Προφανώς δεν αναρωτιέστε ποια ταινία θα σας παρουσιάσουμε αναλυτικά αυτή τη βδομάδα. Το ξέρετε ήδη. “Star Wars: Episode VI – The Force Awakens” και τα λόγια περισσεύουν. Η Δύναμη είναι μαζί μας για έβδομη φορά και όλα θα πάνε καλά... Από εκεί και πέρα, η τελευταία βδομάδα του 2015 περιλαμβάνει κάποιες πολύ αξιόλογες ταινίες. Αρχικά, το οσκαρικών προδιαγραφών “Joy” του Ντέιβιντ Ο. Ράσελ, με την εντυπωσιακή Τζένιφερ Λόρενς. Έπειτα το τρυφερό και δοσμένο με χιούμορ δράμα “Η μητέρα μου”, από τον Ιταλό μάστορα των λεπτών συναισθηματικών αποχρώσεων, Νάνι Μορέτι. Τέλος, μία γαλλική ταινία με απόκοσμη γοητεία και δυνατό καστ, με τον τίτλο “Άσφαλτος”. Αποχαιρετήστε τη χρονιά που μας πέρασε με μπόλικο σινεμά και δεν θα χάσετε!
Star Wars: Επεισόδιο 7 – Η Δύναμη Ξυπνά
Του Ευριπίδη Ταρασίδη
A long time ago in a galaxy far, far away…
Αξιολόγηση: *****
Σκηνοθεσία: Τζέι Τζέι Έιμπρααμς
Παίζουν: Χάρισον Φορντ, Όσκαρ Άιζαακ, Μαρκ Χάμιλ, Άνταμ Ντράιβερ
Διάρκεια: 135’
Αν υπάρχει μία ταινία που ξεπερνά τα όρια των τεσσάρων πλευρών της οθόνης και δημιουργεί ιστορία πέρα από αυτή, χωρίς την εποπτεία κανενός από τους αρχικά συμβαλλόμενους, αν υπάρχει μία δύναμη που μπορεί να παρασύρει -έστω και με όρους μάρκετινκ- στο πέρασμά της ψυχή και μυαλό και θύμισες ανθρώπων, αν υπάρχει κατιτίς σε ένα «γαλαξία πολύ πολύ μακρυά από εδώ» που μπορεί να κάνει να αναρριγήσουν κορμιά σε όλη την Γη, τότε αυτό λέγεται Star Wars! Με το σινεμά συμβαίνει το ίδιο που συμβαίνει και με τον έρωτα. Όταν ερωτεύεσαι κάποιον/α, τον/την θεωρείς δικό/ή σου. Κάθε κίνησή του/της, κάθε επιλογή, κάθε βήμα επηρεάζει και σένα. Ο ομφάλιος λώρος σου δεν κόβεται με τίποτα και αυτό το «άλλο» σε φροντίζει και σε θρέφει συνέχεια. Αυξάνεις λοιπόν τις απαιτήσεις αυτόματα. Σε θρέφει, διάολε! Δεν θέλεις το άλλο σου μισό να σε πληγώσει. Θέλεις; Το αφήνεις να δράσει και περιμένεις καρτερικά να σου φέρει το δώρο σου, να σε αναγεννήσει. Δικό σου για πάντα! Και δεν έχει δικαίωμα κανείς να σε πληγώσει χρησιμοποιώντας το.
Το πιασε ο Έιμπρααμς το ζητούμενο. Ένιωσε τρόμο στην αρχή και μας το δήλωσε. Λίγο μας ένοιαξε. Αν θέλεις να μείνεις στην ιστορία ως σκηνοθέτης του Star Wars, πρέπει να μας δώσεις κάτι για το οποίο θα σε μνημονεύσουμε. Ξεκινάς, δεμένος χειροπόδαρα, μία σκληρή δοκιμασία αναρρίχησης. Το ξέρεις. Κουβαλάς πάνω σου μία Δύναμη που για χρόνια δίνει ζωή σε χιλιάδες fans σε όλο τον κόσμο. Μπαίνεις σε ένα μαγικό κόσμο, όπου θέλει κότσια για να μείνεις και να μας κάνεις να σε ακολουθήσουμε. Αλλά ρε μάγκα, αν τα καταφέρεις, θα στηριχθούμε σε σένα και θα σε αφήσουμε να μας αγγίξεις. Το έκανε ο μπαγάσας ο Έιμπρααμς. Το έκανε, πανάθεμά τον.
