Συνέντευξη στη ΛΕΜΟΝΙΑ ΒΑΣΒΑΝΗ
Τη ζωή του Ιωάννη Βαρβάκη, ενός ήρωα που «ενώ έρχεται από το παρελθόν, ουσιαστικά φωτίζει το μέλλον», θα κινηματογραφήσει ο Γιάννης Σμαραγδής στην επόμενή του ταινία. Τίτλος της; «Ο Θεός αγαπάει το χαβιάρι».
Ο γνωστός σκηνοθέτης θα βρεθεί την Τρίτη 25 Ιανουαρίου στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης για να μιλήσει σε φοιτητές και μη για τον κινηματογράφο και τη νέα του ταινία. Με αφορμή αυτό το γεγονός ο «Τ.Θ.» μίλησε μαζί του. «Ο Ιωάννης Βαρβάκης από πειρατής, με μια εξαιρετικά περιπετειώδη ζωή στη Ρωσία, έφτασε στο τέλος της ζωής του να είναι ο μεγάλος υποστηρικτής της Φιλικής Εταιρείας και πούλησε όλη του την περιουσία για να έρθει να βοηθήσει τη χώρα μας και τους Έλληνες», μας δήλωσε ο κ. Σμαραγδής. Για τον ίδιο ταινίες όπως αυτή που θα γυρίσει «είναι χρήσιμες, γιατί βοηθάνε τις ψυχές των ανθρώπων να παρηγορηθούν, να μαλακώσουν». Ο δρόμος μέχρι την τελική ευθεία είναι μακρύς, όμως η όρεξη και το μεράκι περισσεύουν. Ετοιμαστείτε για μια διεθνή συμπαραγωγή, ανάλογη με τον «Ελ Γκρέκο»!
-Πώς αποφασίσατε να ασχοληθείτε με αυτό το θέμα και να το κάνετε ταινία;
-Πριν αρχίσω τα γυρίσματα της ταινίας «El Greco» και επειδή δεν ήμουν 100% σίγουρος ότι θα συγκεντρώνονταν τα χρήματα για να γίνει η ταινία, με πλησίασε ένας τραπεζικός σύμβουλος, ο Δημήτρης Τζάνας, που είχε τελειώσει τη «Βαρβάκειο Σχολή». Μου έφερε κάποια στοιχεία για να κάνουμε κάτι για τον Ιωάννη Βαρβάκη που ήταν ο ευεργέτης της Ελλάδας και της Ρωσίας. Ο ίδιος, επειδή φοίτησε στη «Βαρβάκειο Σχολή», αισθανόταν ότι έπρεπε να γίνει κάτι για τον ιδρυτή της σχολής. Αρχικά δεν έδωσα την πρέπουσα σημασία στο θέμα, αλλά κάποια στιγμή όταν διάβασα το υλικό που μου άφησε, διαπίστωσα ότι ήταν ένας θησαυρός.
Ο Ιωάννης Βαρβάκης είχε μια απίστευτη πορεία: από πειρατής, με μια εξαιρετικά περιπετειώδη ζωή στη Ρωσία, έφτασε στο τέλος των ημερών του να είναι ο μεγάλος υποστηρικτής της «Φιλικής Εταιρείας» και πούλησε όλη του την περιουσία για να έρθει να βοηθήσει τη χώρα μας να ανορθωθεί και για να βοηθήσει τους Έλληνες. Είναι ένα θετικό πρόσωπο που μπορεί να αποτελέσει πρότυπο. Και ενώ έρχεται από το παρελθόν (έδρασε από το 1770 ως το 1825) ουσιαστικά φωτίζει το μέλλον.
-Σε τι φάση βρίσκεται η ταινία;
-Είμαστε στο στάδιο προεργασίας, με προοπτική το φθινόπωρο να αρχίσουμε τα γυρίσματα της ταινίας στην Ελλάδα και μετά να πάμε στη Ρωσία.
-Θα είναι συμπαραγωγή;
-Ναι βέβαια. Ρωσίας, Ισπανίας και Ελλάδας.
-Φαντάζομαι λοιπόν ότι στο καστ θα υπάρχουν ηθοποιοί και από τις τρεις χώρες…
-Η γλώσσα;
-Δεν το έχουμε αποφασίσει ακόμα. Πάντως θα ακούγονται σίγουρα Ελληνικά και Ρώσικα.
-Το σενάριο είναι ολοκληρωμένο;
-Ναι έχει τελειώσει εδώ και αρκετό καιρό.
-Είπατε ότι στην πορεία ανακαλύψατε πολύ περισσότερα πράγματα για τον Βαρβάκη από όσα πιστεύατε. Πόσο δύσκολο ήταν να συγκεντρωθεί αυτό το υλικό;
-Αρχικά πήγαμε στα Ψαρρά όπου και βρήκαμε συγγενείς του Βαρβάκη. Ο ιερωμένος των Ψαρρών είναι απόγονος του Βαρβάκη και λέγεται Λεοντίδης (σημ. αυτό είναι και το πραγματικό όνομα του Βαρβάκη).
Παράλληλα την περίοδο που πήγαμε στο νησί βρήκαμε εκεί δύο Γάλλους (μια συνταξιούχο ιατρό και το γιο της) που ταξίδεψαν στα Ψαρρά γιατί ήταν απόγονοι του Βαρβάκη και ήθελαν να βρουν το νήμα.
