Συνέντευξη στην Λεμονιά Βασβάνη
«Το Κουκλόσπιτο» του Ίψεν αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για την ομώνυμη παράσταση που ανεβάζουν από 21 έως 23 Φεβρουαρίου 2025 (8.30μμ) οι «Χορευτές του Βορρά» στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης.
Η Τατιάνα Παπαδοπούλου, καλλιτεχνική διευθύντρια της ομάδας ανέφερε στο «ΤyposThes» πως επιλέγει εκείνα τα έργα που «φωνάζουν» πιο πολύ. Τα τελευταία χρόνια οι «Χορευτές του Βορρά» έχουν παρουσιάσει με την χορευτική τους ματιά, λογοτεχνικά κείμενα όπως «Το πορτρέτο του Ντόριαν Γκρέι» και το «Ρωμαίος και Ιουλιέτα». «Η μεταφορά αυτών των έργων σταθμών στη δική μας σκηνή είναι η μεγαλύτερη πρόκληση», σχολίασε η κυρία Παπαδοπούλου. Είπε πως η τωρινή τους παράσταση μεταφέρει το σύμπαν του έργου στη σύγχρονη πραγματικότητα και εξήγησε: «Η Νόρα ως σύμβολο, αντανακλά το πρόσωπο όλων των σύγχρονων γυναικών και το Κουκλόσπιτο λειτουργεί ως κάτοπτρο των κοινωνικών παθήσεων, πυροδοτώντας την ανάγκη απαλλαγής από τα κοινωνικά πρότυπα και επαναπροσδιορισμού». Σχολίασε πως σύγχρονες Νόρες είναι κάθε άνθρωπος που μάχεται να απελευθερωθεί από το κοινωνικό καλούπι και ονειρεύεται να ζει ελεύθερος, ελεύθερα.
Τέλος αναφέρθηκε στην σχέση του κοινού της πόλης μας με τον χορό.
-Γιατί επιλέξατε το «Κουκλόσπιτο»;
- Πηγή και πυρήνας έμπνευσης είναι κατά κανόνα λογοτεχνικά ή θεατρικά έργα στα οποία επιστρέφω συχνά. Στο πρώτο αυτό στάδιο του brainstorming πριν την εκάστοτε παραγωγή, ανοίγω αυτό το «συρτάρι» και επιλέγω αυτό που «φωνάζει» πιο πολύ. Στη συγκεκριμένη περίπτωση η επιλογή ήταν αυθόρμητη μα με έναν τρόπο απόλυτα συνειδητή. Το «Κουκλόσπιτο» είναι ένα έργο επαναστατικό για την εποχή στην οποία γεννήθηκε και ταυτόχρονα ίσως πιο επίκαιρο από ποτέ. Σε μια σύγχρονη πραγματικότητα όπου δεν μας χωρά ούτε το ίδιο μας το σπίτι, βρήκα στο «Κουκλόσπιτο» τον χώρο μιας αναγέννησης εσωτερικής.
-Πρόκειται για ένα έργο σταθμό στο θέατρο. Πώς αυτό μεταφέρεται επί σκηνής;
-Η μεταφορά αυτών των έργων σταθμών στη δική μας σκηνή είναι η μεγαλύτερη πρόκληση. Η απουσία της πρόζας και η απόδοση του έργου χορευτικά με μοναδικό μέσο επικοινωνίας το ανθρώπινο σώμα και τη μουσική ομολογώ πως είναι ένα δύσκολο εγχείρημα. Η εμπειρία όμως αυτή με έχει εφοπλίσει με σημαντικά εργαλεία που λειτουργούν βοηθητικά σε αυτή τη μεταφορά. Στη συγκεκριμένη περίπτωση το ίδιο το έργο μιλά από μόνο του. Με οδηγό τον ρεαλισμό του Ίψεν προσπάθησα να υπηρετήσω και να μεταδώσω τις σκηνές, τα συναισθήματα των χαρακτήρων και τα νοήματα του έργου άμεσα. Η μουσική, το ανθρώπινο σώμα και οι δυνατότητές του γίνονται αγωγός του κειμένου, και η σκηνή αντανακλά το εμβληματικό έργο στη σύγχρονη πραγματικότητα.