Και είχε δύσκολο έργο ομολογουμένως. Γιατί έπρεπε, από την μία, να αναστήσει κάτι από τα παλιά και να το κάνει να μην φανεί γερασμένο και από την άλλη, να φτιάξει μία νέα βάση οπαδών των ταινιών. Και αυτό το δέσιμο του παλιού με το νέο έρχεται από ένα δυναμικό φόρο τιμής σε όλο αυτό τον κόσμο που έφτιαξε πετραδάκι πετραδάκι ο Τζορτζ Λούκας. Έρχεται σαν ανάσα από τον διάβολο που σε βάζει να αμαρτήσεις και να ξεχαστείς από την μιζέρια, μπαίνοντας σε μία μάχη που και ᾽συ μπορείς να είσαι κάτι, κάποιος, τα πάντα.
Είναι ο οργασμός του παλιού, το αναστέναγμα του νέου, η πεμπτουσία του συν-βλέπω, είναι το κλάμα του μωρού στην γέννα και το κλάμα του γονιού μπροστά στον θάνατο! Το σπέρμα του Εωσφόρου που χώνεται στην κοιλιά της Παναγίας για να βγάλει έναν άνθρωπο, που μία μάσκα θα τον φτιάξει ή θα τον καταστρέψει. Είναι ο αέναος κύκλος ζωής-θανάτου και όχι πάντα με την ίδια σειρά. Το όριο του νου, εκεί που ξεκινά η έννοια της εμπειρίας, εκεί που οι σάλπιγγες πασχίζουν να ακουστούν, είναι το γήινο που βάζει την μάσκα του και γίνεται τρομακτικό και είναι ταυτόχρονα το θεϊκό, που βγάζει το προσωπείο του και γίνεται τρωτό. Είναι η συνέχεια που πρέπει να ξεκόψει από την έννοια της λούπας. Είναι η μάνα που σκοτώνει το ένα παιδί για να ζήσει το άλλο! Το μείγμα της μαγείας με την καύλα που στενάζει μπροστά στο άγνωστο. Είναι το Star Wars να πάρει!
Και είναι τόσο μαεστρικά φτιαγμένο, περασμένο με πολλά χέρια, ζωηρό και πένθιμο, ζωντανό και θαμμένο, χαραγμένο σε όλο του το κορμί μα χωρίς ντροπή, τόσο υπέροχα ίδιο, μα τόσο ξεχωριστά μοναδικό, που σε κάνει να μοιάζεις λίγος σε ένα γαλαξία που -παρ’ το χαμπάρι- είναι δίπλα σου. Είναι αυτό που νιώσαμε πρώτη φορά όταν είδαμε την πρώτη ταινία του 1977. Έσκυψε από πάνω με σεβασμό ο Έιμπρααμς, αλλά χωρίς φόβο. Και έδρασε ως auteur. Έκανε τέχνη με το blockbuster ο άτιμος. Πέραν του τέλειου, σε σημείο ιλίγγου, μοντάζ, το θεσπέσιο art direction, τις μαγικά χορογραφημένες μάχες, πέρα και πάνω από τις προσεγμένες (όπως πάντα) στην εντέλεια μουσικές του Τζον Ουίλιαμς, εκεί που η ταινία απογειώνεται είναι ακριβώς στην επιτυχή προσπάθεια του Έιμπρααμς να κάνει το νέο Star Wars γήινο! Ή ακόμα καλύτερα, να το κάνει «προσωπικό».
Μία μάχη μεταξύ δύο δυνάμεων πηγάζει και κινείται γύρω από τις ανθρώπινες αδυναμίες, γύρω από το αναθεματισμένο παρελθόν, γύρω από τον θυμό του ενός που βάζει παγίδες στους άλλους σαν να ᾽ταν οι άλλοι αυτός. Άνθρωποι. Αυτοί οι άθλιοι άνθρωποι που ᾽χουν δυνάμεις και φοράνε μαύρα ρούχα και παίρνουν ένα σπαθί και καταστρέφουν και φτιάχνουν πάλι. Άνθρωποι κάτω από μάσκες, που στάζουν αίμα και πληγώνονται και μιλούν σε εικονίσματα. Άνθρωποι-τέρατα! Εμείς!
