Ο αριθμός των ανθρώπων που έχουν υποστεί εγκεφαλικά έχει αυξηθεί τις τελευταίες δεκαετίες και οι επιστήμονες κατηγορούν την παχυσαρκία και την καθιστική ζωή για αυτό. «Οι άνθρωποι μετά το εγκεφαλικό επεισόδιο που δεν μπορούν να επιστρέψουν στην εργασία αντιμετωπίζουν μείωση του εισοδήματος, αυξημένους λογαριασμούς στο σπίτι τους νοικοκυριών και ένα σύστημα παροχών που δεν αναγνωρίζει την πλήρη επίπτωση του εγκεφαλικού επεισοδίου», λέει ο Jon Barrick, διευθύνων σύμβουλος της φιλανθρωπικής οργάνωσης The Stroke Association. Όσο πιο γρήγορα ένα εγκεφαλικό επεισόδιο διαγνωστεί και αντιμετωπιστεί, τόσο καλύτερη θα είναι η ανάρρωση του ασθενούς. Αλλά πώς μπορούμε να μειώσουμε τον κίνδυνο του εγκεφαλικού;
1. Ποτέ δεν είναι αργά για να σταματήσετε το κάπνισμα
Το κάπνισμα επιδρά αρνητικά τις αρτηρίες σας, αυξάνοντας την πιθανότητα ενός θρόμβου αίματος και της υψηλής πίεσης του αίματος - δηλαδή του μεγαλύτερου παράγοντα κινδύνου για εγκεφαλικό επεισόδιο. Όμως μέχρι πότε μπορούμε να αντιστρέψουμε τη βλάβη; Ποτέ δεν είναι αργά, λέει ο καθηγητής Peter Rothwell, επικεφαλής της μονάδας πρόληψη του εγκεφαλικού επεισοδίου του πανεπιστημίου της Οξφόρδης. «Μετά από πολύ έρευνα διαπιστώσαμε ότι από τη στιγμή που θα σταματήσετε το κάπνισμα, ο αυξημένος κίνδυνος θανάτου από το κάπνισμα θα μετά από 10 χρόνια, όπως επίσης και ο κίνδυνος εγκεφαλικού επεισοδίου και καρδιακής προσβολής. Ακόμα και άνθρωποι που σταματούν το κάπνισμα στα 60 και 70 τους μπορεί τελικά να ανιχνεύσουν ένα όφελος, ενώ για τους ανθρώπους στη δεκαετία των '30 και των '40 τους, το όφελος είναι σημαντικό».
2. Γυμναστείτε και μην ανησυχείτε πόσες θερμίδες καίτε
Η άσκηση είναι το κλειδί για την πρόληψη του εγκεφαλικού επεισοδίου, συμβάλλοντας στη μείωση της αρτηριακής πίεσης και την υποβοήθηση της απώλειας βάρους. Η επίσημη συμβουλή είναι να ασκούμαστε μέχρι 30 λεπτά, πέντε φορές την εβδομάδα. Αλλά αν μόλις ξεκινάτε την εκγύμναση, μην απογοητεύεστε αν δεν χάνετε πολλές θερμίδες. Θυμηθείτε ότι τα οφέλη είναι πολύ μεγαλύτερα από τους αριθμούς που εμφανίζονται στην οθόνη, λέει ο Rothwell. «Αν έχετε τρέξει για μισή ώρα και έχετε κάψει 50 θερμίδες - περίπου το ένα τέταρτο των θερμίδων που δίνει μια σοκολάτα – αυτό σίγουρα σας ακούγεται απογοητευτικό», εξηγεί ο ίδιος. «Αλλά να ξέρετε ότι όταν ασκείστε επαναφέρετε τον αρχικό μεταβολικό ρυθμό σας, με αποτέλεσμα να καίτε θερμίδες ακόμη και όταν δεν γυμνάζεστε!».
3. Μην αγχώνεστε αν δεν τηρείτε φανατικά το πρόγραμμα
Αν κάνετε ένα σχέδιο για μισή ώρα περπάτημα κάθε μέρα και δεν το τηρήσετε λίγες ημέρες, μην απογοητευτείτε και το εγκαταλείψετε εντελώς. «Δεν χάνετε τα οφέλη της άσκησης από τη διακοπή για ένα μικρό χρονικό διάστημα», εξηγεί ο Rothwell. Και μην πτοείστε από την αρχική οδηγία για 30 λεπτά, πέντε φορές την εβδομάδα, είναι απλά μια σύσταση. «Δεν είναι ή όλα-ή-τίποτα», λέει. «Κάνοντας λίγη άσκησης είναι καλύτερο από το τίποτα».
