Αλλά όταν πρόκειται για δραστηριότητες που απαιτούν χρόνο, υπάρχει μία που τις ξεπερνά όλες. Αν φτάσετε τα 78, θα έχετε περάσει 25 χρόνια σε βαθύ ύπνο. Σε μια προσπάθεια να εξηγήσουμε όλο αυτό το χρόνο είναι εύλογο να ρωτήσουμε: πόσο μπορούμε να μείνουμε ξύπνιοι και τί επιπτώσεις θα έχουμε αν δεν κοιμηθούμε;
Οποιοδήποτε υγιές άτομο σκοπεύει να ανακαλύψει την απάντηση σε αυτό το ερώτημα μέσω προσωπικού πειραματισμού, θα τα βρει μπαστούνια. "Η τάση για ύπνο είναι τόσο ισχυρή που θα ξεπεράσει ακόμα και την τάση για τροφή", λέει η Έριν Χάνλον, βοηθός καθηγητή από το Κέντρο Ύπνου, Μεταβολισμού και Υγείας του Πανεπιστημίου του Σικάγο. "Ο εγκέφαλός σας απλά θα πέσει για ύπνο, παρά τις συνειδητές σας προσπάθειες να το αποφύγετε".
Γιατί κοιμόμαστε;
Για ποιον ακριβώς λόγο η τάση για ύπνο είναι τόσο ισχυρή παραμένει μυστήριο. "Η ακριβής λειτουργία του ύπνου δεν έχει ακόμα ξεκαθαριστεί", λέει η Χάνλον. Προσθέτει ωστόσο ότι μάλλον υπάρχει κάτι που συμβαίνει κατά τη διάρκεια του ύπνου που κάνει "επανεκκίνηση" στα συστήματα του σώματός μας. Επιπλέον, έρευνες έχουν δείξει ότι ο καθιερωμένος, επαρκής ύπνος, ενισχύει την επούλωση, την λειτουργία του ανοσοποιητικού, το σωστό μεταβολισμό και πολλά άλλα. Για αυτό μάλλον αισθανόμαστε ανανεωμένοι μετά από έναν καλό ύπνο.
Από την άλλη πλευρά, ο ανεπαρκής ύπνος έχει συνδεθεί με ρίσκο εμφάνισης διαβήτη, καρδιακών προβλημάτων, παχυσαρκία, κατάθλιψη και άλλες παθήσεις. Για να αποφύγει όλες αυτές τις επιπτώσεις, ο οργανισμός μας μάς κρούει τον κώδωνα του κινδύνου με δυσάρεστες αισθήσεις: δεν έχουμε ενέργεια, νιώθουμε αδυναμία και αισθανόμαστε τα βαριά μας βλέφαρα να πιέζουν τα πονεμένα μας μάτια. Ενώ συνεχίζουμε να αποφεύγουμε τον ύπνο, η ικανότητά μας να συγκεντρωθούμε και να σχηματίσουμε βραχυπρόθεσμες αναμνήσεις μειώνεται.
Αν αγνοήσουμε όλες αυτές τις παρενέργειες και μείνουμε ξύπνιοι για μέρες, θα αρχίσουμε να χάνουμε το μυαλό μας. Θα γίνουμε κυκλοθυμικοί, παρανοϊκοί και θα βλέπουμε πράγματα που δεν είναι εκεί. "Οι άνθρωποι αρχίζουν να έχουν παραισθήσεις και να τρελαίνονται λιγάκι", λέει ο Ατούλ Μαλχότρα του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Σαν Ντιέγκο.
Πολλές έρευνες έχουν καταγράψει την σταδιακή χειροτέρευση του σώματος από την έλλειψη ύπνου. Οι ορμόνες του άγχους όπως η αδρεναλίνη και η κορτιζόλη αυξάνονται στο αίμα, ανεβάζοντας την πίεση του αίματος. Ταυτόχρονα, οι παλμοί της καρδιάς αποσυντονίζονται και το ανοσοποιητικό παραπαίει, λέει ο Μαλχότρα. Άνθρωποι με ανεπάρκεια ύπνου κατά συνέπεια, νιώθουν αγχωμένοι και είναι πιο πιθανό να προσβληθούν από κάποια ασθένεια.
Βέβαια, το χάος που προκαλεί η αϋπνία στους ξενύχτηδες δεν είναι μόνιμο και μπορεί να ξεπεραστεί με μερικές ώρες καλού ύπνου. "Ακόμη και αν υπάρξουν προβλήματα, είναι αναστρέψιμα", λέει ο Τζερόμ Σίγκελ, καθηγητής του Ερευνητικού Κέντρου Ύπνου του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Λος Άντζελες.
Όλα αυτά μπορεί να αποτρέψουν τους ανθρώπους από το να εξερευνήσουν τα όριά τους στην αϋπνία,αλλά η ερώτηση παραμένει: πόσο μπορούμε να μείνουμε ξύπνιοι; Το μεγαλύτερο καταγεγραμμένο ρεκόρ εκούσιας αϋπνίας, ανήκει στον Ράντυ Γκάρντνερ, που ήταν τότε 17χρονος μαθητής στο Σαν Ντιέγκο της Καλιφόρνια. Το 1964 λοιπόν, για ένα επιστημονικό πείραμα, ο Γκάρντνερ δεν έπεσε για ύπνο για 264 ώρες συνεχόμενα, ή λίγο παραπάνω από 11 μέρες, σύμφωνα με τους επιστήμονες που τον παρακολουθούσαν. Έχουν αναφερθεί και πολλές άλλες αναπόδεικτες περιπτώσεις, συμπεριλαμβανομένης μιας βρετανίδας το 1977, που κέρδισε έναν διαγωνισμό επειδή κουνιόταν σε κουνιστή καρέκλα για 18 ημέρες.
Επομένως, παρόλο που το όριο στην αϋπνία δεν έχει ανακαλυφθεί ακόμα, μάλλον θα συμφωνήσετε μετά από όλα αυτά, ότι ίσως είναι καλύτερα έτσι.
