Η υψηλή αρτηριακή πίεση, ιδίως στη μέση ηλικία, μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εκδήλωσης άνοιας, προειδοποιεί η Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία, ενώ βρετανική μελέτη συνδέει αντιϋπερτασικά φάρμακα με τον κίνδυνο εκδήλωσης μείζονος κατάθλιψης, διπολικής διαταραχής ή άλλων ψυχικών παθήσεων.
Περισσότεροι από 40 εκατομμύρια άνθρωποι πάσχουν από άνοια παγκοσμίως και για τους περισσότερους η αιτία είναι η νόσος Αλτσχάιμερ. Ο αριθμός αυτός αναμένεται να τριπλασιασθεί έως το 2050, καθώς ο πληθυσμός του πλανήτη γερνάει και η νόσος παραμένει ανίατη.
Ως γνωστόν η υπέρταση, μεταξύ άλλων, επιφέρει βλάβες στα αιμοφόρα αγγεία του εγκεφάλου. «Οι άνθρωποι με υψηλή αρτηριακή πίεση τείνουν να έχουν υψηλότερη συχνότητα άνοιας», εξηγεί ο καθηγητής Νευρολογίας Κονσταντίνο Ιαντέκολα του Ιατρικού Κολεγίου του Πανεπιστημίου Κορνέλ της Νέας Υόρκης, εκ μέρους της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρείας, που έκανε τη σχετική δημοσίευση στο επιστημονικό έντυπο Hypertension.
Ο Δρ Ιαντέκολα διευκρινίζει πάντως πως δεν έχει ακόμη αποδειχθεί ότι ο έλεγχος της υπέρτασης με φάρμακα όντως μειώνει την πιθανότητα εμφάνισης άνοιας. Οι έως τώρα μελέτες ήταν μικρές και δεν εξέτασαν άμεσα την επίπτωση της υπέρτασης στην άνοια, απλώς κατά πόσο υπάρχει κάποια συσχέτιση ανάμεσά τους.
Σύνδεση ανάμεσα στα αντιϋπερτασικά φάρμακα και στις ψυχικές παθήσεις
Γι' αυτό, σύμφωνα με τους Αμερικανούς επιστήμονες, χρειάζεται μια μεγάλη και μακρόχρονη τυχαιοποιημένη και ελεγχόμενη με ψευδοφάρμακο κλινική δοκιμή, ώστε να δώσει μια οριστική απάντηση στο ζήτημα (ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη η μελέτη SPRINT-MIND που θα δώσει τα πρώτα αποτελέσματά της το 2017). Ένα πρόβλημα είναι ότι συχνά υπάρχει μια χρονική υστέρηση αρκετών ετών ανάμεσα στη διάγνωση της υπέρτασης και στην εμφάνιση της άνοιας.
Εξάλλου, ερευνητές με επικεφαλής τον καθηγητή Σαντός Παντμαναμπχάν του Ινστιτούτου Καρδιαγγειακών και Ιατρικών Επιστημών του Πανεπιστημίου της Γλασκώβης στη Σκωτία, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση επίσης στο Hypertension, εξέτασαν τη σχέση ανάμεσα στα αντιϋπερτασικά φάρμακα και στις ψυχικές παθήσεις.
Ανέλυσαν επί μια πενταετία στοιχεία για περισσότερους από 146.000 ασθενείς, 40-80 ετών, που έπαιρναν φάρμακα κατά της υπέρτασης για πάνω από 90 μέρες. Οι ασθενείς αυτοί συγκρίθηκαν με 112.000 άτομα που δεν έπαιρναν φάρμακα για υψηλή αρτηριακή πίεση.
Από την ανάλυση των στοιχείων προέκυψε ότι, οι άνθρωποι που έπαιρναν για πάνω από τρεις μήνες συγκεκριμένες κατηγορίες αντιϋπερτασικών φαρμάκων, όπως οι β-αναστολείς και οι ανταγωνιστές ασβεστίου, είχαν διπλάσια πιθανότητα να εισαχθούν σε νοσοκομείο για κάποια ψυχική διαταραχή (μείζονα ή κλινική κατάθλιψη, διπολική διαταραχή κ.α.), σε σχέση με τους ασθενείς που έπαιρναν ανταγωνιστές αγγειοτενσίνης. Τα τελευταία αυτά φάρμακα φαίνεται μάλιστα ακόμη και να προστατεύουν από τις ψυχικές διαταραχές, καθώς όσοι τα έπαιρναν, ήταν λιγότερο πιθανό να εισαχθούν σε νοσοκομείο για ψυχική πάθηση, σε σχέση με όσους δεν έπαιρναν καθόλου φάρμακα.
Κατά μέσο όρο, διαπιστώθηκε ότι ένας ασθενής με υπέρταση μπορεί να εμφανίσει κάποια ψυχική διαταραχή μετά από 2,3 χρόνια, αφότου ξεκίνησε την αντιϋπερτασική θεραπεία. Οι ερευνητές επισημαίνουν πάντως ότι οι ασθενείς με υπέρταση πρέπει να συνεχίσουν να παίρνουν τα φάρμακα τους, για να μειώσουν τον κίνδυνο εμφράγματος ή εγκεφαλικού επεισοδίου.
