Της Λεμονιάς Βασβάνη
Ένα φόρο τιμής στους 22.000 πρόσφυγες που έχασαν την ζωή τους στα Απολυμαντήρια Καλαμαριάς, και ένα ταπεινό μνημόσυνο σε ένα μικρό 7χρονο κορίτσι που ήρθε στην χώρα μας μετά την γενοκτονία των Ποντίων για ένα καλύτερο μέλλον, όμως έχασε τη ζωή του στο ίδιο σημείο, αποτελεί το θεατρικό έργο «Νόστος – ρίζα μ’ και κλαδί μ’» που έγραψε ο Δημήτρης Πιπερίδης.
«Το στοίχημα ήταν να κάνω καλό θέατρο και βλέποντας την πρόβα μου κράτησε αμείωτο το ενδιαφέρον. Το έργο έχει μια υπόθεση στενάχωρη λόγω του ότι αναφέρεται στην γενοκτονία των Ποντίων», σημείωσε το μεσημέρι της Παρασκευής ο κ. Πιπερίδης σε συνέντευξη τύπου που έγινε στην πλαζ Αρετσούς, στο σημείο που άλλοτε βρίσκονταν τα Απολυμαντήρια, με αφορμή την παρουσίαση της θεατρικής παράστασης την 1η Ιούλη 2020 και ώρα 21.30 στο Παλατάκι (Θεμιστοκλή Σοφούλη 131).
«Η υπόθεση αφορά σε μια πρώην οικογένεια εμπόρων που πλέον βρίσκεται κλεισμένη σε ένα μικρό δωμάτιο στο λιμάνι του Βατούμ και αναμετριέται με το πεπρωμένο της. Πρέπει να αποφασίσει τι θα κάνει. Να επιστρέψει δεν μπορεί. Πρέπει ή να μείνει στο Βατούμ ή να πάει στην Ελλάδα, την γη της επαγγελίας, που όμως δεν την γνώριζε», συμπλήρωσε. «Όμως φτάνοντας οι πρόσφυγες στην Θεσσαλονίκη έβλεπαν μια πόλη που είχε ακόμη καμένες γωνιές, υπήρχε η πυρίκαυστος ζώνη», ανέφερε, παραθέτοντας στοιχεία από παλαιότερη συνέντευξη που είχε πάρει από μια γιαγιά 104 ετών που ήταν προσφυγοπούλα και ερχόμενη στην Ελλάδα είχε αντικρύσει αυτή την εικόνα. Ο κ. Πιπερίδης εξήγησε ότι αποφάσισε να γράψει αυτό το έργο για να τιμήσει τη μνήμη ενός κοριτσιού που το έψαχνε στις αρχές της δεκαετίας του ‘90 ένας πρόσφυγας από τον Πόντο, γιατί ήταν η δεύτερη κόρη της γιαγιάς του. «Η γιαγιά του είχε δύο κόρες και το 1919 αποφάσισε να κρατήσει τη μία και να δώσει την άλλη στον αδερφό της που θα πήγαινε στην Ελλάδα ελπίζοντας να έχει μια καλύτερη τύχη. Τελικά το κορίτσι που έφτασε στην Ελλάδα πέθανε στην ηλικία των 7 ετών, ενώ ήταν στα Απολυμαντήρια. Ο ίδιος με έψαχνε γιατί ήθελε να της κάνει ένα μνημόσυνο. Όμως εφόσον δεν μπορέσαμε να βρούμε πού είναι θαμμένη, το λιγότερο που θα μπορούσα να κάνω είναι αυτή η παράσταση, αυτό το έργο», σχολίασε ο κ. Πιπερίδης.
Στο ιστορικό κομμάτι αναφέρθηκε ο ομότιμος καθηγητής Ιστορίας κ. Κώστας Φωτιάδης, που είναι και ιστορικός σύμβουλος του έργου. «Τα Απολυμαντήρια είναι ένας τόπος μνήμης. Η μνήμη είναι δύναμη και πρέπει να θυμόμαστε. Δυστυχώς αργήσαμε για πολλά χρόνια να ασχοληθούμε με αυτήν. Από το 1919 ήρθαν εδώ οι πρώτοι Καρσλήδες. Ήταν πληθυσμός που είχε εξαντληθεί με τις εξορίες στις παραλίες του Βατούμ και του Σοχούμ και του Βόρειου Ευξείνου Πόντου. Όμως αρκετοί από τους επιβαίνοντας στα καράβια πέθαιναν πριν καν φτάσουν στον προορισμό τους. Αρκετοί ήρθαν, αντίκρυσαν την γη, όμως δεν πρόφτασαν να βγουν. Τα Απολυμαντήρια ήταν η λύτρωσή τους, ο θάνατός τους. Χιλιάδες πρόσφυγες που πέρασαν άφησαν εδώ τα κόκαλά τους. Πόντιοι, Μικρασιάτες, Θρακιώτες. Εκατό χρόνια μετά ένας πολύ καλός μου φίλος που έχει ιστορικές γνώσεις, ο Δημήτρης Πιπερίδης, θέλησε να γράψει ένα θεατρικό για την γενοκτονία των Ποντίων. Βλέποντάς το οι θεατές θα μπουν στο κλίμα της εποχής και των γεγονότων. Θα μάθουν για τα τραγικά κεφάλαια της Ιστορίας που αναφέρονται στα όσα έζησαν οι Πόντιοι σε Τραπεζούντα, Βατούμ και έπειτα στην Ελλάδα», σημείωσε ο καθηγητής, ενώ εξέφρασε την ελπίδα το έργο να μεταφερθεί και στην νεοελληνική γλώσσα.
Η παράσταση αποτελεί διοργάνωση της Ένωσης Ποντίων Καλαμαριάς. Παίζουν: Τάκης Βαμβακίδης, Αλέξης Παρχαρίδης, Έλενα Νεανίδη και Μάγδα Πένσου. Τραγούδι έναρξης: Κωνσταντίνος Τσαχουρίδης, σκηνοθεσία Τάκης Βαμβακίδης.
Προπώληση προς 10 ευρώ από Φούρνοι Αμπεριάδη (τηλ 2310453690), Φρούτα Λαχανικά Τσιλιφίδης (τηλ 2311212452), Belle epoque café bar (2310029100), Κομμώσεις Αβραάμ (2310452293). Στο ταμείο 12 ευρώ. Παιδικό – φοιτητικό 7 ευρώ.
Από την έντυπη έκδοση της εφημερίδας "Τύπος Θεσσαλονίκης"
