης ως city break προορισμού έχει πλέον εδραιωθεί στην τουριστική συνείδηση των ταξιδιωτών της, αφού η πλειονότητα τους – έξι στους δέκα – την επισκέπτεται για λόγους αναψυχής.
Ο προορισμός αξιολογήθηκε με 7,8 από τους επισκέπτες του, ποσοστό αρκετά ικανοποιητικό που όμως χρήζει βελτίωσης αφού πριν από τον κορωνοϊό η συνολική αξιολόγηση ξεπερνούσε το 8,0, σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΕΞΘ, Ανδρέα Μανδρίνο.
Η ψυχαγωγία (8,6) και η συμπεριφορά των κατοίκων (8,5) λαμβάνουν τις υψηλότερες βαθμολογίες, ενώ τα ξενοδοχεία (8,7) και τα εστιατόρια & bar /cafés (8,6) συγκεντρώνουν καλές βαθμολογίες για τις εγκαταστάσεις τους. Ωστόσο, η δημόσια καθαριότητα με 5,8, οι δρόμοι και τα πεζοδρόμια με 5,9 και οι δημόσιες συγκοινωνίες με 6,0 έλαβαν χαμηλότερες βαθμολογίες, σημειώνοντας όμως βελτίωση το 2024, ανατρέποντας την προηγούμενη πτωτική πορεία. Τα επίπεδα θορύβου (6,1), τα πάρκα / «πράσινο» (6,2) και η ποιότητα του αέρα (6,2) συνεχίζουν να χρήζουν βελτίωσης, ενώ η αίσθηση για την ασφάλεια (6,8) έχει σταθεροποιηθεί μετά τις προηγούμενες μειώσεις, όπως είπε ο κ. Stefan Merkenhof Managing Consultant της GBR Consulting.
Στο ερώτημα πάντως εάν θα σύστηναν τη Θεσσαλονίκη στο περιβάλλον τους, η βαθμολογία αγγίζει το «άριστα». Το 94% θα πρότειναν τον προορισμό σε γνωστούς, φίλους και συγγενείς, ενώ παράλληλα το 92% δηλώνουν και ότι επιθυμούν να επαναλάβουν την επίσκεψή τους.
Οι αεροπορικές και οδικές αφίξεις
Σύμφωνα με τα όσα ανέφερε ο κ. Merkenhof παρουσιάζοντας την έρευνα που πραγματοποιήθηκε το διάστημα Σεπτέμβριος – Δεκέμβριος 2024 & Ιανουάριος 2025, το 2024 σε σύγκριση με το 2023, οι συνολικές αφίξεις επιβατών στο Διεθνές Αεροδρόμιο Θεσσαλονίκης αυξήθηκαν κατά 5%, με τις εγχώριες αφίξεις να αυξάνονται κατά 7% και τις διεθνείς κατά 4%.
Ενώ η εποχικότητα διατηρείται στα ίδια επίπεδα, οι αφίξεις κατά τη χειμερινή περίοδο (Νοέμβριος–Μάρτιος) ξεπέρασαν τα επίπεδα του 2019, καταγράφοντας αυξημένη απόδοση τη χαμηλή περίοδο.
Παράλληλα, οι οδικές αφίξεις στα κύρια σημεία εισόδου του Προμαχώνα και των Ευζώνων αυξήθηκαν το 2024 κατά 10%. Επιπλέον, από την 1η Ιανουαρίου 2025, η Βουλγαρία και η Ρουμανία έγιναν πλήρη μέλη της Ζώνης Σένγκεν μετά από αναμονή 13 ετών.
Αυξήθηκαν οι διανυκτερεύσεις αλλοδαπών - Οι κύριες αγορές της Θεσσαλονίκης
Oι διανυκτερεύσεις στα ξενοδοχεία της Θεσσαλονίκης σημείωσαν αύξηση κατά 2% το 2024 σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Ενώ οι διανυκτερεύσεις Ελλήνων επισκεπτών σημείωσαν ελαφρά μείωση 1%, οι διανυκτερεύσεις αλλοδαπών αυξήθηκαν κατά 4%. Οι τρεις κορυφαίες διεθνείς αγορές —οι ΗΠΑ, η Τουρκία και η Γερμανία— κατέγραψαν αυξήσεις 15%, 39% και 5%, αντίστοιχα. Αντίθετα, οι διανυκτερεύσεις των Ισραηλινών μειώθηκαν κατά 32% λόγω της συνεχιζόμενης σύγκρουσης στη Γάζα.
Η μεγαλύτερη ταξιδιωτική ομάδα να ανήκει στην ηλικιακή κατηγορία 36-45 (25%). Οι περισσότεροι επισκέπτες ταξιδεύουν με σύντροφο (33%), ενώ το 23% ταξιδεύει μόνο του, κυρίως για επαγγελματικούς λόγους. Αξιοσημείωτο είναι ότι το 41% των επισκεπτών ήρθε στην πόλη για πρώτη φορά, καταδεικνύοντας την ολοένα αυξανόμενη ελκυστικότητα της για καινούργιους επισκέπτες.