Ένας φόρος τιμής λοιπόν στο main series του Star Wars, με μία φρέσκια (επιτέλους!) ιστορία, θεμελιωμένη στα παλιά υλικά, μα αναπτυγμένη σε νέες, φρέσκιες ιδέες. Για μία ακόμα φορά, το Star Wars καταρρίπτει την έννοια της παντοδυναμίας και φτιάχνει μία πλοκή πάνω στην Αδυναμία του άλλου. Δράση-αντίδραση και όλα γίνονται. Φτάνει να ανοίξεις τέρμα τα μάτια σου και να μπεις εκεί που η απλή θέαση γερνά και δίνει την θέση της στο ζωηρό χειροκρότημα ανακούφισης όταν στην οθόνη εμφανίζεται ο Χαν Σόλο και ο Τσουμπάκα, ακόμα και ο R2-D2! Άνοιξες την πόρτα και μπήκε μέσα μια θύελλα και σε χτυπούσε δυομιση ώρες, και ενώ θα μπορούσες να ξεφύγεις, καθόσουν καρτερικά και την άφηνες να σε ισοπεδώσει! Δεν είναι ταινία guys! Είναι ένας άθλος!
Επίσης στις αίθουσες της Θεσσαλονίκης:
Σκηνοθεσία: Ντέιβιντ Ο. Ράσελ
Παίζουν: Τζένιφερ Λόρενς, Μπράντλεϊ Κούπερ, Ρόμπερτ Ντε Νίρο
Διάρκεια: 124’
Τρίτη κατά σειρά συνεργασία του Ντέιβιντ Ο. Ράσελ με την Τζένιφερ Λόρενς και τον Μπράντλεϊ Κούπερ, μετά τα “Silver Linings Playbook” και “American Hustle” που είχαν αποκομίσει οκτώ και δέκα οσκαρικές υποψηφιότητες, αντιστοίχως. Ας ελπίσουμε πως πρόκειται για κάτι ανώτερο από ένα τάχα μου φεμινιστικό μανιφέστο και μία συγκεκαλυμμένη ωδή στο American Dream…
Η μητέρα μου
Σκηνοθεσία: Νάνι Μορέτι
Παίζουν: Μαργκερίτα Μπούι, Τζον Τουρτούρο, Νάνι Μορέτι
Διάρκεια: 106’
Ο Νάνι Μορέτι συνιστά χαρακτηριστικό παράδειγμα σκηνοθέτη που αναπτύσσει δεσμούς φιλίας και οικειότητας με τον θεατή. Ακόμη λοιπόν κι αν πιθανολογούμε πως δεν θα πετύχει ξανά το υπέροχο ύφος του φιλμογραφικού του peak, ποτέ δεν θα σνομπάρουμε μία νέα του ταινία. Βαθιά ανθρωποκεντρικό, ευαίσθητο και προσωπικό σινεμά, το είδος δηλαδή που πλέον σπανίζει.
Σκηνοθεσία: Σαμουέλ Μπενσετρί
Παίζουν: Μάικλ Πιτ, Ιζαμπέλ Ιπέρ, Βαλέρια Μπρούνι Τεντέσκι
Διάρκεια: 100’
Μάλλον πρόκειται για τον ορισμό του προσωπικού πονήματος. Ο Σαμουέλ Μπενσετρί διασκευάζει σεναριακά το δικό του μυθιστόρημα και αναλαμβάνει παράλληλα και χρέη σκηνοθέτη! Ένα χαλασμένο ασανσέρ, έξι περίεργοι χαρακτήρες, τρεις τυχαίες συναντήσεις που τους φέρνουν κοντά ανά ζεύγη. Το έχουμε ξαναδεί το έργο είναι η αλήθεια...
Η σινεφίλ ατάκα της εβδομάδας
«To Star Wars επεκτείνει τα όρια της φαντασίας»
Τζορτζ Λούκας