-Πόσο συνομιλεί με το σήμερα η παράσταση;
-Η παράσταση μεταφέρει το σύμπαν του “Κουκλόσπιτου” στη σύγχρονη πραγματικότητα. Η Νόρα ως σύμβολο, αντανακλά το πρόσωπο όλων των σύγχρονων γυναικών και το “Κουκλόσπιτο” λειτουργεί ως κάτοπτρο των κοινωνικών παθήσεων, πυροδοτώντας την ανάγκη απαλλαγής από τα κοινωνικά πρότυπα και επαναπροσδιορισμού. Η συνομιλία της παράστασης με το σήμερα είναι άλλοτε διάλογος εποικοδομητικός και άλλοτε σφοδρή σύγκρουση.
Το κοινό γίνεται μάρτυράς αυτής της συνομιλίας και καλείται να ανακαλύψει τις αντιστοιχίες. Στόχος μας είναι αυτή η συνομιλία να λειτουργήσει ως μια μικρή σπίθα που θα ξυπνήσει την εσωτερική αναζήτηση, ως ένα κίνητρο για την αλλαγή.
-Στις μέρες μας υπάρχουν σύγχρονες Νόρες; Πόσο διαφορετικές είναι οι συνθήκες για να μπορέσει μια γυναίκα να είναι ελεύθερη σε σχέση με την εποχή που γράφτηκε το έργο;
- Το “Κουκλόσπιτο” λειτουργεί ως φεμινιστικό μανιφέστο και η Νόρα ως σύμβολο της γυναίκας που αγωνίζεται να δραπετεύσει από τις κοινωνικές παθήσεις και να διεκδικήσει όλα όσα ακόμη στερείται. Αν και βρισκόμαστε μακριά από την εποχή της συγγραφής του έργου, η πραγματικότητα δυστυχώς δεν διαφέρει και πολύ και μας αποδεικνύει συνεχώς πως δεν απέχει αρκετά από εκείνη για την οποία αγωνίστηκε η Νόρα. Και σε μια δεύτερη ανάγνωση του έργου, πέρα από την φεμινιστική, σύγχρονες Νόρες είναι κάθε άνθρωπος που καλείται να ανακαλύψει τι πραγματικά είναι και να προσπαθήσει να γίνει αυτό ακριβώς. Κάθε άνθρωπος που μάχεται να απελευθερωθεί από το κοινωνικό καλούπι και ονειρεύεται να ζει ελεύθερος, ελεύθερα.
-Οι «Χορευτές του Βορρά» συνεχίζουν να παρουσιάζουν με την δική τους ματιά γνωστά έργα της λογοτεχνίας και του θεάτρου. Ποιο είναι το μεγαλύτερο στοίχημα για εσάς;
- Πρόκειται πλέον για ένα μοτίβο που επιλέγω συνειδητά. Τα έργα αυτά είναι γνωστά στο ευρύ κοινό και αυτό με μια πρώτη σκέψη λειτουργεί ελκυστικά. Ταυτόχρονα όμως, ακριβώς επειδή είναι έργα σταθμοί και ακριβώς επειδή είναι γνωστά στο ευρύ κοινό, η μεταφορά τους στη δική μας σκηνή είναι ένα τολμηρό εγχείρημα που ισορροπεί σε μια κλωστή. Το να ακουμπήσει κανείς έργα σαν αυτά, πόσο μάλλον το να τα μεταδώσει με τρόπους και μέσα εξωκειμενικά είναι μια γερή πρόκληση και ένα μεγάλο στοίχημα. Στόχος μου είναι να καταφέρω να υπηρετήσω με σεβασμό το εμβληματικό έργο του Ίψεν, στη συγκεκριμένη περίπτωση, και παράλληλα να είμαι ελεύθερη να δημιουργήσω κάτι που με εκφράζει, κάτι που ανταποκρίνεται στη σύγχρονη πραγματικότητα. Το μεγαλύτερο στοίχημα είναι πώς πατώντας στα ίχνη του κειμένου, θα καταφέρω να μεταδώσω μέσα από τη χορογραφία τη δική μου προσέγγιση και να ανταποκριθώ στις δικές μου πρώτα, αλλά και στις προσδοκίες του κοινού.