4. Αυξήστε τα βότανα και τα μπαχαρικά και φτιάξτε το δικό σας ψωμί
Όταν πρόκειται για τη διατροφή, η μείωση της κατανάλωσης αλατιού - μια άλλη αιτία της υψηλής αρτηριακής πίεσης - είναι χωρίς αμφιβολία η πιο σημαντική αλλαγή που μπορείτε να κάνετε, λέει ο καθηγητής Tony Rudd, διευθυντής του ΕΣΥ της Αγγλίας, όσον αφορά το εγκεφαλικό επεισόδιο. Συνηθίστε το καρύκευμα στο φαγητό σας με βότανα, μπαχαρικά και μαύρο πιπέρι αντί για αλάτι. Επίσης, να ξέρετε ότι το ψωμί είναι μία από τις μεγαλύτερες πηγές αλατιού στη διατροφή μας. Ο Rudd συμβουλεύει τους ασθενείς του να φτιάχνουν το δικό τους ψωμί, ώστε να μπορούν να ελέγχουν την ποσότητα αλατιού που πηγαίνει σε κάθε καρβέλι. «Οι οργανισμοί μας εξελίχθηκαν για να τρώνε τροφές που δεν έχουν πολύ αλάτι», προσθέτει.
5. Φάτε καλά μικρότερα πιάτα - και να μην παραλείπετε το πρωινό
Η έρευνα δείχνει ότι η παχυσαρκία αυξάνει τις πιθανότητες για εγκεφαλικό επεισόδιο που σχετίζονται με θρόμβο αίματος κατά 64%. Οπότε, η μείωσή κατανάλωσης τροφίμων με πολλά λιπαρά, κατανάλωση περισσότερων φυτικών ινών αλλά και πέντε μερίδων φρούτων και λαχανικών την ημέρα βοηθούν στη μείωση του κινδύνου εγκεφαλικού επεισοδίου. Το πρωινό θα σας κάνει να νιώσετε πιο υγιείς και να σταματήσετε το τσιμπολόγημα κατά τη διάρκεια της ημέρας, επισημαίνει η φιλανθρωπική εταιρεία Stroke. Φάτε δημητριακά με κάποια φρούτα. Άλλες συμβουλές περιλαμβάνουν την τήρηση ημερολογίου τροφίμων για να παρακολουθείτε τι πραγματικά τρώνε και να χρησιμοποιήστε μικρότερα πιάτα για να μειώσετε το μέγεθος της μερίδας.
6. Πιείτε λίγο κατά τη διάρκεια της εβδομάδας
Η ευκαιριακή και υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να προκαλέσει εξάρσεις της πίεσης του αίματος που αυξάνουν σημαντικά τον κίνδυνο εγκεφαλικού σας. Πιείτε με μέτρο μετά το γεύμα. Πάντα σιγουρευτείτε ότι έχετε ενυδατωθεί προτού αρχίσετε να πίνετε, έτσι ώστε να μην πίνετε για να ξεδιψάσετε. Ξεκινήστε με μερικά αναψυκτικά, ή το νερό.
7. Να παρακολουθείτε την αρτηριακή σας πίεση
Οι γυναίκες τείνουν να ελέγχουν την αρτηριακή τους πίεση σε όλη την ενήλικη ζωή τους, λόγω εγκυμοσύνης ή άλλων συνθηκών. Αλλά οι άνδρες μπορεί να φτάσουν τα 60 τους χωρίς να χρειάζεται να ελεγχθούν, εφόσον η υψηλή αρτηριακή πίεση συχνά δεν έχει συμπτώματα. Μπορείτε να πάρετε τον γιατρό σας για να το κάνει, αλλά ο Rothwell προτείνει να αγοράσατε απλά ένα πιεσόμετρο από το τοπικό φαρμακείο σας και την ελέγχετε μόνοι σας κάθε λίγες εβδομάδες.
8. Μην φοβάστε να ζητήσετε βοήθεια για το άγχος και την κατάθλιψη
Παρά το γεγονός ότι η σχέση αιτίου-αποτελέσματος μεταξύ άγχους ή κατάθλιψης και εγκεφαλικού επεισοδίου δεν είναι σαφής, αυτές οι συνθήκες ψυχικής υγείας φαίνεται να ενεργούν ως δείκτες, Rothwell, εξηγεί. Οι άνθρωποι που πάσχουν από κατάθλιψη είναι περίπου δύο φορές πιο πιθανό να έχουν ένα εγκεφαλικό επεισόδιο. Βεβαιωθείτε ότι βλέπετε το γιατρό σας για οποιεσδήποτε άλλες συνθήκες θα μπορούσαν να αυξάνουν τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου, όπως οι καρδιακές παθήσεις, ο διαβήτης, η υψηλή χοληστερόλη και η καρδιακή αρρυθμία.
9. Αποφύγετε τη χρήση ψυχαγωγικών ναρκωτικών
Είναι ένας από τους λόγους εγκεφαλικό επεισόδιο παρατηρείται σε όλο και περισσότερο νεότερους ανθρώπους, σύμφωνα με τον Rudd. «Τα ναρκωτικά με αμφεταμίνες προκαλούν ανωμαλίες της αρτηριακής πίεσης και η χρήση κοκαΐνης μπορεί να προκαλέσει τα αιμοφόρα αγγεία σας να μπλοκάρουν, ως αποτέλεσμα φλεγμονής», εξηγεί. «Ακόμα και η κάνναβη, ίσως επειδή είναι αναμεμειγμένη με καπνό, φαίνεται να αυξάνει τον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου».