Το ξενοδοχειακό δυναμικό
Το ξενοδοχειακό δυναμικό της Περιφερειακής Ενότητας Θεσσαλονίκης παρέμεινε σταθερό. Μέχρι το τέλος του 2024, στην αγορά της Θεσσαλονίκης έχουν παρουσία 5 διεθνείς αλυσίδες, 13 εθνικές και 2 τοπικές. Τα ξενοδοχεία που ανήκουν σε αλυσίδες είναι κυρίως κατηγορίας 5 αστέρων, με το 62% των ξενοδοχείων και το 50% των δωματίων τους να φέρουν ένα brand.
Ο συνολικός αριθμός δωματίων έχει αυξηθεί κατά 10% από το 2016, φτάνοντας τα 8.488 δωμάτια το 2024. Οι μεγαλύτερες αυξήσεις καταγράφηκαν στις κατηγορίες 4 (+38%) και 5 αστέρων (+32%). Παράλληλα, ο αριθμός των δωματίων σε ξενοδοχεία 2 και 1 αστέρων μειώθηκε κατά 33% και 5% αντίστοιχα, δείχνοντας μείωση στην προσφορά χαμηλότερων κατηγοριών.
Παράλληλα, ο αριθμός των μονάδων βραχυχρόνιας μίσθωσης συνέχισε να αυξάνεται, φτάνοντας τις 4.600 μονάδες. Παρόλο που το 33% των διαχειριστών διαθέτει μόνο ένα κατάλυμα, η αγορά κυριαρχείται από επαγγελματίες διαχειριστές, με το 44% των καταλυμάτων να ανήκει σε διαχειριστές που εκμεταλλεύονται περισσότερα από πέντε ακίνητα.
Σε σύγκριση με το 2023, η πληρότητα των ξενοδοχείων βελτιώθηκε κατά 3%, ενώ οι τιμές των δωματίων αυξήθηκαν κατά 6%, οδηγώντας σε αύξηση του RevPAR κατά 9%. Μεταξύ 10 ανταγωνιστικών ευρωπαϊκών πόλεων, η κατάταξη της Θεσσαλονίκης από πλευράς πληρότητας των ξενοδοχείων παρουσίασε μικρή πτώση το 2024, υποχωρώντας από την 8 στην 9 . Όσον αφορά το ADR και το RevPAR, η Θεσσαλονίκη παραμένει στην 11 θέση.
Η πληρότητα των ξενοδοχείων της Θεσσαλονίκης είναι υψηλότερη από αυτή της Αμβέρσας και του Ντίσελντορφ. Ωστόσο, η μέση τιμή δωματίου (ADR) βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδο σε σύγκριση με πόλεις του ανταγωνισμού, ενώ το Εδιμβούργο κατέχει την πρώτη θέση και στους δυο δείκτες, δείχνοντας μεγάλη ζήτηση και ισχυρές τιμές, έναντι του ανταγωνισμού.
Το 2024, η πληρότητα των ξενοδοχείων της Θεσσαλονίκης έφτασε το 70,4% και ο δείκτης ADR ξεπέρασε το όριο των € 100, φτάνοντας στα € 102. Όλες οι ανταγωνίστριες πόλεις παρουσίασαν αύξηση στις τιμές δωματίων, με το Εδιμβούργο να σημειώνει τις πιο αξιοσημείωτες αυξήσεις. Το Ντίσελντορφ και η Βουδαπέστη υπήρξαν οι πόλεις με τις μεγαλύτερες μειώσεις στην πληρότητα (-10,8% και -10,2% αντίστοιχα) συγκρίνοντας το 2024 με το 2019, ενώ το Μπέρμιγχαμ ήταν η μόνη πόλη που κατέγραψε αύξηση στην πληρότητα.
Οι λόγοι επίσκεψης
Περίπου το 58% των επισκεπτών των ξενοδοχείων ταξίδεψαν στη Θεσσαλονίκη για λόγους αναψυχής, ελκυόμενοι κυρίως από τη γαστρονομία, τα ψώνια και τη νυχτερινή ζωή της πόλης. Περίπου το 10% επισκέφθηκε τη Θεσσαλονίκη ως ενδιάμεσο σταθμό για άλλον προορισμό, ενώ το 17% επισκέφθηκε φίλους και συγγενείς. Οι ταξιδιώτες για δουλειά και οι επισκέπτες συνεδρίων - εκθέσεων έχουν μερίδιο 13% και 8%, αντίστοιχα.
Η συνολική ικανοποίηση των επισκεπτών σταθεροποιήθηκε το 2024 στο 7,8, όπως ήταν και το 2023. Ταυτόχρονα, το ποσοστό των ταξιδιωτών που θα συνιστούσαν τη Θεσσαλονίκη και θα την επισκέπτονταν ξανά αυξήθηκε στο 94% και 92%, αντίστοιχα. Η ψυχαγωγία (8,6) και η φιλοξενία των κατοίκων (8,5) έλαβαν τις υψηλότερες βαθμολογίες, ενώ τα ξενοδοχεία (8,7) και τα εστιατόρια & bar/cafés (8,6) αξιολογήθηκαν θετικά για τις εγκαταστάσεις τους.