-Πόσο κοντά είναι ο κόσμος στον χορό; Πώς επηρεάζει την σχέση αυτή η στάση της πόλης απέναντι σε αυτή τη μορφή τέχνης;
-Ο κόσμος αγαπάει τον χορό, αλλά δύσκολα πηγαίνει σε παραστάσεις χορού και συγκεκριμένα σύγχρονου. Στη δική μας περίπτωση όμως, είμαστε τυχεροί γιατί έχουμε ένα πιστό κοινό που ακολουθεί τους «Χορευτές του Βορρά» και αποδεικνύει έμπρακτα τη στήριξή του, δίνοντάς μας δύναμη και κίνητρο για να συνεχίζουμε το καλλιτεχνικό μας έργο. Αυτή η αμοιβαία εμπιστοσύνη και ο σεβασμός στη σχέση μας με το κοινό, έχει χτιστεί ανά τα χρόνια και οφείλεται στην προσπάθεια καλής ποιότητας της δουλειάς και των συνεργατών μας. Η δική μας προσπάθεια θέτει ως θεμέλια την επιλογή και την αξιοποίηση του κατάλληλου ανθρώπινου δυναμικού με κοινό όραμα, για την παραγωγή πρωτότυπου καλλιτεχνικού έργου. Στην πόλη μας, είμαστε στην ευχάριστη και «προνομιούχα» θέση να συνεργαζόμαστε με το Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης και τον καλλιτεχνικό του διευθυντή, κ. Χρίστο Γαλιλαία, που αγαπά και αναγνωρίζει την αξία της χορευτικής Τέχνης, αλλά να έχουμε συμμάχους συχνά και άλλους σημαντικούς φορείς της πόλης, όπως είναι το Κέντρο Πολιτισμού Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας και η κ.Μυκωνίου αλλά και η Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης στο παρελθόν ,που συμπράττουν σε παραγωγές μας και αγκαλιάζουν το έργο μας.
Χρήσιμα
Καλλιτεχνική διεύθυνση – Χορογραφία – Σκηνοθεσία: Τατιάνα Παπαδοπούλου, ουσική: Μανώλης Φάμελλος, Δραματουργία: Κατερίνα Διακουμοπούλου, Σκηνογραφία – Ενδυματολογία: Τατιάνα Παπαδοπούλου
Φωτισμοί Σαράντος Ζουρντός, Βοηθός χορογράφου & επιμέλεια κίνηση: Ευγενία Ψωμιάδου, Video art - Promo video: Μάριος Σπύρογλου, Video mappingΣωτήρης Τσολάκης, Υπεύθυνη ομάδας - Παραγωγής Αρετή Κουτσικοπούλου, Φωτογραφίες Νίκος Παπαδόπουλος Gogas.
Χορευτές: Κατερίνα Μπουτούδη Πούντζα, Ολίνα Οικονομίδου, Παναγιώτης Παράσχου,Στάθης Σαββίδης, Ηλίας Τσάκωνας, Ευγενία Ψωμιάδου.
Η παράσταση "Χορευτές του Βορρά: Το κουκλόσπιτο του Ίψεν" πραγματοποιείται με την οικονομική υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού.
Διοργάνωση: Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, σε συνεργασία με τους Χορευτές του Βορρά. Η παράσταση είναι κατάλληλη από 12 ετών και πάνω.
Είσοδος: 25€, 20€, 15€. Προπώληση more.com.
