Youssef Nabil © Youssef Nabil , courtesy: Galerie Nathalie Obadia, Παρίσι-Βρυξέλλες.
Επιμέλεια: ΛΕΜΟΝΙΑ ΒΑΣΒΑΝΗ
Μια διαφορετική προσέγγιση στην απεικόνιση ενός προσώπου σε ένα πορτρέτο επιχειρεί η έκθεση φωτογραφίας «Facing Mirrors / Απέναντι στον καθρέφτη» που θα φιλοξενείται έως τις 3/11 στο Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης (Αποθήκη Α, Λιµάνι- τα επίσημα εγκαίνια θα γίνουν στις 7/10, ώρα 19.00).
Στα 130 περίπου έργα της έκθεσης, τα οποία είναι καρπός της δουλειάς του Ιρακινού Yasser Alwan, των Λιβανέζων Gilbert Hage και Raed Yassin, του Αιγύπτιου Youssef Nabil, και του Hrair Sarkissian από τη Συρία (σημ. οι τέσσερις πρώτοι παρουσιάζουν έργα τους για πρώτη φορά στη χώρα μας) ο επισκέπτης θα έχει την ευκαιρία να αντιληφθεί τα πολλαπλά επίπεδα που απεικονίζονται σε ένα πορτρέτο. Δεν λείπουν φυσικά οι αναφορές σε θέματα κοινωνικά, θρησκευτικά και πολιτισμικά. Σε σημείωμα για την έκθεση, τον σχεδιασμό και την οργάνωση της οποίας έχουν επιμεληθεί ο Βαγγέλης Ιωακειµίδης και η Αλεξάνδρα Αθανασιάδου, αναφέρεται ότι τα επίπεδα που αναπτύσσονται με διάφορους τρόπους «προσκαλούν τον καθένα από μας να αντικρίσει έναν καθρέφτη και να δει το πρόσωπο που φωτογραφίζεται, τον ίδιο του τον εαυτό, τη ματιά της Δύσης απέναντι στη Μέση Ανατολή ή και το αντίστροφο».
Αόρατος καθρέφτης
Πορτρέτα διαφορετικών ανθρώπων σε διαφορετικές στιγμές της καθημερινότητάς τους ενώνει στις ασπρόμαυρες εικόνες του ο καλλιτέχνης Yasser Alwan, δημιουργώντας την αίσθηση της ύπαρξης ενός αόρατου καθρέφτη. Ο ίδιος αναφερόμενος στην σειρά Mirror Image (2011) αναφέρει: «Αποτελούµενη από εικόνες µακροχρόνιων εργασιών µου πάνω στα συνυφασµένα θέµατα της τάξης και της δύναµης, της περιθωριοποίησης και της αντίστασης, αλλά και της λαϊκής γλώσσας, η εργασία Mirror Image φέρνει σε αντιπαράθεση τον τόπο, τη χειρονοµία, την έκφραση και το αντικείµενο, µε τρόπο ώστε η κάθε εικόνα να υπερβαίνει το σύνολο των τµηµάτων που την αποτελούν και οι φωτογραφίες να αποκαλύπτουν µια πραγµατικότητα παρά να υπονοούν µια στιγµή
αποκοµµένη από το χρόνο».
Ασπρόμαυρα πορτρέτα
Φόρο τιμής στην ανωνυμία, με παράλληλη αναφορά σε θέματα όπως η παγκοσµιοποίηση και το star-system, αποτελούν τα ασπρόμαυρα πορτρέτα της σειράς Anonymes (2002) που έφτιαξε ο Gilbert Hage. Τα έργα του απεικονίζουν άντρες 25-70 ετών, δίχως όνομα, σε ένα σκούρο φόντο.