Η ικανοποίηση των επισκεπτών από τη δημόσια καθαριότητα (5,8) και την κατάσταση των δρόμων και πεζοδρομίων (5,9) παρουσίασε βελτίωση το 2024, ανατρέποντας την προηγούμενη πτωτική τάση. Ωστόσο, οι ταξιδιώτες με συγκεκριμένες ανάγκες προσβασιμότητας αξιολόγησαν την κατάσταση των πεζοδρομίων και των δρόμων χαμηλότερα, με βαθμολογία 5,4. Παρόλο που η αρνητική τάση έχει μετριαστεί, απαιτούνται περαιτέρω βελτιώσεις για την επίτευξη ικανοποιητικών επιπέδων.
Η πλούσια ιστορία της Θεσσαλονίκης, η ζεστή φιλοξενία και η γαστρονομία της συνεχίζουν να είναι βασικά πλεονεκτήματα για τους επισκέπτες. Αν και η κυκλοφοριακή συμφόρηση παραμένει μείζον ζήτημα, η λειτουργία του μετρό αποτελεί καταλυτική αλλαγή -καλοδεχούμενη με ενθουσιασμό τόσο από τους επισκέπτες όσο και από τους κατοίκους.
Οι βαθμολογίες για τα μουσεία και τους πολιτιστικούς χώρους έχουν μειωθεί από το 8,6 το 2019 σε 7,9 το 2024. Η ικανοποίηση από τα μέσα μαζικής μεταφοράς έχει επίσης μειωθεί σημαντικά, από 6,9 το 2015 στο 6,0 το 2024, υποδεικνύοντας μια συνεχιζόμενη πρόκληση.
Το 85% να αισθάνεται ότι υπάρχουν ακόμα πολλά να εξερευνήσει. Τα εμβληματικά αξιοθέατα, η ιστορία, η νυχτερινή ζωή και η γαστρονομία ξεχωρίζουν ως τα highlights, ενώ έχει αναφερθεί και η λειτουργία του μετρό.
Η βιωσιμότητα έχει περιορισμένο ρόλο στον προγραμματισμό των ταξιδιών για τη Θεσσαλονίκη, με μόλις το 36% των ταξιδιωτών να τη λαμβάνει υπόψη και το 27% να γνωρίζει τις τοπικές πρωτοβουλίες για τη βιωσιμότητα. Παρόλα αυτά, πολλοί επισκέπτες υιοθετούν φιλικές προς το περιβάλλον συνήθειες, με σχεδόν το 49% να χρησιμοποιεί τις δημόσιες συγκοινωνίες / ποδήλατο / περπάτημα, και άλλοι επικεντρώνονται στη μείωση της σπατάλης τροφίμων (31%) και στην εξοικονόμηση νερού και ενέργειας κατά τη διάρκεια της διαμονής τους στο ξενοδοχείο (29%).
Οι πιο δημοφιλείς οργανωμένες δραστηριότητες για την ενίσχυση της εμπειρίας των επισκεπτών στη Θεσσαλονίκη είναι τα city bus tour (20%) και τα walking tours (16%), ενώ ακολουθούν τα γαστρονομικά tours (10%). Άλλες δραστηριότητες, όπως τα tour αρχιτεκτονικής, τα ποδηλατικά tours και τα street art tours, παραμένουν πιο εξειδικευμένες, προσφέροντας ευκαιρίες για περαιτέρω ανάπτυξη.
Πόσα ξοδεύουν και πού
Η ημερήσια δαπάνη ανά επισκέπτη στη Θεσσαλονίκη (εκτός των εξόδων ταξιδιού και διαμονής) μειώθηκε στα € 87 το 2024, μετά την κορύφωση το 2023 (€ 92). Οι δαπάνες για αγορές (€ 25) και φαγητό & ποτό (€ 26) παραμένουν οι μεγαλύτερες κατηγορίες εξόδων, παρά τη μικρή μείωση. Οι δαπάνες για ψυχαγωγία, αξιοθέατα και άλλες κατηγορίες παρέμειναν σταθερές.
Οι ταξιδιώτες αναψυχής τείνουν να βαθμολογούν τις εγκαταστάσεις και την σχέση τιμής / ποιότητας, ελαφρώς υψηλότερα από τους ταξιδιώτες για δουλειά. Τα ξενοδοχεία, τα bar / cafés και τα εστιατόρια λαμβάνουν τις υψηλότερες βαθμολογίες και από τις δύο ταξιδιωτικές ομάδες, με τους ταξιδιώτες αναψυχής να δίνουν ελαφρώς καλύτερες αξιολογήσεις. Συνολικά, οι επαγγελματίες φαίνεται να είναι πιο απαιτητικοί.
