Της Λεμονιάς Βασβάνη
Μεγαλύτερη συχνότητα εμφάνισης του καρκίνου παχέος εντέρου σε ηλικίες μικρότερες των 50 ετών που αφορά και τα δύο φύλα σημειώνεται τελευταία. Μάλιστα η εμφάνισή του γίνεται συχνά σε προχωρημένο στάδιο και συνήθως η διάγνωση γίνεται με καθυστέρηση.
Με βάση τα παραπάνω δεδομένα αποκτά ιδιαίτερη σημασία η πρόληψη, αλλά και τήρηση ενός πιο εξισορροπημένου τρόπου ζωής και διατροφής.
Όπως τόνισε κ. Δημήτριος Τζιλβές, γαστρεντερολόγος, διευθυντής της Γαστρεντερολογικής κλινικής του Θεαγενείου και πρόεδρος της οργανωτικής επιτροπής του 43ο πανελλήνιου γαστρεντερολογικού συνεδρίου που πραγματοποιείται στη Θεσσαλονίκη στο ξενοδοχείο Μακεδονία Παλλάς: «Οι παράγοντες που ενοχοποιούνται για την αύξηση της συχνότητας εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου στις νεαρότερες ηλικίες είναι η αύξηση του σωματικού βάρους, το κάπνισμα, η κατανάλωση αλκοόλ, κόκκινου κρέατος και επεξεργασμένων προϊόντων κρέατος και η έλλειψη άσκησης». Παράλληλα υπογράμμισε την σημασία υιοθέτησης ενός οργανωμένου προγράμματος πρόληψης από την πολιτεία με ένταξη των σχετικών εξετάσεων στην πρωτοβάθμια περίθαλψη.
Όπως ανέφερε μελέτες έχουν δείξει ότι η αύξηση του δείκτη μάζας σώματος (ΒΜΙ) κατά 5 μονάδες συνεπάγεται αύξηση κατά 20% του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου σε νέες ηλικίες. Ο κίνδυνος αυτός αυξάνεται κατά 69% όταν ο χρόνος μπροστά στην τηλεόραση ξεπερνά τις 14 ώρες την εβδομάδα. Η αυξημένη χρήση αντιβιοτικών έχει ως αποτέλεσμα την αλλαγή του μικροβιώματος στο παχύ έντερο, γεγονός που επίσης αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου.
«Ωστόσο, ο ισχυρότερος γνωστός παράγοντας κινδύνου είναι το οικογενειακό ιστορικό. Άτομα με συγγενή πρώτου βαθμού με καρκίνο παχέος έντερου έχουν 2-4 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης της νόσου. Όσο μεγαλύτερος είναι ο αριθμός των συγγενών με καρκίνο και ειδικότερα όταν αυτός εμφανίστηκε σε ηλικία κάτω των 50 ετών, τόσο αυξάνεται και ο κίνδυνος νόσησης», τόνισε ο κ. Τζιλβές.
Την ίδια ώρα, όπως ανέφερε, τελευταία λόγω του προληπτικού ελέγχου όσο και των αλλαγών σε συνήθειες, όπως είναι η διακοπή καπνίσματος, υπάρχει μείωση της συχνότητας εμφάνισης του καρκίνου του παχέος εντέρου και του ποσοστού θνητότητας σε ασθενείς ηλικίας άνω των 50 ετών.
Σύμφωνα με την Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία, προτείνεται η έναρξη του προληπτικού ελέγχου να αρχίζει από τα 45 έτη. Στις περιπτώσεις, όμως, που υπάρχει τουλάχιστον ένας συγγενής πρώτου βαθμού με καρκίνο παχέος εντέρου ή δύο και περισσότεροι δεύτερου βαθμού συστήνεται η έναρξη να γίνεται στα 40 έτη.
Όπως ανέφερε ο κ. Τζιλβές, σε μελέτη που διεξήχθη από το Γαστρεντερολογικό Τμήμα του Θεαγενείου και θα παρουσιαστεί στο 43ο Πανελλήνιο Συνέδριο Γαστρεντερολογίας, εξετάστηκαν τα ευρήματα από κολονοσκοπήσεις ασυμπτωματικών ατόμων που έγιναν από το 2020-2023. Σε σύνολο 492 εξετάσεων, οι 70 αφορούσαν άτομα ηλικίας 45-49 ετών. Όπως προέκυψε, σε αυτήν την ηλικιακή ομάδα το ποσοστό ανίχνευσης πολυπόδων ήταν 11,8% ενώ στην ηλικιακή ομάδα 60-64 ετών ήταν 37,3%. Το ποσοστό προχωρημένων αδενωμάτων, δηλαδή πολυπόδων με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου, ήταν 2,6% στην ομάδα των νεότερων ατόμων και 11,1% στη ομάδα των ατόμων μεγαλύτερης ηλικίας.