Νεότεροι σε ηλικία (18-30 ετών) είναι οι πολίτες που φωτογραφίζει στη σειρά Ici et maintenant (Εδώ και τώρα) (2005).. Όλοι τους έχουν την ίδια στάση, κοιτώντας στο φακό της μηχανής, ενώ μοναδικό στοιχείο της ταυτότητάς τους είναι το όνομά τους, δίχως να παρατίθενται πληροφορίες για την ηλικία ή το επάγγελμά τους.
Φωτογραφίες εμπνευσμένες από το σινεμά
Επιχρωματισμένες φωτογραφίες εμπνευσμένες από τη χρυσή εποχή του Αιγυπτιακού σινεμά είναι τα έργα της σειράς You Never Left (2010) του Υοussef Nabil. Ο δημιουργός μας παρουσιάζει πορτρέτα αντρών και γυναικών της Μέσης Ανατολής, αλλά και εικόνες – στιγµιότυπα από το οµώνυµο και πρώτο του φιλµ (διάρκειας 8’) µε τους ηθοποιούς Fanny Ardant και Tahar Rahim, που θα προβάλλεται επίσης στην έκθεση.
Πορτρέτα και θρησκεία
“Zebiba” είναι το σημάδι της προσευχής που προκαλείται όταν κάποιος γονατίζει στο χαλάκι της προσευχής και αγγίζει µε το µέτωπό του το έδαφος. Και έτσι ενώ θέλει να γίνει αόρατος όταν αντικρίζει τον Θεό, γίνεται ολοφάνερα ορατός. Ο Hrair Sarkissian στη σειρά Zebiba (2007) φωτογραφίζει θεοσεβούμενους ανθρώπους της Αιγύπτου που έχουν αυτό το σημάδι στο πρόσωπό τους. Και όλα αυτά σε μια προσπάθεια να προσεγγίσει την ανωνυμία της θρησκείας.
Και Polaroid
Η Polaroid έχει σταματήσει να κυκλοφορεί στο εμπόριο, όμως αυτό δεν εμπόδισε τον Raed Yassin να μας μεταφέρει στο μοναδικό αποτέλεσμα αυτής της μηχανής με το Who Killed the King of Disco (2010-2011). Σε αυτή τη σειρά έργων του εστιάζει στα γεγονότα που συνέβησαν λίγο πριν την δολοφονία του πατέρα του. Ο θεατής μπορεί να δει τα 18 στιγμιότυπα που έχει τραβήξει ο Yassin από ταινίες της δεκαετίας του ’70, όμως αν τα δει σε μια αλληλουχία μπορεί να αντιληφθεί μια ατμόσφαιρα προδοσίας και μυστηρίου.
Χρησιµοποιώντας την Polaroid αλλά και τη γοητεία που του ασκεί το παλιό αιγυπτιακό σινεµά, ο δηµιουργός συνδέει την προσωπική µε την ιστορική απώλεια: ακριβώς όπως δεν µπορεί κανείς να επιστρέψει στη χρυσή εποχή του κινηµατογράφου, έτσι και ο ίδιος δεν µπορεί να επιστρέψει και να ενώσει ακριβώς τα γεγονότα που εξηγούν τη δολοφονία του πατέρα του. Στη σειρά περιλαμβάνεται και ένα βίντεο διάρκειας 5.30’’.
Η έκθεση εντάσσεται στο πρόγραμμα «Θεσσαλονίκη-Σταυροδρόµι Πολιτισµών» (2011: Μέση Ανατολή) του ΥΠ.ΠΟ.Τ. (µε την οικονομική υποστήριξη του ΟΠΑΠ) και γίνεται στο πλαίσιο των φιλοξενούμενων δράσεων της 3__ Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης του ΚΜΣΤ.
Ώρες λειτουργίας: Δευτέρα κλειστά, Τρίτη-Τετάρτη-Πέµπτη-Κυριακή 11.00-19.00,
Παρασκευή-Σάββατο 11.00-21.00
Είσοδος 2 € (γενική), 1 € (µειωµένο), 0,50 € (οµαδικές επισκέψεις)