Μετά πήγαμε στη Ρωσία, στην Κασπία Θάλασσα και από εκεί επιστρέψαμε στη Μαύρη Θάλασσα και στην Αζωφική Θάλασσα που βρίσκεται η πόλη Ταϊγάνιο. Και εκεί μας βρήκε ένας απόγονος του Βαρβάκη (σημ. η κόρη του Βαρβάκη παντρεύτηκε έναν Κομνηνό στη Ρωσία). Είναι εντυπωσιακό να βρίσκεις απογόνους μετά από τόσα χρόνια!
-Ο Βαρβάκης διέθεσε ένα μεγάλο ποσό των χρημάτων του στον απελευθερωτικό αγώνα των Ελλήνων. Μπορεί αυτό να αποτελέσει παράδειγμα για έναν νεοέλληνα, για να κάνει μια θυσία;
-Εγώ γι’ αυτό σας λέω ότι ενώ έχει έρθει από το παρελθόν φωτίζει το μέλλον. Ο Βαρβάκης είχε καταλάβει τι είναι αυτό που θα ευχαριστούσε το θεό. Ο θεός είναι προσφορά. Έκανε λοιπόν προσφορές. Ήταν γενναιόδωρος και έδειχνε κατανόηση στους αδύναμους και στους ηττημένους. Ήταν ένας άνθρωπος που προσπαθούσε να βοηθήσει αυτούς που έπασχαν.
-Οικονομικά πώς τα βλέπετε τα πράγματα;
-Προσπαθούμε να συγκεντρώσουμε τα χρήματα για την ταινία και εκτός συνόρων, όπως έγινε με τον «Ελ Γκρέκο». Γενικά η Ελλάδα θα περάσει μια κρίση, δεν ξέρω για πόσα χρόνια, αλλά ακριβώς επειδή θα υπάρχει κρίση, ταινίες όπως αυτή του Βαρβάκη θα είναι χρήσιμες, γιατί βοηθάνε τις ψυχές των ανθρώπων να μαλακώσουν. Τα έργα που, μέσω της συγκίνησης, μεταφέρουν μια αισιοδοξία και έχουν ως κεντρικό άξονα έναν ήρωα ο οποίος είναι θετικό πρότυπο βοηθούν τις ψυχές των ανθρώπων να παρηγορηθούν. Εύχομαι να συμβεί ό,τι έγινε και με τον «Γκρέκο» που μας τίμησαν και τον είδαν 5 εκατομμύρια άνθρωποι.
-Έρχεστε στη Θεσσαλονίκη για να μιλήσετε σε μια εκδήλωση του ΑΠΘ στο πλαίσιο της οποίας σημαντικές προσωπικότητες από το χώρο των Γραμμάτων, των Τεχνών και της Επιστήμης μιλούν για το έργο τους. Πώς βλέπετε αυτή την πρωτοβουλία;
-Κάθε φορά που με καλούν για να έρθω σε επαφή με τους ανθρώπους, και πολύ περισσότερο με τη νεότητα, θεωρώ υποχρέωσή μου να το κάνω. Έτσι με μεγάλη χαρά δέχτηκα αυτή την πρόσκληση. Το συνδυάσαμε και με την παρουσίαση του λευκώματος της γυναίκας μου, Ελένης Σμαραγδή, για την ταινία «Ελ Γκρέκο» (εκδόσεις Μίλητος) που θα γίνει την ίδια μέρα στις 19.30 στο βιβλιοπωλείο Ιανός.
Ο Γιάννης Σμαραγδής θα παραδώσει ένα μάθημα σκηνοθεσίας που θα απευθύνεται όχι μόνο στους φοιτητές του Τμήματος Κινηματογράφου του Α.Π.Θ. αλλά σε όσους επιθυμούν να μυηθούν στην τέχνη της σκηνοθεσίας την Τρίτη 25 Ιανουαρίου και ώρες 12.00 με 15.00, στο Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών του Α.Π.Θ. Μπορείτε να παρακολουθήσετε την εκδηλώση και από την ηλεκτρονική διεύθυνση (live streaming): mms://video.auth.gr/tellogleio_smaragdhs .
Για τη Βαρβάκειο
Η Βαρβάκειος Σχολή (πλήρες αρχικό όνομα "Βαρβάκειος Πρότυπος Σχολή, ΒΠΣ) είναι ένα από τα αρχαιότερα σχολεία της Ελλάδας. Άρχισε να λειτουργεί το 1860 σε κτίριο που χτίστηκε με δαπάνη του εθνικού ευεργέτη Ιωάννη Βαρβάκη, προς τιμή του οποίου ονομάστηκε η Σχολή. Το πρώτο αυτό κτίριο βρισκόταν στο χώρο της σημερινής Βαρβακείου Αγοράς επί της οδού Αθηνάς και στέγαζε τη Σχολή μέχρι και το 1944, οπότε το κτίριο υπέστη μεγάλες καταστροφές κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου. Έκτοτε η Σχολή στεγαζόταν σε άλλα κτίρια στην Αθήνα (οδός Κωλέττη, οδός Ακαδημίας και Χ. Τρικούπη, οδός Αραχώβης), ενώ το αρχικό κατεδαφίστηκε τελικά το 1955. Από το 1982 έως και σήμερα το Πειραματικό Γυμνάσιο και Λύκειο της Βαρβακείου Σχολής στεγάζεται σε κτιριακές εγκαταστάσεις στο Παλαιό Ψυχικό.*
*Με πληροφορίες από τη Βικιπαίδεια.