Νεότερα θεραπευτικά δεδομένα
Ο κ. Τζιλβές υπογράμμισε την βοήθεια που παρέχουν νέες θεραπείες που έχουν δώσει παράταση ζωής σε ασθενείς που εντοπίζουν τη νόσο σε προχωρημένο στάδιο. Η θεραπεία πρώτης επιλογής είναι η χειρουργική με την αφαίρεση τμήματος του παχέος εντέρου ή ακόμα και των πιθανών μεταστάσεων στο ήπαρ ή στους πνεύμονες, όταν ο αριθμός τους είναι περιορισμένος.
«Τα τελευταία χρόνια υπάρχουν νεότερα φάρμακα, τα οποία εμποδίζουν τον πολλαπλασιασμό των καρκινικών κυττάρων, αναστέλλοντας την περαιτέρω ανάπτυξη του όγκου. Οι συνδυασμοί των φαρμακευτικών θεραπειών έχουν ως αποτέλεσμα την αύξηση της επιβίωσης των ασθενών με μεταστατικό καρκίνο παχέος εντέρου», επισήμανε ο κ. Τζιλβές.
Παράλληλα, αναφέρθηκε στην ανοσοθεραπεία που κινητοποιεί το ανοσολογικό σύστημα του ασθενή για την καταστροφή των καρκινικών κυττάρων. Η ανοσοθεραπεία χορηγείται μετά τον προσδιορισμό συγκεκριμένων δεικτών, δηλαδή του μοριακού προφίλ του όγκου, δίνοντας την ευκαιρία εξατομικευμένης θεραπείας. Σε μελέτες ασθενών με καρκίνο ορθού στους οποίους χορηγήθηκε ανοσοθεραπεία, οι όγκοι θεραπεύτηκαν χωρίς να χρειαστεί χειρουργική επέμβαση.
«Νεότερη εξέλιξη στη θεραπεία του προχωρημένου τοπικά καρκίνου αποτελεί η χορήγηση χημειοθεραπείας πριν τη διενέργεια χειρουργικής επέμβασης. Σύμφωνα με μελέτες που παρουσιάστηκαν το 2023, η πρακτική αυτή έχει ως αποτέλεσμα τη μεγαλύτερη επιβίωση του ασθενή ελεύθερου νόσου», είπε ο κ. Τζιλβές.
Στο γεγονός ότι θα δούμε μεγαλύτερη συχνότητα εμφάνισης ιδιοπαθών φλεγμονωδών νοσημάτων (σπαστική κολίτιδα κλπ) αναφέρθηκε ο γαστρεντερολόγος και διευθυντής ΕΣΥ του Θεαγενείου κ. Κωνσταντίνος Σουφλέρης, λόγω και του δυτικού τρόπου ζωής που έχουμε ακολουθήσει. Είναι ενδεικτικό όπως ανέφερε ότι αυτό που συνέβαινε σε Αμερική με την εμφάνιση τέτοιων νοσημάτων πριν δέκα χρόνια συμβαίνει σε εμάς τώρα και ότι πρέπει να προσέξουμε την πασυχαρκία και τον τρόπο ζωής μας. Σε κάθε περίπτωση υπάρχουν χρήσιμα εργαλεία για την διάγνωση όπως κολποσκόπηση, εντερικό υπερηχογράφημα κλπ. «Εχουμε πολλές θεραπευτικές επιλογές που δεν είχαμε παλιότερα και αλλάζει η ποιότητα ζωής των ασθενών που σίγουρα βίωναν επιπτώσεις στην επαγγελματική και προσωπική τους ζωή», σημείωσε.
Δράσεις για το κοινό
Στις ενημερωτικές δράσεις που έχει σχεδιάσει ο Σύλλογος Φίλων Αντικαρκινικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης «Θεαγένειο» «Αλέξανδρος Συμεωνίδης», από 23-26 Νοεμβρίου, στο πλαίσιο του συνεδρίου, στον προαύλιο χώρο του ξενοδοχείου Μακεδονία Παλλάς και στην παραλία μπροστά από αυτό, αναφέρθηκε η πρόεδρος του Συλλόγου Καίτη Κοντοπούλου. Όπως είπε οι πολίτες θα μπορούν να ενημερωθούν για την πρόληψη της νόσου με τη βοήθεια οπτικοακουστικού υλικού, τη χρήση ψηφιακών εργαλείων και την παρουσία εξειδικευμένων ιατρών. Παράλληλα, άνθρωποι που αντιμετώπισαν τη σοβαρή ασθένεια θα βρίσκονται στο χώρο αρωγοί της προσπάθειας ενημέρωσης.
«Μέσα από ένα διαδραστικό ψηφιακό περιβάλλον οι πολίτες θα ενημερωθούν παρεμβαίνοντας εικονικά και φροντίζοντας το «ψηφιακό σώμα»» τους ώστε να νικήσουν στον αγώνα κατά του καρκίνου», δήλωσε η κυρία Κοντοπούλου. Στο πλαίσιο των δράσεων οι Ομπρέλες του Ζογγολόπουλου θα είναι φωτισμένες σε μπλε χρώμα.
